In een nieuwe serie artikelen zal ING Payments & Cash Management ingaan op uitdagingen die het notariaat in de nabije toekomst te wachten staan. In deze eerste aflevering – naar aanleiding van eerder door ING georganiseerde symposia – aandacht voor ondernemerschap binnen het notariaat. In dat verband: vraagt u zich wel eens af waarom sommige notariskantoren succesvoller zijn dan anderen? Hoe onderscheiden zij zich? Wat kunt ú anders doen?
Deze twee vragen kwamen ruimschoots aan bod in de deze winter door ING georganiseerde symposia “Het notariaat in beweging, de spagaat tussen ambt en markt.” In een tijd van prijsvechters, www.degoedkoopstenotaris.nl en kritische consumenten, staan de tarieven in de onroerend praktijk onder druk. Waar in de familie- en ondernemingspraktijk de tarieven stegen, vertonen de prijzen van diensten in de onroerend goedpraktijk de laatste jaren een dalende trend.
Naast de tarieven is het vinden, maar bovenal behouden van personeel een trend die ook niet aan het notariaat voorbij trekt. Het is niet meer vanzelfsprekend dat personeel jarenlang binnen hetzelfde kantoor werkzaam blijft en steeds meer (kandidaat)notarissen verlaten het beroep vanwege de werkdruk en een scheve balans tussen werk en privé.
Wil de notaris zich in de toekomst kunnen handhaven in een steeds meer concurrerende markt, dan zal hij zich meer dienen te gaan onderscheiden van zijn concurrenten en toegevoegde waarde bieden in de ogen van zijn cliënt. Hij zal een modern HR-beleid moeten voeren en bovenal slim met zijn cash management om moeten gaan, om de verdiensten van het kantoor op niveau te houden. Met andere woorden, ondernemerschap en marketing worden steeds belangrijker binnen het notariaat.
Symposia
Deze trends en de veranderende marktomstandigheden vormden het uitgangspunt voor een dertiental symposia, dat in samenwerking met mr. Drs. Christ’l Dullaert van Le Tableau en drs. Wouter de Vries jr. van de Vrije Universiteit van Amsterdam werd georganiseerd. Het volgen van dit symposium leverde deelnemers bovendien 2 KNB-studiepunten op. Met meer dan 500 bezoekende notarissen konden de symposia zich in een warme belangstelling verheugen.
Hierbij kwamen de volgende onderwerpen aan bod:
- Slim cash management voor het notariaat;
- Modern HR binnen het notariaat;
- Marketing voor dienstverlenende organisaties.
Mr. René Goense, Sales Manager ING Payments & Cash Management, was de spreker over slim cash management: “Notarissen en bankiers hebben een gemeenschappelijke taak, namelijk het als een goed huisvader waken over de gelden van onze cliënten. Dit geeft naast een grote verantwoordelijkheid ook mogelijkheden hier meer rendement uit te halen.
Door slim om te gaan met deze gelden en cash management instrumenten in te zetten, kan er vaak meer rendement gegenereerd worden. Daarnaast kan het kritisch kijken naar de bedrijfsprocessen aanzienlijke besparingen opleveren, bijvoorbeeld in werkplekken op een afdeling Financiële Administratie.
Laat ik dit verduidelijken aan de hand van een eenvoudig voorbeeld. Het gebruik maken van een pinautomaat levert notarissen niet alleen sneller hun provisie op, maar bespaart hen ook veel tijd en ergernis aan debiteurenbeheer. Dit kan voor een gemiddeld notariskantoor al gauw duizenden euro’s op jaarbasis opleveren. Daarnaast levert saldoconcentratie en het bewust kiezen voor een beperkt aantal banken nog meer rendement op. Het voordeel loopt dan gauw op tot in de tienduizenden euro’s.”
Slecht management
In het betoog van Christ’l Dullaert van Le Tableau kwam naar voren dat een van de voornaamste redenen om een notariskantoor te verlaten slecht management is. “Dat is goed nieuws, want daar kunnen we wat aan doen” aldus Dullaert.
Naast slecht management wordt ook een scheve work-life balance als reden van vertrek genoemd. Dit laatste punt staat dan ook veelal bovenaan het verlanglijstje van arbeidsvoorwaarden van nieuw toetredende notarissen. Een toenemende participatie van vrouwen en een minimale stijging van het aantal nieuwe kandidaat-notarissen (zie ook De Stand van het Notariaat 2008) maakt dat het de hoogste tijd wordt anders tegen de indeling en beloning van werkzaamheden aan te kijken. Duobanen en seizoenswerk binnen het notariaat konden wel eens dichterbij zijn dan we denken. Tenslotte werd aan de hand van een rekenvoorbeeld aangegeven dat het aantrekken van een ad interim tijdens de zwangerschap van een (kandidaat)notaris geen extra geld hoeft te kosten en een notarispraktijk kan ontlasten van extra werkdruk.
Marketingmodellen
Drs. Wouter de Vries jr. – docent marketing aan de Vrije Universiteit van Amsterdam – gaf tot slot op ludieke wijze weer wat dienstenmarketing nu eigenlijk inhoudt en hoe een notaris zich meer als ondernemer kan opstellen. Aan de hand van marketingmodellen en de leer van enkele grote marketeers betoogde De Vries dat het er niet alleen om gaat om vanuit de organisatie richting klant te denken, maar ook en vooral andersom.
In marketing draait het uiteindelijk om de perceptie van de doelgroep. Vertaald naar de praktijk van een notaris betekent dit dat een notaris meer en meer wordt afgerekend op de in de ogen van de consument aantoonbaar toegevoegde waarde die hij levert. Dit gaat verder dan alleen maar betrouwbaar, deskundig en objectief zijn, zo werd duidelijk aan de hand van enkele websites.
Wouter liet op treffende wijze zien hoe het vooral niet moet. Als een shoppende consument op een website van een willekeurig notariskantoor leest dat dit kantoor “betrouwbaar” is, klinkt dat volgens Wouter de Vries net zoals dat de KLM propageert: “wij landen altijd!” Dit zorgde voor hilariteit in de zaal. De Vries: “Een betrouwbaar notariskantoor is absoluut noodzakelijk, maar in marketingtermen is het niet onderscheidend in de ogen van een cliënt.”
Notarissen werden verder vooral uitgenodigd na te denken over hun kernvaardigheden. De Vries: “Als u morgenochtend uw kantoor binnen stapt, bedenkt u dan eens welke indruk uw kantoor op uw clientèle maakt.” Alle drie de sprekers leverden veel stof tot nadenken op en dit gaf vaak levendige discussies tijdens de borrels na afloop.
Tot besluit
In een tijd van veranderingen en meer marktwerking ziet de (kandidaat)notaris van vandaag zich geconfronteerd met een aantal ontwikkelingen, die hem zowel mogelijkheden als uitdagingen bieden.
De tijden dat vanuit de spreekwoordelijke luie stoel op het werk kon worden gewacht, lijken zich naar het verleden te verplaatsen. Een meer ondernemende instelling, zowel richting personeel als richting uw cliënten wordt hierbij steeds belangrijker. Het symposium gaf hierbij handvatten die praktisch toepasbaar waren. Dat een meer ondernemende instelling ook geld kan opleveren, bewees de eerste spreker met zijn betoog over slim cashmanagement binnen het notariaat.
Getuige de opkomst en de waardering van de bezoekers werd met de symposia een behoefte binnen het notariaat ingevuld. Binnen ING, met onze focus op het notariaat, wordt inmiddels druk gebroed op een vervolg op de succesvolle bijeenkomsten.
Judith van Coblijn, marketing manager ING Payments & Cash Management