Pels Rijcken stopt geheel met het notariaat, om zich enkel nog te richten op de advocatuur. Dit meldt het Haagse kantoor, waar dertien (kandidaat-)notarissen werken, eind woensdagmiddag via de eigen website. De directe aanleiding is de miljoenenfraude door voormalig notaris en bestuursvoorzitter Frank Oranje.
Het kantoorbestuur schrijft dat de fraude weliswaar werd gepleegd door één notaris, zonder betrokkenheid van andere kantoorgenoten, ‘maar het is een feit dat er ruim achttien jaar kon worden gefraudeerd en er geen alarmbellen zijn afgegaan bij ons kantoor. De notaris was tevens onze bestuursvoorzitter, wat de zaak extra pijnlijk maakt.’ De naam van Frank Oranje, die gedurende achttien jaar zeker 11,5 miljoen euro van cliënten verduisterde, wordt in het bericht in het geheel niet meer genoemd.
Verder is het Pels Rijcken naar eigen zeggen duidelijk geworden dat ‘onze kracht bij de advocatuur ligt’. ‘Wij kiezen er voor onze energie en inspanningen in te zetten voor het bieden van excellente advocatuurlijke dienstverlening, de verbeteringen in de interne kantoororganisatie en de versterking van onze open kantoorcultuur. Wij hebben daarom besloten onze notariële dienstverlening te beëindigen en afscheid te nemen van het notariaat.’
Het notariaat van Pels Rijcken was in 2019 verantwoordelijk voor 4,3 miljoen euro van de totale omzet à 54,6 miljoen euro. Ter vergelijking: de werkzaamheden als landsadvocaat in circa duizend zaken per jaar zijn goed voor circa de helft van de omzet, zo bleek in eerdere jaren.
Pijnlijk proces
“We zijn nu ruim een jaar verder en de fraudezaak als ook de hele nasleep daarvan heeft diepe sporen getrokken,” zegt bestuursvoorzitter Sandra van Heukelom-Verhage naar aanleiding van het besluit. “Hoewel dat een pijnlijk proces is, heeft het ons met de neus op de feiten gedrukt dat er ingrijpende maatregelen nodig waren. Terugkijkend was onze focus te veel gericht op het bieden van onze dienstverlening en veel minder op aspecten als risk, compliance en een cultuur van tegenspraak.”
Hoewel inmiddels algemeen wordt aangenomen dat Oranje geheel alleen handelde, is het Bureau Financieel Toezicht (BFT) nog bezig met een onderzoek naar het gehele notariaat van Pels Rijcken. Een conceptversie van het onderzoeksrapport zou onlangs al naar Pels Rijcken zijn gestuurd, aldus een bericht van NRC.
De krant weet verder te melden dat de dertien aan Pels Rijcken verbonden (kandidaat-)notarissen – onder wie notaris-partners René Spit en Cees de Zeeuw – woensdagmorgen te horen hebben gekregen dat de notariële praktijk tot 1 juli 2022 gefaseerd wordt afgebouwd. Daarna werd de rest van het driehonderd medewerkers tellende kantoor ingelicht. Demissionair minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid is persoonlijk op de hoogte gebracht door landsadvocaat Reimer Veldhuis.
Raad van Commissarissen
De drastische stap om geheel te stoppen met het notariaat, maakt geen deel uit van de adviezen die Grapperhaus onlangs heeft gekregen aan hoogleraren Tom Ottervanger en Bob Hoogenboom. Wel meldt Pels Rijcken aan de slag te zijn met deze adviezen. Zo is de aanstelling van een Raad van Commissarissen in volle gang, die uitsluitend uit externe toezichthouders zal bestaan. Zij zullen verantwoordelijk worden voor de controle en het toezicht op organisatie, dat onvoldoende op orde bleek te zijn. Ook moeten zij een klankbord gaan vormen voor het bestuur.
Verder worden risk en compliance-werkzaamheden voortaan bij een aparte afdeling ondergebracht, en vormt ‘een open kantoorcultuur’ de komende tijd voor Pels Rijcken ‘één van de belangrijkste aandachtsgebieden’; een cultuur waarin mensen uit alle lagen van kantoor elkaar kunnen en mogen aanspreken. Het bestuur: ‘Gedrag dat we in het verleden misschien gewoon vonden, veroordelen we nu scherper en daar acteren we op. We starten daarvoor een intensief programma. […] Het zijn niet de enige maatregelen die zijn genomen en zullen niet de laatste zijn.’
Archieffoto: ANP / Hollandse Hoogte