Vorig jaar schreef columnist Marijn Rooijmans hier dat technologie, cybersecurity, personeel, winstgevendheid en samenwerking de kern zouden vormen van de bestuursagenda in 2024. Gedeeltelijk kwam dat uit, maar zoals dat gaat met voorspellingen, hij zat er ook deels naast. Wat zullen de bestuurders van Nederlandse advocatenkantoren in 2025 agenderen? Marijn doet een voorzet.
Vorig jaar schreef ik hier dat technologie, cybersecurity, personeel, winstgevendheid en samenwerking de kern zouden vormen van de bestuursagenda in 2024. Gedeeltelijk kwam dat uit, maar zoals dat gaat met voorspellingen, zat ik er ook deels naast.
Wat zullen de bestuurders van Nederlandse advocatenkantoren in 2025 agenderen? Laat ik een voorzet geven.
AI: wat gaan we doen?
Onvermijdelijk staat kunstmatige intelligentie (AI) bovenaan de lijst. Ja, ik weet het: AI is overal, en dat wordt soms wat vermoeiend. Maar de impact die het gaat hebben op onze sector kan bijna niet overschat worden. Gaat 2025 het jaar worden waarin generatieve AI echt doorbreekt in de Nederlandse advocatuur? Het wordt wel tijd, maar ik waag het te betwijfelen. Ik vermoed dat kantoren nog niet “all in” durven te gaan.
Veel praktijkgroepen experimenteren, maar de bestuurskamers aarzelen. Er is onzekerheid over platforms, toepassingen, en wie de marktleider, c.q. marktstandaard wordt. De echte doorbraak laat nog op zich wachten, al weet iedereen dat stilstaan geen optie is.
Het verdienmodel: tijd voor innovatie?
Het uurtje-factuurtje model wordt al jaren bekritiseerd, maar blijft dominant zolang cliënten dat accepteren. Vorig jaar dacht ik dat winstgevendheid een agendapunt zou worden, maar dat had ik mis. Tarieven blijven stevig en cliënten eisen zelden innovatieve alternatieven van hun advocatenkantoren.
Toch groeit het besef dat technologie het verdienmodel zal veranderen. Maar hoe combineer je in je strategie, enerzijds de forse investeringen in technologie die nodig zijn, met anderzijds de zeer sterke neiging bij clienten om alleen te willen betalen voor daadwerkelijk productief gewerkte uren van je medewerkers? Wachten of pionieren – dat is komend jaar de vraag.
Disruptie vanuit onverwachte hoek
Een beetje buiten het zicht winnen niet-advocatenkantoren marktaandeel, vooral in commoditized legal services. Google voor de grap maar eens wat veelvoorkomende juridische werkzaamheden en producten. Deze trend zet door en kantoren die in dit deel van markt actief zijn, moeten zich wapenen tegen deze toenemende concurrentie van spelers van buiten de advocatuur. In de top van de markt verwacht ik weinig grote verschuivingen, afgezien van een enkele fusie. Na de recente uitspraak van het Europese Hof over externe kapitaaldeelname lijkt verstoring van de status quo door toetreding van Private Equity in de advocatuur vooralsnog niet te verwachten.
Reputatie en verantwoordelijkheid
Waar staat jullie kantoor als het gaat om diversiteit en gendergelijkheid? Werken jullie ook voor cliënten die weinig geven om klimaat, mensenrechten of maatschappelijke verantwoordelijkheid? In een wereld waarin informatie razendsnel circuleert, kan een zorgvuldig opgebouwd imago in een oogwenk beschadigd raken. Advocaten zijn van oudsher professionele geheimhouders, maar het vertrouwen dat de kern vormt van onze sector wordt steeds minder vanzelfsprekend. Transparantie wordt essentieel – niet alleen om cliënten te overtuigen, maar ook om intern vertrouwen binnen teams en extern in de samenleving te behouden. Besturen die hier nog geen beleid op hebben, zullen in 2025 niet meer om dit thema heen kunnen.
Talent blijft het kernvraagstuk
Het vinden en behouden van talent blijft een grote uitdaging. Jongere generaties hechten minder aan traditionele structuren en zijn niet bereid de offers te brengen die voor hun voorgangers nog doodnormaal vonden. Dit creëert spanning tussen de huidige leiders en toekomstige partners. Vragen die bestuurders moeten beantwoorden: Hoe leiden we op in een wereld waar eenvoudig werk geautomatiseerd is? Hoe blijven we aantrekkelijk voor ambitieuze professionals? Hoeveel en wat voor soort talent hebben we straks eigenlijk nodig? Zijn toekomstige partners nog bereid te investeren in ons kantoor?
Strategisch vooruitdenken
Samenvattend draait het om een cruciale vraag: wat moet je nu veranderen om de kansen van jullie kantoor voor de toekomst te maximaliseren? Keuzes uitstellen is verleidelijk, maar onderschat ook het voordeel van de first mover niet.
Mis ik iets of zie ik het verkeerd? Deel je gedachten in een reactie!
