Het OM heeft het verschoningsrecht geschonden in het onderzoek naar Inez Weski (68), de oud-advocaat van Ridouan Taghi. Dat bleek vorige week tijdens een rechtszitting in Den Haag, meldt het FD. Door deze ‘juridische doodzonde’ komt vervolging van Weski mogelijk op losse schroeven te staan.
Foto: Strafrechtadvocaat Inez Weski. (Ramon van Flymen / ANP)
Update 20:00 uur: Inmiddels heeft het Financieele Dagblad (FD) een nieuw artikel gepubliceerd, waarin staat dat het Openbaar Ministerie (OM) ontkent dat het geheime stukken uit het onderzoek naar Weski heeft gedeeld binnen de organisatie. De gedeelde documenten zouden niet vertrouwelijk zijn, en dus is volgens het OM het verschoningsrecht niet geschonden. Volgens de krant staat het OM daarmee ‘lijnrecht’ tegenover de onderzoeksrechters die toezicht houden op het onderzoek.
Verder neemt, naast de Rotterdamse deken Peter Hanenberg, ook de Nederlandse orde van advocaten (NOvA) geen genoegen met de uitleg van het OM. De NOvA stelt in de publicatie dat het niet aan het OM is om stukken te screenen op vertrouwelijkheid. De rechter-commissaris is ‘de enige juiste plek om een dergelijke screening te beleggen’, volgens de advocatuurlijke beroepsorganisatie. Tot slot zijn in het vervolgartikel van het FD bepaalde details verduidelijkt, die ook in het onderstaande artikel zijn aangepast.
Bij de aanhouding van Weski heeft het OM een groot aantal vertrouwelijke documenten uit haar praktijk in beslag genomen. Deze stukken stonden op de harde schijf van haar computer en zouden vertrouwelijke informatie bevatten over Weski’s cliënten. Hierdoor valt de geconfisqueerde info onder het verschoningsrecht, dat onder andere ervoor zorgt dat advocaten en cliënten vertrouwelijk met elkaar kunnen communiceren zonder inzage door derden.
Geheimhouders- én informatieofficier
Het schenden van het verschoningsrecht is een misdrijf, en het OM had dus geen kennis mogen nemen van de betreffende documenten. Een officier van justitie heeft op 25 mei nochtans een proces-verbaal gedeeld met collega’s met informatie uit het onderzoek naar Weski. Hierdoor kregen de twee zaaksofficieren van het onderzoek (genaamd ’26Palma’) informatie in handen die zij niet mochten hebben, en vervolgens verder hebben gedeeld met andere collega’s.
Opvallend is daarbij dat het FD optekent dat de info is uitgelekt door een zogenoemde geheimhoudersofficier, die juist verantwoordelijk is voor het uitfilteren van vertrouwelijke documenten van advocaten en daarvoor geheimhouding over de inhoud moet beloven.
De vrouw in kwestie is binnen het OM bovendien ook informatieofficier. Hiervoor verzamelt en verspreidt zij dan weer ‘sturingsinformatie’ binnen het OM – vaak van informanten – waarmee aanklagers aan de slag kunnen. Een functie die ze in het onderzoek naar Weski direct moest neerleggen nadat uitkwam dat ze vertrouwelijke informatie had gedeeld.
Reactie OM en deken
Volgens de zakenkrant liet het OM namelijk na om eerst toestemming te vragen voor het delen van informatie bij de twee rechter-commissarissen die toezicht houden op het onderzoek: hetgeen sinds kort vereist is (waarover hieronder meer). Zij floten het OM vorige maand dan ook terug, en hadden de geheimhoudersofficier ‘uitdrukkelijk en meermaals’ verboden om de vertrouwelijke informatie binnen het OM te delen. In het FD reageert een justitiewoordvoerder desalniettemin dat het OM ‘absoluut niet lichtzinnig omspringt met het verschoningsrecht’.
De advocaat van Weski, Fébe Schoolderman, heeft geen inhoudelijk commentaar gegeven. De Rotterdamse deken, Peter Hanenberg, daarentegen wel. Hij reageert geschokt tegenover de krant, en had ‘juist in deze zaak’ de ‘grootste zorgvuldigheid’ van het OM verwacht. Hanenberg: ‘Je moet gewoon veilig je verhaal kunnen doen bij een advocaat, zonder dat de staat daarin kan wroeten. In landen waarin dit wel gebeurt, zouden u en ik niet willen leven.’
De deken wil dat het OM uitzoekt wat er met de vertrouwelijke documenten is gebeurd. Daarnaast eist hij dat het OM alle gegevensdragers overdraagt aan de onderzoeksrechter en eventuele kopieën ‘verifieerbaar vernietigt’. De rechter-commissaris heeft hetzelfde gesommeerd, maar volgens het FD is het onduidelijk of dat ook is gebeurd.
Voorlopige maatregel
Eerder dit jaar raakte het OM ook al in opspraak omwille van schending van het verschoningsrecht. Zowel het Haagse als Bossche gerechtshof oordeelden dat het OM het verschoningsrecht structureel schond in een strafzaak rondom Brabantse vermogensbeheerder Box Consultants. Bij een fraudeonderzoek naar de vermogensbeheerder hadden zij twee miljoen e-mails verkregen – waaronder duizenden mails tussen Stibbe-advocaten en Box Consultants – en deze niet vertrouwelijk behandeld en deels gebruikt in procedures.
In de uitspraak van het Bossche hof in begin mei werd de rol van geheimhoudersfunctionarissen (zoals de geheimhoudersofficier) onder de loep genomen. Zij mochten toen nog zonder het oordeel van een rechter bepalen of stukken gebruikt konden worden voor strafrechtelijk onderzoek. Het gerechtshof in Den Bosch oordeelde destijds echter dat deze methode te weinig voorkwam dat het verschoningsrecht in het gedrang komt. Het gerechtshof stelde hierover vervolgens prejudiciële vragen en legde een voorlopige maatregel op aan het OM: er moet – tot er antwoorden zijn – altijd een rechter-commissaris worden ingeschakeld om gegevens te filteren op vertrouwelijkheid.
Wederom geschonden
Volgens het FD heeft het OM vervolgens toegezegd om de geheimhoudersprocedure aan te passen; een proces dat nog gaande zou zijn. Toch verspreidde enkele weken later een officier van justitie kortom weer vertrouwelijke stukken onder collega’s. Ditmaal dus in de zaak Weski. Zij werd op 21 april gearresteerd door de nationale politie en legde de verdediging van Taghi neer, maar is inmiddels weer op vrije voeten.
Wel wordt Weski nog steeds ervan verdacht informatie van haar ex-cliënt te hebben doorgespeeld naar zijn criminele organisatie, waarmee ze haar positie als advocaat zou hebben misbruikt. Taghi zelf zit momenteel vast in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught en is de hoofdverdachte in de zogeheten Marengozaak. Tegen hem is levenslang geëist omdat hij aan grootschalige drugshandel zou hebben gedaan en wordt gezien als opdrachtgever tot liquidaties.
De NOS meldde eind vorige week dat de nieuwe advocaten van Taghi (Michael Ruperti, Arthur van der Biezen en Sjoerd van Berge Henegouwen) de garantie willen dat ze niet worden afgeluisterd tijdens overleg met Weski om zich het dossier eigen te maken. Ook vragen ze negen maanden de tijd om zich in te lezen in het Marengo-proces. De rechtbank moet nog beslissen hoeveel tijd de advocaten krijgen, maar dat er vertraging optreedt staat vast: de rechtbank heeft al laten weten dat een uitspraak in oktober niet gaat lukken.