Advocatie.nl sprak met kenners van de advocatuur over de beroepsgroep. Deze week is het woord aan professor Maurits Barendrecht van het Centrum voor aansprakelijkheidsrecht van de Universiteit Tilburg. Volgens hem zal de advocaat de komende jaren een ware mentale omslag maken: hij zal zich ontwikkelen van een difficulterende procestijger naar een oplossingsgerichte en faciliterende begeleider bij juridische problemen. “Communicatie- en beïnvloedingsvaardigheden worden voor advocaten steeds belangrijker.” Deel één uit een serie van zeven.
Via telkens andere wegen komt Barendrecht terug op dezelfde boodschap. De advocatuur zal vaker gaan streven naar “een op een zakelijke manier uit de wereld helpen van een probleem”. Of: “De advocatuur zal gaan meebewegen bij het zoeken naar een redelijke oplossing. Compromisloze oplossingen bestaan niet.” Of: “De mate van aanvaarding van een oplossing is bij partijen groter als advocaten in redelijkheid meedenken.” Samengevat: weg van het conflictmodel, en meer toe naar een harmoniemodel.
Advocaten die met brieven op hoge poten de boel opstoken, die hun wederpartij vanuit een ivoren toren aanspreken of die zichzelf als een pure strijder voor het individuele belang afficheren: volgens Barendrecht prijzen ze zichzelf zo langzamerhand uit de markt. “Ik weet niet of die advocaten de tijdsgeest goed aanvoelen. Het is een vrij brede trend: velen vinden dat het rechtssysteem beter bruikbaar en hanteerbaar moet worden. Daar hoort een andere, meer oplossingsgerichte attitude van de advocaat bij.”
Advocaten zouden tijdens de beroepsopleiding beter geschoold moeten worden in luisteren en het stellen van open vragen. “Communicatie- en beïnvloedingsvaardigheden worden voor advocaten steeds belangrijker.”
Niet alleen de houding van de advocaat zal veranderen, ook het rechtssysteem zelf zal volgens Barendrecht anders worden ingericht. Zo kunnen de intake en de onderhandelingen bij echtscheidingsprocedures geprotocolleerd worden, waarna het uiteindelijke resultaat aan een rechter kan worden voorgelegd. Letselschadezaken moeten vooral sneller bij de rechter terecht komen, zodat de rechterlijke oriëntatiepunten transparant kunnen worden.
“De huidige praktijk, waarbij een letselschadezaak na drie jaar eens bij de rechter komt, werkt de praktijk van overvragen en polarisatie in de hand: vraag eerst maar eens een miljoen, dan zien we daarna wel verder,” stelt de wetenschapper.