In zijn jaarlijkse nieuwjaarstoespraak pleit Henk Naves, de voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, voor blijvend investeren in de rechtsstaat. ‘De rechtsstaat is niet opeens minder nodig als het economisch minder goed gaat,’ aldus Naves.
De nieuwjaarsrede van Naves is recent gepubliceerd. Daarin staat dat het volgens de voorzitter ‘noodzakelijk is en blijft dat de instituties die de kern vormen van de democratische rechtsstaat beschikken over een robuuste en stabiele begroting’.
Verder acht hij extra investeringen nodig die ‘de toegang tot het recht vergroten en versterken, en ervoor zorgen dat mensen zich gehoord voelen’. De rechtsstaat vraagt structureel om investeringen waarvan de opbrengsten niet direct zichtbaar zijn, aldus Naves.
Waarschuwen voor kortetermijnwinst
In zijn oproep wijst Naves naar het maatschappelijk tumult rondom bestaanszekerheid, wonen, klimaat en migratie. De roep om oplossingen klinkt hard, stelt Naves. ‘Maar we weten ook dat het vinden van oplossingen complex en kostbaar is’. Financiering blijft echter belangrijk: de rechtsstaat is tevens onontbeerlijk in economische tegenspoed.
Naves waarschuwt voor het verkiezen van kortetermijnwinst boven investeringen die een lange adem vergen. ‘Voor de Rechtspraak zijn er investeringen nodig om de hoge werkdruk aan te pakken’, sprak de voorzitter onder meer. ‘Ook zijn investeringen nodig om de aanbevelingen uit het reflectierapport van familie- en jeugdrechters in praktijk te brengen.’
Samenwerking
Het laatste raakt kwetsbare kinderen en gezinnen volgens Naves, waardoor rechtsbescherming ‘van het grootste belang is’. Naves vindt dat met deze investeringen de belangen van burgers worden behartigd. Hetzelfde geldt voor het voortzetten van ‘de daling van griffiekosten’ en ‘adequate rechtsbijstand’ voor mensen met een kleinere beurs.
Tot slot benadrukt Naves het belang van samenwerking tussen de organisaties die de rechtsstaat vormen. ‘Individuele organisatiebelangen’ moeten worden overstegen zónder dat onpartijdigheid en onafhankelijkheid wordt verloren. Dit om ‘een beter antwoord te bieden op wat mensen nodig hebben’, zoals bijvoorbeeld al gebeurt bij wijkrechtspraak.