Rechtsbijstandverzekeraars hebben “op voldoende wijze” uitvoering gegeven aan de vrije advocatenkeuze. “Maatregelen in dat verband zijn thans dan ook niet aan de orde.” Dat schrijft minister Opstelten van Veiligheid en Justitie in reactie op vragen van Tweede Kamerlid Koser Kaya (D66).
TROS Radar besteedde in mei 2010 aandacht aan de vrije advocaatkeuze bij rechtsbijstandverzekeraars. Uit een enquête van TROS Radar zou blijken dat veertig procent van de mensen die door hun rechtsbijstandverzekeraar een advocaat toegewezen hadden gekregen, niet wist dat er een vrije advocaatkeuze is. Kamerlid Koser Kaya diende daarop Kamervragen in.
Opstelten benadrukt dat het recht op vrije advocaatkeuze is opgenomen in de Wet op het financieel toezicht. Over de vrije advocaatkeuze zegt de minister: “Van belang is daarbij echter te bepalen vanaf welk moment een verzekerde daarop aanspraak heeft. Hierbij is het uitgangspunt dat dat ter beoordeling van de verzekeraar staat. Dat is in ieder geval het moment waarop een gerechtelijke of administratieve procedure is gestart en waarbij procesvertegenwoordiging verplicht is.”
Koser Kaya vroeg ook nog naar het maximum van 50.000 euro dat de meeste rechtsbijstandverzekeraars in hun polissen hebben opgenomen voor de advocaatkosten. Daarbij doen ze volgens haar een dringend beroep op de verzekerde om een advocaat uit hun advocatennetwerk te kiezen, terwijl ze met de betreffende advocatenkantoren vaste honorariumafspraken hebben gemaakt die slechts een fractie van het genoemde maximum bedragen.
Opstelten schrijft daarover dat verzekeraars vrij zijn om zelf de polisvoorwaarden te bepalen, mits wordt voldaan aan de eisen die de wet hieraan stelt. Wel vindt hij dat als verzekeraars een maximum opnemen, ze daar in de polis op een duidelijke en begrijpelijke manier over moeten communiceren. De honorariumafspraken zijn volgens hem toegestaan, en óók in het voordeel van de verzekerde. Bij een lager honorarium per uur voor de advocaat kan de verzekerde langer gebruikmaken van de diensten van een advocaat. “Verzekerden zijn bovendien niet alleen gebaat bij het voorkomen van belangenconflicten, maar ook bij een betaalbare polis”, aldus de minister.
Update: De Nederlandse Orde van Advocaten heeft “op dit moment niets toe te voegen” aan de antwoorden van de minister.