De Raad voor de Rechtspraak wil dat in de loop van de komende jaren liefst driekwart van alle uitspraken online wordt gepubliceerd. Dit is nu nog geen vijf procent. Raad voor de Rechtspraak-voorzitter Henk Naves (foto) onthult deze ambitie maandag in een interview met NRC.
Nederlandse rechters doen jaarlijks zo’n anderhalf miljoen uitspraken. In de komende tien jaar moet de overgrote meerderheid hiervan online beschikbaar komen, aldus Naves. “We publiceren op dit moment minder dan vijf procent van alle uitspraken,” zegt hij. “Dat vinden we te weinig.” Hij onderstreept dat niet iedere uitspraak even relevant is om te publiceren, en dat sommige vonnissen om privacy-redenen niet openbaar gemaakt kunnen worden. “Maar we gaan naar een percentage dat rond de 75 procent ligt.”
De door Naves uitgesproken ambitie betekent een forse opgave voor de rechtbanken; iedere uitspraak dient immers te worden geanonimiseerd voordat ze op rechtspraak.nl terecht komen. Volgens de voorzitter wordt er momenteel gekeken naar de mogelijkheden van ‘anonimiseringssoftware’.
Bovendien zullen rechters volgens Naves soms hun uitspraken anders moeten opschrijven, bijvoorbeeld door bepaalde privégegevens achterwege te laten. “Naarmate vonnissen meer standaardmatig worden geschreven en minder privédetails bevatten, wordt het gemakkelijker ze te anonimiseren.”
De openbaarmaking van veel meer vonnissen en arresten past volgens Naves bij de roep om een transparantere overheid, waarbij burgers meer toegang krijgen tot informatie. Dit moet ook leiden tot eerlijker kansen voor rechtzoekenden. Als voorbeeld hiervan noemt Naves de IND, die alle uitspraken in het vreemdelingenrecht in haar systemen heeft staan, terwijl een advocaat het moet doen met wat op rechtspraak.nl te vinden is. “Als we vinden dat er voor iedereen een ‘gelijk speelveld’ moet zijn, dan moeten we ook de ambitie hebben om meer te publiceren,” aldus Naves.
De wil om meer uitspraken te publiceren komt tevens voort uit de Toeslagenaffaire, waarin ook de rechtspraak verwijten kreeg. Rechters hebben volgens het rapport van de commissie Van Dam ouders onvoldoende beschermd tegen de Belastingdienst, die bij sommige ouders ten onrechte tienduizenden euro’s aan toeslagen terugvorderde.
Het gehele interview met Henk Naves in NRC is hier te lezen.