De speech van Erna Kortlang tijdens het Wetenschappelijk Congres van de KNB op 9 oktober stond in het teken van de grote onvrede onder notarissen als gevolg van de marktwerking en de economische crisis. Kortlang verwees in haar toespraak direct naar de brandbrief die het KNB onlangs ontving namens onder meer tien grote notariskantoren.
“Is het ooit eerder vertoond dat twintig procent van de notariskantoren extra
aandacht krijgt van het Bureau Financieel Toezicht omdat hun financiële positie dusdanig onder druk staat dat oplettendheid geboden is? Is het ooit eerder vertoond dat notarissen zo frequent in de media over elkaar zeggen dat de kwaliteit van de collega’s onvoldoende is? Is het ooit eerder vertoond dat notarissen zich op zo’n grote schaal zorgen
maken dat hun beroepsgenoten aan derdengelden zouden komen? En was het notariaat ooit zo verdeeld als nu het geval lijkt?”, vatte zij de problemen samen.
Tien jaar marktwerking in combinatie met een economische crisis heeft heel wat teweeg gebracht, stelde zij. “Hoe moet ons beroep in deze combinatie van marktwerking en economische crisis overleven nu een derde van het werkaanbod (tijdelijk) is weggevallen?”
Brandbrief
Volgens velen is de marktwerking te ver doorgeschoten, bevestigde Kortlang nogmaals. Ze refereerde aan de brandbrief die onder andere tien grote notariskantoren eind vorige maand aan de KNB overhandigden. “Er is een luide roep om herinvoering van tarieven, om een scherper toezicht en een tuchtrecht dat sneller is en harder. Er is bovenal de behoefte om de overheid te doordringen van het zware weer waarin ons beroep verkeert en van de risico’s die dit zware weer met zich mee brengt voor het hooghouden van de waarden waar ons beroep voor staat.”
”Het zou kunnen dat de ledenraad na gedegen onderzoek in meerderheid de weg op wil van minimumtarieven”, voegde ze daaraan toe. “Maar het is mijn diepe overtuiging dat we
daar ook overheen moeten kijken”.
Vervaagd en verneveld
De huidige crisis in het notariaat is structureel van aard en wordt niet in de eerste plaats veroorzaakt door de economische crisis, stelde Kortlang. “Wat we nu meemaken zou zonder economische crisis op de iets langere termijn ook onvermijdelijk zijn geweest. Het onderscheid tussen publieke en private taken is verneveld. De oude kaders vervagen of zijn vervaagd.” Er zijn ook goede ontwikkelingen te melden, volgens de KNB-voorzitter. “Maar fundamentele beslissingen, die raken aan de grensafbakening tussen publieke en private taken, die gaan om het wezen van ons ambt? Wat is daar gebeurd?”
Het congres werd onder anderen bijgewoond door de ministeries van Justitie en Financiën, de Belastingdienst, de vertegenwoordigers van het Kadaster, het Bureau Financieel Toezicht, de rechtelijke macht, de vertegenwoordigers van de Commissie van Deskundigen en de Nederlandse Mededingingsautoriteit. Ook algemeen deken Willem Bekkers, vertegenwoordigers van het MKB Nederland en de NVM waren aanwezig.