Het onderzoeksjournalistiek tv-programma De Monitor besteedde maandagavond aandacht aan de sociale advocatuur, die steeds luider roept om hogere vergoedingen. In de aflevering, getiteld ‘Geen geld, geen advocaat?’ kwamen verschillende advocaten aan het woord.
Zoals bekend heerst er onvrede binnen de sociale advocatuur. Onder andere de piketstaking en de totstandkoming van de Vereniging Advocatenbelangen zijn hiervan het resultaat. In de uitzending van De Monitor lieten een aantal advocaten tegenover presentator Teun van de Keuken hun onvrede blijken. Zij moeten niet moeilijk te vinden zijn geweest; 70% van de 7.000 sociaal advocaten overweegt momenteel uit onvrede te stoppen, zo stelt het programma.
Voor de rechter zonder advocaat
De aflevering begint met Carrie Jansen, advocate bij Meesters aan de Maas, uitkijkend over diezelfde rivier, terwijl zij zich uitspreekt over de stand van zaken in de sociale advocatuur. “Ik ga ermee stoppen omdat ik vind dat ik niet meer op een goede manier mijn cliënten kan bijstaan. Omdat de minister te weinig geld geeft voor de zaken die wij moeten doen.”
Jansen, die eind 2019 al aangaf te stoppen, geeft aan woedend te zijn. De rechtsstaat is voor iedereen toegankelijk, stelt ze, en als dat voor een klein deel niet zo is, dan is de rechtsstaat naar ‘de klote geholpen’. In de aflevering krijgt ze bijval van haar confrères: zo geven de Nijmeegse Van Schie advocaten aan dat, door de huidige situatie, het regelmatig voorkomt dat mensen voor de rechtbank verschijnen zonder advocaat.
Minder rechtszaken
Ook minister Dekker krijgt in De Monitor kans om zijn kant van het verhaal te belichten. Zoals bekend wil hij verandering in de vorm van een forse herziening van het stelsel van gefinancierde rechtsbijstand. Dekker ziet daarbij de oplossing in minder rechtszaken, niet in meer geld. De minister wil dat problemen niet direct ontaarden in procederen, maar dat er goede eerstelijnshulp komt. Het Juridisch Loket speelt in die plannen een belangrijke rol.
Dekker’s ideeën worden in het programma getoetst. Hierbij reageren de voorzitter van de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN); Reinier Feiner, en collega-advocaat Jan Melief kritisch op de plannen. De overheid beweert namelijk minder rechtszaken te willen, maar het gros van de zaken wordt volgens hen juist veroorzaakt door diezelfde overheid. Feiner:
“In de meerderheid van de zaken, zo’n 60 procent, is de overheid de vervuiler. De overheid is dan degene die verkeerde beslissingen maakt waardoor burgers in de problemen komen. Het is heel goed dat burgers dan toegang hebben tot de rechter om te bepalen of die overheid wel goed heeft besloten. Als de overheid zelf gaat bepalen wie wel of niet naar de rechter mag, of recht heeft op specialistische rechtsbijstand van een sociaal advocaat, ja… Dan is het de slager die zijn eigen vlees keurt.”
Hele aflevering terugkijken? Klik hier!