Een vredig, opgeruimd en uitgerust hoofd. Dat willen we allemaal wel. Daarom organiseer ik maandelijks hei-avonden. We wandelen in stilte, eten samen en doen iets creatiefs. Zo’n avond heeft altijd een thema en de laatste keer inspireerde een jurist mij om het thema ‘vergeven’ te kiezen.
Fleur Brockhus, schrijver van De urenfabriek en De inspiratiepraktijk
Deze jurist sprak ik tijdens een interview met hem over duurzaamheid. Hij probeert zijn klanten, veelal MKB, te helpen om juridische geschillen te voorkomen. Vaak gaat het onnodig mis doordat mensen afspraken niet duidelijk vastleggen op papier. Of omdat ondernemers hun administratie niet nauwkeurig bijhouden. Of in zee gaan met een partij die niet kan betalen. De conflicten die hieruit voortkomen, kun je verminderen door preventie.
Waarom wil deze jurist mensen behoeden voor een rechtsgang? Omdat het vaak vreselijk ingrijpend is om te vechten voor een rechter. Niet alleen financieel, ook emotioneel. Cliënten die per se willen procederen, vraagt hij altijd: waar is het je om te doen? Gaat het om het geld of om het principe? Houd daarbij in je achterhoofd: gelijk hebben is niet altijd gelijk krijgen.
En dat raakte me. Veel slepende rechtszaken gaan om principekwesties. Maar wat proberen mensen precies te bereiken? Zolang de rechtszaak voortduurt, hebben ze vaak geen rust. Dus kost zo’n zaak ze behalve veel geld, ook een hoop gedoe en energie. Levensjaren. Is dat niet een beetje zonde? Misschien heb ik makkelijk praten, want ik heb bijna nooit ruzie. Maar toch.
Vergeven kan mensen een hoop opleveren. Dat heb ik zelf gemerkt tijdens de hei-avond. En met vergeven bedoel ik niet vergeten of het gedrag goedpraten. Helemaal niet zelfs. Maar door de ander te vergeven, blijft de woede niet meer in jou leven. Je laat het los. En dat kan enorm opluchten. Zonder dat je de ander daarvoor nodig hebt. Hoe doe je dat eigenlijk, vergeven? Dat heb ik onderzocht, bijvoorbeeld door het indrukwekkende boek De Verzoening te lezen, over weduwe Hank Heijn.
Toen heb ik een vijfstappenplan gemaakt. Je kunt eerst een klein wrokje nemen, om te oefenen. Kijk om je heen, misschien zie je een collega die ooit de credits pakte voor jouw werk? Of partner werd in jouw plaats? Of het laatste groene theezakje stal van je bureau?
Pak pen en papier:
1. Beschrijf de in jouw ogen oneerlijke, pijnlijke situatie.
2. Wat was het precies dat jou zo boos maakte of waardoor jij je niet gezien voelde?
3. Probeer de situatie vanuit de ander te zien. Waarom zou iemand zoiets doen? Zou hij het ook doen als hij een andere mogelijkheid had (slimmer, rijker, empathischer, mooier, succesvoller, vriendelijker of anders opgevoed was)? Schrijf dat ook op.
4. Zeg nu vanuit je hart: ik vergeef jou. Je staat niet ‘boven’ de persoon maar ernaast. Accepteer de ander precies zoals hij is. Wens hem vervolgens het allerbeste in je brief.
5. Verbrand de brief.
Jij bent nu weer vrij van woede. Die woont niet langer in jou. Ik heb deze oefening dus gedaan met een groep op de hei, waaronder een advocaat. Zij merkte ook het verschil, nadat haar brief was verbrand en zei: ‘Dit gevoel gun ik meer mensen, vooral bepaalde cliënten’.
Eén deelnemer koos ervoor om zichzelf te vergeven in haar brief. Ook ijzersterk. Je kunt het zo vaak doen als je zelf wilt. Het is gratis en het rustige opgeruimde gevoel duurt meestal langer dan een aflevering op Netflix.