Het conceptwetsvoorstel ter aanpassing van het fiscaal verschoningsrecht is vorige week in consultatie gegaan. De voornaamste wijziging: belastingplichtigen moeten altijd hun relevante informatie verstrekken aan de Belastingdienst, of zij nu wel of niet een advocaat of notaris hebben ingeschakeld.
Het wetsvoorstel is opgesteld naar aanleiding van de in januari 2017 aangekondigde Panama Papers-maatregelen om belastingontduiking aan te pakken. Het doel is om tot een ‘eerlijker belastingheffing’ te komen. De consultatieperiode loopt tot en met 23 oktober 2020; tot die datum kunnen partijen input geven.
Het Ministerie van Financiën stelt voor om het fiscale verschoningsrecht te ‘verduidelijken’. Het moet mogelijk worden om uitzonderingen te maken in bepaalde situaties waarin advocaten en notarissen – namens een belastingplichtige – een beroep kunnen doen op het verschoningsrecht.
Deze voorgestelde uitzondering behelst dat een belastingplichtige in het vervolg ook informatie aan de Belastingdienst verstrekt als hij een advocaat of notaris heeft ingeschakeld. Dit ter voorkoming dat een juridische procedure opeens zou belemmeren dat bepaalde financiële documenten onder het verschoningsrecht zouden vallen, enkel omdat ze ook aan een advocaat of notaris zijn verstrekt.
In dat geval worden belastingplichtigen volgens het wetsvoorstel kortom verplicht om dergelijke informatie – zoals jaarverslagen, accountantsverklaringen en bankafschriften – aan te leveren bij de fiscus, zoals zij ook zouden doen als er geen advocaat of notaris is ingeschakeld. In deze situaties kunnen advocaten of notaris dan kortom geen beroep meer doen op het (afgeleide) wettelijke verschoningsrecht.
Uit de toelichting van kabinet op het wetsvoorstel: ‘Het is niet rechtvaardig dat wanneer het gaat om stukken die ook bestaan los van de vertrouwensrelatie met de notaris of advocaat, zoals jaarstukken of bankafschriften, de ene belastingplichtige die stukken niet aan de Belastingdienst behoeft te verstrekken, enkel en alleen omdat hij die stukken op enig moment ook aan een notaris of advocaat heeft overgelegd, terwijl iedere andere belastingplichtige die stukken wel moet verstrekken.’
De Belastingdienst moet zich altijd eerst wenden tot de belastingplichtige om informatie op te vragen. Voor het benaderen van een advocaat of notaris is een machtiging nodig van de minister van Financiën. Vervolgens wordt er een melding gedaan aan plaatselijke deken van de Orde van Advocaten of de KNB-ringvoorzitter.
Verder stelt het ministerie voor om duidelijk te maken dat het fiscale verschoningsrecht van notarissen en advocaten ziet op gegevens en inlichtingen die rechtstreeks verband houden met hun ‘taakuitoefening’ zoals is vastgesteld door de Hoge Raad. Verder blijft de reikwijdte van het fiscale verschoningsrecht ongewijzigd. ‘Voor andere dienstverlening door notarissen en advocaten, zoals wanneer zij louter optreden als belastingadviseur, geldt het wettelijke fiscale verschoningsrecht niet,’ aldus het ministerie over het conceptwetsvoorstel.
Het conceptwetsvoorstel, de toelichting erop en de mogelijkheid om te reageren zijn hier te vinden.