Engelse topkantoren, de Magic Circle, kapen klanten weg bij kantoren net onder de top, nu hun prijzen flink dalen als gevolg van de recessie. Een steekproef in Nederland laat een wisselend beeld zien. Kantoren net onder de top zeggen dat de cliëntenstroom zich juist in omgekeerde richting beweegt. Maar Joost Linneman van Kennedy van der Laan Advocaten zegt juist het Britse beeld te herkennen. “Het lijkt mij toch een lastig verhaal naar de klant toe. Nu kan het ineens kennelijk ineens allemaal veel goedkoper. Die klant zal zich straks achter de oren krabben als de tarieven weer omhoog gaan.”
De partnertarieven bij Engelse topkantoren zijn gezakt tot het niveau van meer dan een decennium geleden, meldt The Lawyer. De afgelopen twaalf maanden daalden ze met maar liefst een derde, van 680 tot 450 pond per uur. Daar hebben middelgrote Engelse kantoren last van. In Londen daalden de partnertarieven van niet-topkantoren het afgelopen jaar met ‘slechts’ 15 procent, tot 375 pond per uur, buiten Londen tot 325 pond per uur. Het middensegment kan zijn prijzen nu dus niet langer rechtvaardigen door te stellen dat topkantoren 50 procent meer rekenen.
In de jaren voorafgaand aan de financiële crisis was dat wel het geval. Toen stegen de tarieven bij Engelse topkantoren jarenlang gestaag, volgens sommigen tot een onhoudbaar niveau. Alleen de toppartners in het insolventiesegment verdienen tegenwoordig nog steeds bakken met geld. Tarieven van 900 pond per uur zijn daar niet ongebruikelijk. Op andere gebieden worden topkantoren voor welvarende cliënten van kantoren net onder de top ineens betaalbaar. Het gevolg: ze lopen over.
Nederland
Middelgrote Nederlandse kantoren net onder de top melden juist dat hun concurrentiepositie sinds de recessie verbeterd is. Alleen managing partner Joost Linnemann van Kennedy van der Laan Advocaten herkent het Britse verhaal. Volgens hem is er op dit moment sprake van “het dumpen van overcapaciteit” door de grootste kantoren. “Het komt nu voor dat wij worden onderboden door die kantoren. Het lijkt mij toch een lastig verhaal naar de klant toe: nu kan het kennelijk ineens allemaal veel goedkoper. Die klant zal zich straks achter de oren krabben als de tarieven weer omhoog gaan.” Kennedy Van der Laan zelf houdt de tarieven stabiel, ook in deze tijden van crisis. “Het is ons er om te doen om langetermijn relaties aan te knopen met de cliënt. Daarbij past een stabiele manier van afrekenen. Bij ons zijn er in de loop der jaren geen grote tariefschommelingen geweest.”
Bestuursvoorzitter Maarten Letschert van Holla Poelman van Leeuwen Advocaten zegt het tegenovergestelde: “Ik heb niet het idee dat topkantoren in de Randstad zo hard aan hun prijzen knabbelen dat wij daar last van hebben. Integendeel: we zien dat klanten vaker naar ons toekomen vanwege onze lagere prijs. Het prijsverschil met topkantoren is enorm: 30 tot 40 procent.” Letschert merkt niet direct dat topkantoren in Nederland echte prijsdalingen doorvoeren. Maar, zegt hij: “Ze zijn wel druk bezig hun prijzen te differentiëren.”
Shoppen
Martin de Jong, partner bij Van Diepen van der Kroef Advocaten, meldt dat het bij zijn kantoor “veel drukker” is sinds de recessie. “Om een voorbeeld te geven: bij onze vestiging in Utrecht hadden we vorig jaar bijna 900 nieuwe zaken. Nu zitten we al op 1100, en het is pas eind september.”
Veel klanten van topkantoren ‘shoppen’ en lopen vervolgens over naar goedkopere kantoren, zegt ook hij. “Het prijsverschil met topkantoren is enorm, ook al geloof ik wel dat hun tarieven nu onder druk staan. Op het gebied Arbeidsrecht merken we nu een enorme groei, doordat overal zo veel ontslagen vallen. Onze tarieven voor Arbeidsrecht liggen tussen de 175 en 250 euro per uur. Bij topkantoren kan dat oplopen tot 500 euro per uur. Dat is hoog, je zit dan bijna op het topniveau van de strafrechtadvocatuur.”
Bestuursvoorzitter Jan Versteegh van TeekensKarstens advocaten notarissen signaleert hetzelfde fenomeen: “Wij zijn over de laatste vijf jaar het snelst groeiende kantoor in Nederland, dus zowel voor als tijdens de recessie. De hoge tarieven zijn voor topkantoren steeds moeilijker uit te leggen. Daar leveren we onze slag, want wij bieden minstens dezelfde kwaliteit.”
Allemaal in Amsterdam
Afgezien van de prijsfactor, leveren topkantoren ook om andere redenen in ten gunste van de iets kleinere jongens, zeggen zowel De Jong als Versteegh. De Jong: “Een nadeel van topkantoren is dat ze allemaal in Amsterdam zitten. Er is een enorme toename van het aantal faillissementen in de hoofdstad. Die worden door de Amsterdamse rechtbank uitgesproken, dus moeten topkantoren om die zaken vechten. Ons kantoor is verspreid over Utrecht, Haarlem, Den Haag, Alkmaar, Hoorn, dus dat probleem hebben we niet.”
Versteegh: “De grote bedrijven die traditioneel gebruik maken van topkantoren hebben meer last van de crisis dan het mkb of de non-profit sector, waar veel van onze cliënten vandaan komen. En de ene regio wordt harder door de crisis getroffen dan de andere, dus het hangt ook van je locatie af.”