Twee erfgenamen willen het huis van hun overleden moeder en hun stiefvader verkopen. Ze overhandigen de notaris echter een verouderde volmacht van hun stiefvader. In plaats van zijn opdrachtgevers daarop te wijzen, laat de notaris hun dementerende stiefvader ophalen uit het verpleeghuis om hem een nieuwe volmacht te laten tekenen. Goed bedoeld, maar toch behoorlijk fout.
Het gaat om een woning waarvan het eigendom in gelijke delen is nagelaten aan de twee dochters en de partner van een overleden vrouw. De partner woont niet langer in het woonhuis. Hij lijdt aan vasculaire dementie en woont in een verpleeghuis. Eerder heeft hij een levenstestament gemaakt en heeft hij de kinderen van zijn vrouw gevolmachtigd tot het regelen van zijn financiële zaken en zorg.
Verkeerde volmacht
In 2023 willen de klagers het huis verkopen. Zij verstrekken de notaris echter per abuis een verouderde onderhandse volmacht. In plaats van de opdrachtgevers te benaderen voor een kopie van het levenstestament, staat de notaris toe dat een van zijn kantoormedewerkers een bemiddelende rol speelt. Haar vader werkt als vrijwilliger in het verpleeghuis en nodigt de dementerende man uit voor een wandelingetje. Maar in plaats van een ommetje te maken, wordt de man naar het notariskantoor gebracht. Na een gesprek met de notaris tekent hij een nieuwe volmacht.
Als zij daarvan op de hoogte worden gesteld door de notaris, zijn de klagers woedend over de gang van zaken. Zij dienen een klacht in om te voorkomen dat in de toekomst kwetsbare ouderen onder valse voorwendselen worden meegenomen om documenten te tekenen. Bovendien vinden zij dat de geheimhoudingsplicht is geschonden: de kantoormedewerkster – laat staan haar vader – had niets te maken met de overdracht. Ten slotte zijn zij van mening dat de bespreking überhaupt niet had mogen plaatsvinden, omdat hun stiefvader door zijn dementie niet in staat was zijn wil kenbaar te maken.
Behandeling
Volgens de Kamer voor het notariaat lijdt het geen twijfel dat de notaris louter goede bedoelingen heeft gehad. Door voortvarend te handelen wilde hij obstakels wegnemen voor de verkoop en de overdracht van het huis. En het is ook een logische gedachte dat als een verkeerde volmacht wordt ingeleverd, je een gesprek voert met degene die de volmacht heeft getekend.
Door toe te dat een dementerend persoon op leeftijd, zonder overleg met degene(n) aan wiens zorg hij was toevertrouwd, uit zijn vertrouwde omgeving is gehaald, heeft de notaris echter de grenzen van het betamelijke overschreden. Ook heeft hij de geheimhoudingsplicht geschonden, zij het beperkt, door gebruik te maken van een toevallige relatie van een kantoormedewerker.
De klacht over het gesprek zelf, acht de Kamer niet gegrond. Het is in eerste instantie aan de notaris om te beoordelen of een cliënt of volmachtgever voldoende in staat is zijn wil kenbaar te maken en de strekking van de beoogde rechtshandeling te overzien.
Maatregel
De notaris heeft ruiterlijk erkend dat zijn handelen niet goed doordacht was. Hij heeft meerdere keren zijn excuses aangeboden. Ook heeft hij een gesprek geïnitieerd met de klagers, de kantoormedewerkster en haar vader en de medewerkers van het verpleeghuis.
De Kamer oordeelt daarom dat de klacht gegrond is, maar legt geen maatregel op.
Kamer voor het notariaat Den Haag, 20 maart 2024 | ECLI:NL:TNORDHA:2024:3
