Het stelsel van toezicht op de advocatuur gaat op de schop. Dat meldt minister voor Rechtsbescherming, Franc Weerwind. Het nieuwe stelsel zal uit verschillende niveaus van toezicht bestaan, en zorgt ervoor dat lokale dekens hun toezichthoudende taak verliezen.
De nieuwe Landelijke Toezichtautoriteit Advocatuur (LTA) bestaat uit drie daarvoor vrijgestelde advocaten. Deze advocaten zullen uitsluitend met toezicht bezig zijn. De drie leden ‘vervullen geen nevenfuncties die ongewenst zijn met het oog op het vervullen van de functie, de handhaving daarvan of het vertrouwen daarin’. De leden van de LTA worden benoemd door het college van afgevaardigden, op voordracht van de Algemene Raad. De Algemene Raad is het dagelijks bestuur van de Nederlandse Orde van Advocaten. De leden worden voor vier jaar benoemd, en kunnen slechts één keer herbenoemd worden.
Blik van buiten
De LTA wordt gecontroleerd door een apart orgaan, bestaande uit niet-advocaten. Dit om een ‘blik van buiten’ te waarborgen. Deze controlerende instantie krijgt geen zicht op vertrouwelijke cliëntinformatie. Weerwind licht toe: ‘Om de “blik van buiten” in staat te stellen haar taken goed te vervullen, verstrekt de LTA aan de “blik van buiten” alle noodzakelijke informatie en verleent de LTA alle noodzakelijke medewerking die de “blik van buiten” redelijkerwijs nodig heeft voor de uitoefening van die taken. Dit gaat echter niet zover dat de LTA informatie moet verstrekken die onder een van de advocaat afgeleide geheimhoudingsplicht valt. Voor het uitoefenen van zijn taken is het niet relevant dat de “blik van buiten” beschikt over cliëntinformatie.’
Het nieuwe systeem betekent een inperking van het toezicht van lokale dekens. De lokale dekens blijven wel verantwoordelijk voor de klachtafhandeling.
Belangenverstengeling
Om het nieuwe systeem in te kunnen voeren, moet de Advocatenwet gewijzigd worden. Volgens Weerwind is de aanpassing dringend nodig, aangezien het huidige systeem – met dekens die vaak verschillende rollen vervullen – ruimte biedt voor belangenverstrengeling. Weerwind: ‘Deze verschillende taken en rollen kunnen elkaar versterken, maar kunnen ook tegenstrijdig zijn met elkaar. Het combineren van die verschillende taken en rollen kan in toenemende mate steeds lastiger worden en eerder heb ik al aangegeven de zorgen van uw Kamer over de schijn van belangenverstrengeling te delen.’
Ook zou het nieuwe stelsel criminele ondermijning tegengaan, zodat een zaak zoals die van de neef van Ridouan Taghi zich niet meer kan herhalen. Hij zou Taghi als advocaat hebben geholpen met het maken van ontsnappingplannen.