Voor de vorm moest de familie Moszkowicz wel een poging wagen om uitzending van De maatschap te verhinderen. Toch moet je wel erg verzuurd zijn wil de amusementswaarde van De maatschap je ontgaan. Netflix had gemakkelijk een langlopende serie over het onderwerp kunnen maken.
Door Jan-Kees van Oord
Met vier afleveringen is de serie van de VPRO niet bepaald langlopend. Gewapend met een sterke cast, bestaande uit onder andere Pierre Bokma en Daan Schuurmans, vertelt regisseur Michiel van Jaarsveld het verhaal over het advocatenimperium van de familie Meyer. En hoe dat imperium door trots en broederlijke rivaliteit weer uiteen brokkelt.
Zigeuners en schlemielen
Spil in het verhaal is Matthias Meyer (lees: Max Moszkowicz) die, na een Duits vernietigingskamp overleefd te hebben, haast maakt met het opzetten van een eigen advocatenkantoor. Zijn aanpak is van meet af aan anders: iedereen met een strafrechtelijk conflict mag bij hem aankloppen. Al snel staat Meyer in Maastricht bekend als de jood die zigeuners en schlemielen bijstaat. Dat levert hem soms een baksteen door de ruit op en scheve blikken van de notabelen. Meyer vertrouwt zijn kersverse vrouw Mieke toe: zodra hun dubbele agenda’s bekend worden, zullen ook zij aankloppen bij Meyer Advocaten.
In de serie draait het vooral om de nalatenschap van Meyer senior. Zijn zonen Aaron, Jakob en Benjamin (lees: David, Max en Bram) worden ontboden in het ouderlijk huis. Zoon Theo (lees: Robert) heeft een complexere relatie met vader Meyer, en de rest van de familie, en heeft daarom de memo niet ontvangen. Wat kan vader te melden hebben? Hangt hij zijn toga aan de wilgen? Draagt hij de maatschap over? De serie beroept zich al snel op flashbacks om te laten zien uit wat voor hout Meyer senior gesneden is. Riskant, omdat het personage Meyer tot op dat moment eigenlijk geen gedegen introductie heeft gehad. Hij is een goede advocaat, so what, val me niet lastig met zijn levensverhaal – zou de kijker kunnen denken.
Zwarte Vespa
Het is de verdienste van Maarten Heijmans en Pierre Bokma, die respectievelijk de jonge en oude Matthias Meyer portretteren, dat de befaamde strafpleiter in de loop van de serie een gelaagd personage wordt. Heijmans, hij lijkt in het gezicht ook echt op de jonge Moszkowicz, zet een tomeloos ambitieuze advocaat neer die zo snel mogelijk zijn naam op de gevel wil hebben. Maar hij wil meer dan dat: het kantoor moet een waar familiebedrijf worden en de methodes en flair die Meyer senior succesvol hebben gemaakt moeten van vader op zoon worden overgedragen. We zien hoe Meyer de rechter verzoekt om Klaas Bruinsma niet als capo di tutti capi te veroordelen. Ironisch natuurlijk, aangezien Meyer zelf die rol maar wat graag vervult binnen zijn eigen familie.
De vertolking van Meyers zonen zorgt ervoor dat de serie niet loodzwaar wordt. Ze zijn karikaturaler dan vader Meyer, vooral het spel van Daan Schuurmans als losbandige zoon Theo is noemenswaardig. Dat ze wat sulliger zijn dan Meyer senior, geeft ook aan dat ze het uiteindelijk tegen hun vader zullen afleggen. Stuk voor stuk lijken ze ten onder te gaan aan het devies dat Meyer senior altijd naleefde: blijf rechtop staan, anders pakken ze je. Wie die ‘ze’ is, verschilt nogal per familielid. Bij de oude Meyer waren het de Nazi’s, maar in het geval van zijn zonen kan er evenzo naar de media, heroïne, de orde van advocaten, cliënten of schuldeisers gewezen worden.
In een flashback zien we hoe Meyer senior zijn zoon Benjamin waarschuwt voor het verwarren van cliënten met vrienden. Dan zien we hoe Benjamin te horen krijgt over de moord op Willem Endstra. Meteen denkt hij aan de mogelijke betrokkenheid van cliënt Willem Holleeder en haast hij zich naar kantoor. Als kijker huiver je wanneer je dan de zwarte Vespa voor het grachtenpand geparkeerd ziet staan.
Voldoen aan vaders verwachtingen, rivaliteit tussen broers, de cliënt uit de privésfeer houden, Theo’s heroïneverslaving en Benjamins escapades: het komt in De maatschap allemaal erg goed uit de verf. Met dit bronmateriaal hadden de makers makkelijk enkele seizoenen kunnen vullen. Net als de serie over die andere roemruchte familie, The Sopranos.
De maatschap wordt vanaf 25 januari uitgezonden op NPO 2. Lees ook een interview met de schrijvers van de serie.
Fotografie: Michel Schnater (boven), Pief Weyman (onder)