Wat voor bedrijfsjurist Rémon Brand begon als een mogelijke opstap naar die mooie toga van de advocatuur, groeide uit tot een inmiddels meer dan 12-jarige loopbaan bij juridisch adviesbureau De Raadgevers. Hij is er een van de tien externe bedrijfsjuristen die – als alternatief voor de advocatuur – honderden ondernemingen in het MKB juridisch bijstaan. “In dit vak ben je eigenlijk ‘jurist plus’: half jurist, half psycholoog.”
Door Joris Rietbroek
Het bedrijf ontstond zo’n twintig jaar geleden toen vier ondernemers om de tafel gingen om een alternatief voor de advocatuur te bedenken. Dat idee groeide uit tot het tegenwoordig in Utrecht gevestigde De Raadgevers, gespecialiseerd in diverse ondernemers- en arbeidsrechtelijke vragen rond personeel, incasso, bedrijfshuisvesting, ziekteverzuim en overeenkomsten.
Zo’n 60% tot 70% van hun tijd besteden de tien juristen van De Raadgevers aan arbeidsrechtelijke zaken, van het opstellen en toetsen van arbeidscontracten tot ontslagregelingen. Ook P&O-advies en mediation behoren tot het dienstenpakket. In mei oktober 2013 werd De Raadgevers een volledige dochteronderneming van accountantskantoor Countus, al blijft het bedrijf geheel zelfstandig opereren.
Rémon Brand is al ruim 12 jaar bedrijfsjurist bij De Raadgevers. Naast arbeidsrecht heeft hij zich gespecialiseerd in ondernemingsrecht, huurrecht en faillissementsrecht. Dat hij er nu nog met zoveel plezier en gedrevenheid zou werken, had hij bij zijn aantreden in 2001 niet gedacht. Het was toen nog zijn ambitie om advocaat te worden. In zijn laatste jaar liep hij daarom stage bij een advocatenkantoor dat toen al nauw bleek samen te werken met De Raadgevers. Mede dankzij een gesprek met de toenmalige directeur stuitte hij op een vacature binnen het bureau. Die baan als bedrijfsjurist leek Brand in eerste instantie een mooie opstap naar de advocatuur, met intussen de mogelijkheid nagenoeg dezelfde werkzaamheden te verrichten als een advocaat.
Managementfunctie
Voor hij het wist, was hij echter volledig gegrepen door het werk en de formule bij De Raadgevers. “Ik was nog maar een broekie van 24, maar had wel direct klantcontacten. Binnen twee maanden had ik mijn eerste eigen zitting bij de kantonrechter, wat ik toen gigantisch spannend vond,” weet hij nog. “Terwijl ik bij een advocatenkantoor natuurlijk in een bepaalde sectie terechtkomt waar je onder een patroon enkel zaken mag uitzoeken en stukken mag schrijven.” Toch bleef de advocatuur de eerste jaren nog lonken. “In deze rol van bedrijfsjurist bereid je weliswaar zaken voor, maar op het moment suprême moet je het meestal weggeven aan een advocaat. Dat vond ik jammer, en ja, ik vond die toga gewoon ontzettend mooi.”
De kans om binnen De Raadgevers een managementfunctie te vervullen maakte op den duur een einde aan de advocaatdroom. Brand verdeelde zijn tijd tussen managementzaken en juridisch werk anderhalf jaar, maar twee petten tegelijkertijd dragen bleek toch niet zijn stijl. “Je moet eigenlijk kiezen voor een fulltime managementbaan of de focus op je juridische werk. Mijn hart ligt bij dat laatste: ik ben meer jurist dan manager en vanaf dat moment wist ik dat ik hier helemaal op mijn plek ben. Het was wel een goede leerstoel, je begrijpt immers beter vanuit welke visie bepaalde managementbeslissingen tot stand komen.”
Psycholoog
Tot voor kort werkte De Raadgevers uitsluitend met juridische abonnementen voor ondernemingen, tegen een jaarlijks tarief dat samenhangt met de grootte van het bedrijf. “Incassowerkzaamheden of het toetsen van contracten en algemene voorwaarden vallen eronder, en een abonnee krijgt een vast aanspreekpunt binnen De Raadgevers. Dat wordt als prettig ervaren,” vertelt Brand. “We hebben een steady, zeer gemêleerd klantenbestand met zo’n 1200 abonnees, van ZZP’ers tot een enkele multinational, van schoonmaakbedrijven tot techniek en industrie. Die diversiteit maakt het werk mede zo boeiend: mijn ervaring is dat iedere branche interessante zaken kan voortbrengen.”
