De lijst van (internationale) advocatenkantoren die hun banden met Rusland herzien of verbreken, wordt langer en langer. Eerder al lieten Houthoff en NautaDutilh aan het Kremlin gelieerde cliënten vallen, inmiddels herzien of beëindigen legio andere kantoren hun Russische relaties.
Door de oorlog in Oekraïne liggen de werkzaamheden van professionele dienstverleners voor Russische klanten onder een vergrootglas. Daarbij heeft de advocatuur het zwaar te verduren. Houthoff verbrak vorige week zijn banden met Russische cliënten na de nodige publieke druk. Ook NautaDutilh bevestigde vorig week niet meer op te treden voor Russische partijen gelieerd aan het Kremlin. Een van deze cliënten is de Gazprombank – de financiële tak van het gasbedrijf – waartegen inmiddels Amerikaanse sancties zijn ingesteld.
Lijst steeds langer
Aan deze lijst kunnen ondertussen legio kantoren worden toegevoegd. Zo maakte het Amsterdamse IE-kantoor Hoyng Rokh Monegier afgelopen weekend bekend het Russische staatsbedrijf FKP Sojuzplodoimport niet langer bij te staan. Het kantoor stelt het ‘niet langer moreel te kunnen verantwoorden om de Russische staat te vertegenwoordigen’. Hoyng Rokh Monegier bood bijstand in een juridische strijd om het eigendom van een aantal wodkamerken.
Verder stelt het Engelse hoofdkantoor van Allen & Overy dat het zijn ‘Rusland-gerelateerde portefeuille’ gaat herzien, nieuwe instructies weigert en al het aan Rusland gerelateerde werk dat ‘tegen hun waarden ingaat’ stopt. Freshfields Bruckhaus Deringer geeft op zijn beurt te kennen dat verschillende werkzaamheden voor cliënten zijn ‘beëindigd, opgeschort of afgewezen’ als reactie op de gebeurtenissen in Oekraïne, en dumpte – na onder andere kritiek uit eigen gelederen – de Russische staatsbank VTB als cliënt.
Linklaters besluit om ‘niet meer op te treden voor individuen of entiteiten die worden gecontroleerd door, of onder invloed staan van, de Russische staat, of die verband houden met het huidige Russische regime – waar ook ter wereld’. Het kantoor kondigt daarnaast de sluiting van hun vestiging in Moskou aan, waarmee de aanwezigheid van Linklaters in Rusland na dertig jaar wordt beëindigd.
Clifford Chance zal tevens geen nieuw werk accepteren van door de Russische staat gecontroleerde entiteiten of individuen, en Slaughter and May zegt eveneens zijn positie te ‘blijven herzien’ om te voldoen aan de sancties die aan Russen zijn opgelegd. Daarmee hebben alle zogenoemde Magic Circle-firma’s gereageerd op de gebeurtenissen in Oekraïne.
Tot slot geven kantoren als CMS, Baker McKenzie en Eversheds Sutherland aan dat zij druk doende zijn hun werk voor Russische cliënten te herzien. Norton Rose Fulbright beëindigt eveneens zijn activiteiten in Rusland en sluit zijn kantoor aldaar. Ook de Big Four-accountantskantoren zijn inmiddels overstag: KPMG, PwC en EY hebben hun banden met Rusland verbroken. Enkel Deloitte blijft voorlopig nog achter.
Kritiek op de advocatuur
De kritiek op de advocatuur met betrekking tot bijstand aan Russische partijen gelieerd aan het Kremlin bestaat al langer, maar is door de oorlog in een ander daglicht komen te staan. Afgelopen vrijdag deed de Volkskrant daarbij een extra duit in het zakje: in een analyse wordt de adviseursrol van Houthoff uitgelicht in de herstructurering van het Kroatische miljardenbedrijf Agrokor (nu: Fortenova).
Bij deze herstructurering werd de Russische Sberbank de grootste aandeelhouder. Het belangrijke voedingsmiddelenconcern werd daarmee gered van faillissement, en Kroatië bleef een economische crisis bespaard, maar belandde volgens de krant hierdoor ‘weer terug in de Russische invloedssfeer’. Houthoff stond in deze kwestie Agrokor / Fortenova bij, benadrukt Houthoff.