Advocaten krijgen een vergoeding en compensatie voor echtscheidingszaken waarbij minderjarige kinderen betrokken zijn, of zaken ‘die op tegenspraak starten, maar niet op tegenspraak eindigen’. Hiervoor komt extra geld beschikbaar, zo blijkt uit een kamerbrief van Sander Dekker.
Demissionair minister voor Rechtsbescherming Dekker reageert met de kamerbrief op twee moties met betrekking tot de sociale advocatuur, waaronder de motie van Michiel van Nispen (SP) en Niels van den Berge (GroenLinks) van 19 november vorig jaar. Daarin verzochten de politici de regering om in gesprek te gaan met de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) en de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN) over de puntentoekenning in het personen- en familierecht.
Ook gaat Dekker in de brief in op de motie van Maarten Groothuizen (D66) van 26 november, waarin de D66’er de regering verzocht om met een voorstel te komen om een deel van het overgebleven budget in te zetten voor het ondersteunen van de sociaal advocatuur, werkzaam in het personen- en familierecht.
Negen miljoen extra
Volgens de demissionair minister hebben dit jaar – van januari tot en met maart – verschillende gesprekken plaatsgevonden met de NOvA, de VSAN, de Raad voor Rechtsbijstand (Raad), het Juridisch loket (het JL) en andere relevante instanties. Daarnaast stipt Dekker aan dat hij eerder al heeft aangegeven dat de komende vier jaar negentien miljoen euro (onderuitputting op het budget van de gesubsidieerde rechtsbijstand) extra beschikbaar komt voor rechtsbijstand bij echtscheidingen; ‘voor een verbeterde vergoeding in het personen- en familierecht’. Uit de brief blijkt echter dat daarbovenop nog een aanvullende negen miljoen euro nodig is.
Dekker stelt namelijk dat in nieuw beleid wordt vastgelegd bij welke werkzaamheden PFR-advocaten aanspraak maken op een aanvullende vergoeding. Zo zal een vergoeding beschikbaar zijn voor echtscheidingen waarbij minderjarige kinderen betrokken zijn, zodat de extra verplichte werkzaamheden voor het opstellen van een ouderschapsplan worden vergoed. Ook zal het korten worden gecompenseerd dat nu nog wordt toegepast in echtscheidingszaken ‘die op tegenspraak starten, maar niet op tegenspraak eindigen’. Volgens Dekker wordt zo bevorderd dat advocaten een echtscheiding minnelijk proberen te regelen, zonder daarvoor te worden gekort.
Voor deze nieuwe maatregelen – die uiterlijk per 1 augustus in werking zullen treden – is de extra negen miljoen euro nodig om in lijn te zijn met de adviezen van de commissie Van der Meer, zegt Dekker.
Toeslagenaffaire
In de brief reageert Dekker verder op berichten in de media waarin wordt gesteld dat de vernieuwing van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand gebaseerd is op meer zelfredzaamheid van de burger en bedoeld is als bezuiniging. Volgens de minister is van beiden echter geen sprake. “Het is […] belangrijk een onderscheid te maken tussen de vernieuwing van het stelsel van rechtsbijstand en de manier waarop gesubsidieerde rechtsbijstand wordt gehonoreerd in belasting- en toeslagzaken,” schrijft hij.
Daarbij verwijst Dekker naar een eerdere kamerbrief (van 24 februari) waarin hij de eerste bevindingen over rechtsbijstand aan gedupeerden van de toeslagenaffaire gedeeld heeft. Aanvullend heeft de Raad een quick scan uitgevoerd, volgens Dekker, met betrekking tot de afgegeven toevoegingen in het kader van de kinderopvangtoeslag. Daaruit blijkt dat de afgelopen tien jaar zo’n 2.500 aanvragen voor toevoegingen zijn geïdentificeerd, die raakvlakken hebben met de kinderopvangtoeslag. Tweederde daarvan zijn direct verleend. De overige aanvragen zijn afgewezen, waartegen ‘beperkt bezwaar’ is ingediend. In bezwaar heeft de Raad echter circa driehonderd zaken alsnog afgehandeld die betrekking hebben op de kinderopvangtoeslag. In eenderde hiervan is toch nog een toevoeging toegekend.
De komende periode wordt voor burgers ‘waarvan blijkt dat ze tussen wal en schip dreigen te vallen’ een aanpak ontwikkeld door de Raad, het JL en de NOvA. “In deze aanpak wordt bekeken hoe signalen hiervan snel kunnen worden opgepakt waardoor burgers door het JL zo snel mogelijk kunnen worden geholpen of doorverwezen naar de juiste professional. Zaken waar dat niet kan of die te complex zijn voor afhandeling in de eerste lijn zullen worden gesignaleerd en daarvoor wordt door de Raad (tijdelijk) aan advocaten een lichte adviestoevoeging verstrekt,” aldus Dekker.
De volledige brief is hier te lezen