Als u nu een neef of nicht moet adviseren over een studiekeuze, zou u hen dan een rechtenstudie aanraden? In de VS is deze vraag vanwege de opbouw van enorme studieschulden nog veel prangender, en daarom worden momenteel werkgroepen opgericht die zich gaan buigen over de toekomst van de rechtenstudie.
Op dit moment ben ik in de VS. Ik ben niet zo’n politiek dier, maar na wat weken verblijf in de VS zou je bijkans een socialist worden. Of in de termen van de VS te blijven: een echte democraat. Het is werkelijk onvoorstelbaar wat een fatsoenlijke rechtenstudie hier kost, en met wat voor studieschulden jongeren – of hun ouders – worden opgezadeld.
In een artikel in de Wall Street Journal wordt vermeld dat Boomers (ouders die babyboomer zijn) de eersten zijn die de studieschuld voor hun kinderen niet meer betalen. In datzelfde artikel staat dat het vooral de betere middenklasse is die, mede door de recessie, met ernstige problemen over de financiering van een studie worden geconfronteerd. De middenklasse van $ 150.000 tot $ 200.000 euro – toch geen slecht inkomen, zou je denken – moet voor een redelijk normale universiteit al $58.000 collegegeld per jaar betalen.
Je kunt maar beter filthy rich zijn of behoorlijk arm. Voor de laatste groep zijn er namelijk nog wel bepaalde fondsen beschikbaar.
Bijlessen van 300 dollar per uur
De American Bar Association, maar ook de Orde van Advocaten van New York hebben onlangs werkgroepen opgericht om de toekomst van de rechtenstudent onder de loep te nemen. Met een studieschuld van ongeveer 2 ton kwam je immers tot voor kort nog wel goed weg als je bij de grotere law firms ging werken, maar als de banen straks niet meer voor het oprapen liggen, wat dan? Het is immers ook niet best voor het aanzien van de rechtenstudie als vele studenten met grote schulden opgescheept blijven zitten.
De zoon van een goede kennis van ons probeert op de Harvard Law School te komen, een van de Ivy League-universiteiten. Eerst moet hij zich door allerlei testen slepen. Die testen zijn ook al erg duur, en je kunt je geen fout permitteren. In de Hamptons, het vakantiegebied op Long Island voor rijke New Yorkers, worden in juli en augustus door tutors bijlessen gegeven a $ 300 per uur, zodat zoon of dochterlief door de test komt.
Eenmaal toegelaten begint het ‘feest’ pas echt. Ik weet eerlijk gezegd niet goed of ik vandaag de dag iemand kan adviseren zo’n studieschuld voor rechten op te bouwen. Misschien is een studieschuld in bio-technologie of in de Chinese taal beter? Of… het schijnt dat er een heel groot tekort aan goede loodgieters gaat komen. Gaan die straks niet een beter uurtarief krijgen dan juristen?
De toekomst
Natuurlijk is de toekomst niet altijd te voorspellen. Als je die kan uittekenen, ben je spekkoper. Maar ik weet wel dat ik op dit moment noch in de VS, noch in Nederland iemand zomaar de rechtenstudie zou aanbevelen. Als iedereen dat nu zou doen, zijn er straks in ieder geval niet te veel juristen, en hebben diegenen die afstuderen wel werk. En dat is toch wat je iedere student gunt.
Ook in Nederland zijn er al studenten die een mooie Notariële studie hebben afgerond, maar daar geen werk mee krijgen. En dan hebben ze nog niet eens een Amerikaanse studieschuld. Misschien moeten we er eens een werkgroep voor oprichten?
Christ’l Dullaert, @letableau.nl