Als advocaat zaten Nynke IJzerman en Stéfanie van Creij met enige regelmaat aan de mediationtafel. En zo zagen zij dat mediation vaak succes boekt daar waar een gang naar de rechter de zaken vooral op scherp zou hebben gezet. Na jaren zowel de rol van advocaat als die van mediator te hebben vervuld, kiezen ze nu definitief voor mediation. Wat vinden zij daar dat ze missen in de advocatuur?
“Wij hebben allebei lange tijd als advocaat gewerkt en zodoende hebben we kennisgemaakt met zakelijke mediation”, zegt Van Creij. “Ik was echt gegrepen door het succes daarvan. Partijen gaan rechtstreeks met elkaar in gesprek en hebben de oplossing voor hun conflict in eigen hand.” IJzerman vult aan: “Dat leidt tot heel goede, duurzame uitkomsten, waar beide partijen tevreden mee zijn. Bij een juridische procedure beslist de rechter wat de uitkomst is. Vaak betekent dit dat één partij wint en de ander verliest, terwijl een oplossing ook in het midden kan liggen.”
Snelle oplossing
Bovendien leidt mediation doorgaans snel tot een oplossing, stelt Van Creij. “Het is een succesvolle conflictoplossingsmethode: in ongeveer 90 procent van de gevallen leidt mediation, binnen twee tot drie gesprekken, tot een duurzame oplossing. Dat maakt dat mediation voor partijen minder tijd en geld kost dan een juridische procedure, waar de doorlooptijden steeds meer toenemen.”
IJzerman: “Bij een procedure worden door partijen juridische standpunten uitgewisseld. Maar daarachter speelt vaak zo veel meer. Niet alleen emoties, maar ook belangen. Mooi aan mediation is dat wanneer je het proces goed begeleidt, die achterliggende belangen op tafel komen. Dan wordt zichtbaar wat partijen verdeeld houdt en waar het ze echt om te doen is. Er ontstaat meer begrip en dus meer ruimte voor een oplossing.”
Van Creij: “Wij geloven echt in mediation als conflictoplossingsmethode. Dat is de reden waarom wij hebben besloten ons volledig te richten op mediation. Omdat het echt een ander vak is dan de advocatuur, verdient het volgens ons ook 100 procent focus.”
Lees ook: 30 jaar Mediatorsfederatie: het vak is volwassen geworden
Nuttige bagage
Advocaten brengen echter wel heel nuttige bagage mee naar het vak, zeggen IJzerman en Van Creij. IJzerman: “In algemene zin spelen advocaten van partijen een belangrijke rol in de mediation, zowel in de begeleiding van hun cliënt als in de onderhandelingsfase. Ook in onze rol van mediator is juridische kennis en ervaring van toegevoegde waarde. Als mediator maak je natuurlijk gebruik van bepaalde gesprekstechnieken en interventies, maar onze juridische achtergrond maakt dat we daarnaast op een bepaalde manier naar conflicten kunnen kijken. Want er is natuurlijk wel een juridisch kader.”
Ook helpt het in onze rol van mediator dat wij als oud-advocaten inzicht hebben in het eventuele verloop van een juridische procedure, mochten partijen er niet uitkomen in de mediation, zegt Van Creij. “Daar kun je bij de begeleiding en in de vraagstelling tijdens de mediation rekening mee houden.” IJzerman: “En we hebben natuurlijk als voormalig advocaat ook veel ervaring met onderhandelen in zakelijke conflicten en arbeidsconflicten.”
Neutraal en conflict-overstijgend
Maar ook wanneer de mediation mislukt, gaat het bij de twee voormalig advocaten niet kriebelen om de toga weer aan te trekken en een zaak voor de rechter te bepleiten. IJzerman: “Als mediator behartig je niet het belang van één partij. Je bent neutraal en conflict-overstijgend. “Als mediator heb je echt een andere rol dan als advocaat”, zegt Van Creij. “We zijn er voor beide partijen en begeleiden hen op een positieve manier naar een oplossing. Wij zijn er allebei achter gekomen dat die rol ons eigenlijk veel beter past. Natuurlijk is het jammer als een mediation niet tot een oplossing leidt, maar vaak brengt het toch wat teweeg bij partijen en komt er uiteindelijk op een andere manier een oplossing of een einde aan het conflict.
Als IJzerman en Van Creij iets moeten aanwijzen dat ze gaan missen aan het werk als advocaat, dan is het wel de fijne relatie met oud-collega’s en cliënten. Maar ook de juridisch inhoudelijke discussies waar advocaten zo van houden.”
Ook als mediator vinden Van Creij en IJzerman het belangrijk om op juridisch vlak up to date te blijven. “We blijven de jurisprudentie en de wetgeving volgen, omdat we erin geloven dat je als mediator echt van toegevoegde waarde kunt zijn als je juridische kennis en expertise in huis hebt.”
Pre-mediation
Met hun kantoor Forêt Mediators richten IJzerman en Van Creij zich op zakelijke- en arbeidsmediation. Zij houden zich bezig met arbeidsconflicten, samenwerkingsproblemen, geschillen binnen directie, bestuur of aandeelhouders, ruzies binnen familiebedrijven en medezeggenschapsconflicten. Een belangrijke ontwikkeling op dit vlak is dat bedrijven steeds vaker al in een vroeg stadium een mediator inschakelen, zegt IJzerman. “Als er alleen nog maar wat fricties in de samenwerking zijn, kun je mediation al inzetten om afspraken te maken over de samenwerking. Dat noemen we ook wel pre-mediation. Dit is een laagdrempelige manier om conflicten voor te zijn.”
IJzerman en Van Creij hebben beiden hun sporen verdiend in de advocatuur in Amsterdam en Den Bosch. De reden dat zij hun kantoor hebben gevestigd in Den Bosch, is dat de vraag naar zakelijke mediation daar steeds meer toeneemt. Van Creij: “Je ziet dat het bedrijfsleven mediaton echt heeft omarmd. In Amsterdam heeft zakelijke mediation zich inmiddels stevig gevestigd. Ook hier in het zuiden neemt de vraag toe. Er is steeds meer behoefte aan een goede dialoog en een positieve manier om conflicten op te lossen.”