In 2020 zijn bijna drie keer zoveel door notarissen gemelde ongebruikelijke transacties verdacht verklaard dan in 2019. Dat meldt de KNB op basis van het jaaroverzicht 2020 van de Financial Intelligence Unit-Nederland (FIU).
Vorig jaar zijn 538 ongebruikelijke transacties die door notarissen werden gemeld, verdacht verklaard. Dit waren er in 2019 ‘slechts’ 177. Het notariaat meldde in 2020 wel minder ongebruikelijke transacties, namelijk 1060 ten opzichte van 1317 in 2019; een daling van bijna twintig procent.
In 2019 was nog sprake van een stijging van 65 procent van het aantal meldingen (in 2018 waren er 800 meldingen door het notariaat). Ook het aantal notarissen dat deze meldingen deed, daalde in 2020. Vorig jaar deden 295 notarissen melding van ongebruikelijke transacties, in 2019 waren dat er nog 322.
(Tekst loopt door onder grafiek.)
Jaar van lockdowns
Bij de FIU werden in 2020 in totaal 722.247 ongebruikelijke transacties gemeld, die van het notariaat incluis. In 2019 kwam het totale aantal meldingen op 2.462.973. Er lijkt dus sprake te zijn van een ferme daling, ware het niet dat in 2019 het gros bestond uit 'risicolanden-meldingen'. Medio 2018 werden instellingen verplicht om transacties te melden van (rechts)personen die gevestigd of woonachtig zijn in de door de Europese Commissie aangewezen risicolanden. Sinds oktober 2019 is deze indicator komen te vervallen omdat deze niet bijdroeg aan het doen van kwalitatief goede meldingen.
Een genormaliseerde vergelijking tussen de cijfers van 2020 en 2019 schetst dan ook een ander beeld. Als de risicolanden-meldingen buiten beschouwing worden gelaten, blijven er in 2019 541.236 meldingen over en is er in 2020 juist sprake van een toename van 33 procent.
Opmerkelijk noemt de FIU dat. "Het was immers een jaar van lockdowns," stelt de unit in het overzicht. "Dat is aan de ene kant duidelijk terug te zien bij bijvoorbeeld speelcasino’s die een groot deel van het jaar gesloten waren: een daling van 20% van het aantal meldingen. Daar staat tegenover dat instellingen die gedeeltelijk, sterk of volledig gericht zijn op girale en online betalingen juist een sterke stijging lieten zien."
Meer verdachte transacties
De FIU heeft 103.947 van alle gemelde ongebruikelijke transacties in 2020 als verdacht bestempeld, met een totale waarde van circa 15 miljard euro. Het leeuwendeel (bijna 94 procent) van deze transacties zijn gelieerd aan betaaldienstverleners en banken; opnieuw instellingen, die zich (deels) bezighouden met girale en online betalingen.
In 2019 waren er 39.544 verdachte transacties ter waarde van meer dan 19 miljard euro. Afgelopen jaar waren er dus zo'n 2,5 keer meer verdachte transacties. De FIU wijt deze stijging in het jaaroverzicht aan drie eigen onderzoeken met uitzonderlijk veel transacties, maar ook aan investeringen in capaciteit en betere effectiviteit en efficiëntie bij de unit door onder meer verbeteringen in tech en kennis.
Het jaaroverzicht 2020 van de FIU kunt u hier downloaden.
