Het is gelukt: in 2019 heb ik iedere dag dezelfde vijf vragen gesteld aan wildvreemden, kennissen en bekenden. Nu, 365 interviewtjes verder, vind ik het vooral leuk dat ik vaak werd verrast. Door vragen te stellen in plaats van in te vullen, kom je dingen te weten over iemand die je nog niet wist.
Door Fleur Brockhus, schrijver van o.a. De urenfabriek en Mest voor de werkvloer
En op die manier doorbreek je een patroon. Juist dat wens ik dit jaar voor alle mensen in organisaties. Dat zij elkaar met verse ogen bekijken en nieuwe, completere verhalen vertellen.
Je herkent het vast wel: in je familie krijg je een bepaalde rol toebedeeld en die speel je, omdat dat van je verwacht wordt. Zo ben ik de piekeraar slash perfectionist in mijn eigen familie en de gezondheidsfreak slash klimaatfanaat in mijn schoonfamilie. In mijn vriendinnengroep van vroeger een feestbeest. En tussen de schoolpleinmoeders juist de huismus die altijd als eerste vertrekt van een borrel. Moeilijk om van zo’n rol af te komen. Eerlijk is eerlijk: er zit ook wel een kern van waarheid in het beeld dat mensen hebben, maar dat is dus nooit het hele verhaal. En juist dat hele verhaal is zo interessant.
In de opleiding die ik volgde tot werkgelukdeskundige, kwam de CEO van een succesvol bedrijf een keer vertellen hoe hij werkgeluk had geïmplementeerd in zijn bedrijf. “De belangrijkste rol heeft bij ons de corporate storyteller’’ zei hij. “Want die haalt de verhalen van onze mensen op en vertelt ze door. Zo krijgen we een mooi beeld van wat er écht speelt.”
Voor de omgeving lijkt het heel veilig om iemand in een rol te houden. Lekker overzichtelijk en je weet precies waar je aan toe bent. Denk je. Maar mensen vasthouden in een rol die zij niet langer willen spelen, is juist heel onveilig. Het is een van de redenen dat mensen ongelukkig worden en vertrekken. Uit een relatie, baan of door emigratie. Vooral net na de kerstdagen zie je mensen overlopend van frustratie uit patronen breken.
Zou het niet een interessant experiment zijn om dit jaar je best te doen die andere kant van je collega’s te ontdekken? Wie is Ronald nog meer behalve die bloeddorstige bestuursrechtbulldozer? Kan Marianne meer dan meesterlijke macchiato’s maken? Zo kun je er ineens achter komen dat je raakvlakken hebt met een collega die op het eerste gezicht lichtjaren van je af staat.
Dat gebeurde bij mij toen ik een onopvallende kleine meneer van tegen de zestig interviewde bij een balie van een bedrijf waar ik me meldde om een creatieve brainstorm te begeleiden. Bij de derde vraag “Wat zou je doen als je vrij was van angst?” begon hij te stralen, groeide een paar centimeter en antwoordde: “Dan zou ik fulltime clown worden!”
Heel even dacht ik dat hij een grapje maakte. Maar hij was bloedserieus. In zijn vrije tijd werkte hij vrijwillig als Cliniclown en haalde daar veel energie en voldoening uit. Veel meer dan uit het administratieve werk dat hij al jarenlang vier dagen per week deed, voegde hij eraan toe. Ik zag ineens een heel andere kant van deze man en wenste voor hem dat hij vaker in zijn clownsrol kon kruipen.
Als iedereen nou gewoon zichzelf zou spelen, ook op kantoor, zou er veel minder gedoe bestaan tussen mensen. En meer connectie ontstaan. Als we onszelf kunnen accepteren in alle rollen, kunnen we dat ook beter bij de ander. Laten we elkaar dit jaar uitnodigen om alles te laten zien. Ook de kwetsbare kant. Juist die. En elkaar niet afserveren als we even moeten wennen aan die andere rol.
Ja, ik gedraag me soms als perfectionist, maar net zo vaak als Zen master. Herken me in het beeld van een feestbeest en van iemand die graag alleen thuis is en vroeg naar bed gaat. Beide kanten hebben hun functie. Dat maakt mij in relatie tot mijzelf en anderen veelzijdig, een vat vol verassingen en vrij. Kortom, een interessant rollenspel dat niet snel verveelt.
Wat wordt dit jaar jouw verhaal, jullie verhaal?