Zo stond hij de laatste jaren geregeld failliete bouwbedrijven bij. “Dan ben je naast jurist ook meteen de psycholoog: de emotionele klant moet op dat moment zijn verhaal kwijt, al is het uiteindelijk natuurlijk wel zaak emotie en zaken gescheiden te houden. Daarnaast vinden we het erg belangrijk intensieve relaties op te bouwen met onze klanten, zodat we precies weten wat voor persoonlijkheid er achter een bedrijf zit. Zo kunnen we bijvoorbeeld beter begrijpen waarom bepaalde in het verleden genomen beslissingen mede hebben geleid tot een dossier.”
Lage drempel
Brand omschrijft De Raadgevers als een laagdrempeliger en informeler, maar daarom niet minder professioneel alternatief voor de advocatuur. “De drempel om bij problemen meteen een advocaat te bellen blijft voor velen toch hoog,” zegt hij. “Mensen zijn bang dat dan de teller direct gaat lopen. Bij ons is dat in ieder geval niet zo.”
Tegenwoordig neemt De Raadgevers ook losse opdrachten van niet-abonnees aan. “Als je werk aan niet-abonnees weigert, geef je immers business weg en dat is zonde,” vindt Brand. “Als je bovendien de opdracht goed uitvoert en je bouwt een band op, dan komt die klant zeker terug. Laatst nog nam iemand voor wie ik losse werkzaamheden had verricht alsnog een abonnement af.”
Krachtenbundeling
De overname van De Raadgevers door Countus zorgt voor een enorme horizonverbreding, voorziet Brand. “Die organisatie heeft 21 vestigingen, vooral in het oosten van het land. In potentie hebben we er dus opeens 21 vestigingen bij, want hun klanten mogen wij nu ook bedienen, als hun vraagstukken tenminste vallen binnen onze rechtsgebieden. Countus kan zodoende naast de reguliere accountancy- en fiscale diensten een full package inclusief juridische tak bieden. Onze klanten zitten vooral in het westen, die van Countus vooral in het oosten, zo zijn we bovendien complementair aan elkaar.”
Sinds de overname door Countus is het motto ‘nooit nee verkopen’ alleen nog maar sterker geworden. “Personen- en familierecht doen we zelf niet, maar Countus houdt zich hier wel mee bezig, wat weer cross selling mogelijkheden oplevert. Strafrechtzaken besteden we uit aan enkele advocatenkantoren waar we mee samenwerken.” Die worden ook ingeschakeld als er sprake is van verplichte procesvertegenwoordiging, als het belang in een zaak de grens van 25.000 euro overschrijdt. Brand: “Wij maken nog altijd zelf de stukken, maar de advocaat gaat met de klant mee naar de rechtbank. Ook daarom is een goede relatie met wederzijds vertrouwen zo belangrijk. De cliënt moet er immers vanuit kunnen gaan dat wij een goede advocaat aanbevelen.”
Ultieme kick
Met de advocatuur definitief afgezworen, piekert Brand er niet over om zijn heil bij een andere werkgever te zoeken. “Vrienden vragen me wel eens: “Joh, je zit er nu 12,5 jaar, wordt het niet tijd voor iets anders? Maar ik ontwikkel me hier nog steeds, ga fluitend naar mijn werk en krijg dagelijks nog wel een vraag waar ik goed over moet nadenken. Mocht ik hier ooit weggaan, dan zou ik bedrijfsjurist bij een grote onderneming willen worden. Maar nu ben ik extern bedrijfsjurist voor honderden bedrijfjes, wat zo divers is. Geen haar op mijn hoofd die erover denkt om hier weg te gaan.”
Daarbij: Brand zou niet zonder het menselijke aspect van zijn werk kunnen. “Laatst had ik een oudere dame als klant met een emotionele zaak. Nadat ik haar goed had geholpen – en het was niet eens heel complex –, kwam ze met een gigantische taart aanzetten. Een juridische overwinning na een ingewikkelde zaak is fijn, maar een vrouw die kort daarvoor geen uitweg meer zag na afloop zo blij zien, dat geeft voor mij de ultieme kick.”