Wie heeft er niet ooit naar een woning gezocht op funda? Luttele maanden na de lancering in 2001 passeerde de woningzoeksite al de miljoen pageviews per dag, om vervolgens snel uit te groeien tot een van de populairste websites van Nederland. In 2007 nam het bedrijf een bedrijfsjurist in dienst; dat is tot op de dag van vandaag Hadassah Anit-Laus. Die bij funda opvallend genoeg niet met vastgoedrecht te maken heeft.
Door Joris Rietbroek
Zelfs al is de woningmarkt tot op heden nauwelijks uit het dal gekropen, op bezoekcijfers en omzet van funda lijkt de crisis amper effect te hebben gehad. Huizen bleven immers langer te koop – en dus op funda – staan. Intussen bleef de omzet van het bedrijf op peil door onder meer de verkoop van zogenoemde tophuis-advertenties en andere promotionele producten. In de tweede helft van 2013 kregen de (mobiele) websites van funda 19 miljoen bezoeken en 181 miljoen pageviews per maand te verwerken.
In de loop der tijd werden er zusterwebsites gelanceerd als funda In Business (2005, bedrijfsmatig onroerend goed) en funda Landelijk (2006, agrarisch onroerend goed). Er werken inmiddels 78 mensen bij het bedrijf, onder wie Hadassah Anit-Laus. Na haar studie aan de UvA werkte ze bij enkele middelgrote advocatenkantoren, waar zij zich onder meer focuste op arbeidsrecht en later vastgoed- en huurrecht. “Ik zocht juist de middelgrote kantoren op omdat ik daar al vrij snel de zaken van begin tot eind zelf kon afwikkelen,” blikt ze terug. “Bij grote kantoren ben je meer een schakel in het proces en ik heb wel een solistische kant. Daarnaast komt er bij huurrecht vaak procederen kijken, wat ik met veel plezier gedaan heb.”
Spin in het web
Toch wilde Anit-Laus haar horizon verbreden; het bedrijfsleven lonkte en ze wilde naar eigen zeggen ‘niet blijven hangen in de geschillenkant.’ Een geslaagde sollicitatie bij funda bleek medio 2007 al snel het schot in de roos, zegt ze zelf. “Als enige jurist bij funda werk ik samen met alle business units. De juridische vraagstukken die zich binnen al die teams voordoen, of het nu gaat om nieuwe functionaliteiten voor de website of marketingvraagstukken, dat sprak me vanaf het begin ontzettend aan. Alles binnen het bedrijf komt bij mij terecht, wat een grote verantwoordelijkheid met zich mee brengt. Ik ben kortom echt de spin in het web.”
De funda-medewerkers – toen nog circa 40 – moesten destijds even wennen toen er een jurist over de vloer kwam. “Designers wilden vooral verder ontwerpen en de salesafdeling wilde vooral deals blijven sluiten. Opeens moest alles langs het bureau van de jurist, wat niet iedereen altijd even prettig vond.” Toch was er voor Anit-Laus veel werk aan de winkel. “Er speelden veel juridische vragen, maar er was voor mijn komst geen vast aanspreekpunt om ze aan te stellen. Daarnaast waren de medewerkers eraan gewend zelf alle contracten te doen, waardoor er niet echt een systeem in zat. Mensen wisten niet goed van elkaar wie wat onder zich had. Daarvoor zette ik een systeem op, zodat medewerkers inzage kregen in elkaars documenten.”
Nieuwe functionaliteiten
Als general legal counsel buigt Anit-Laus zich werkelijk over alles, inclusief vele soorten contracten. Van hostingovereenkomsten of licentiecontracten met het Kadaster om kaarten te mogen tonen op de website, tot de afspraken met Google over Adsense-advertenties.
Voorbeelden van nieuwe functionaliteiten die zij van een juridisch sausje mocht voorzien, zijn onder meer ‘Woningruil’ en het bijbehorende ‘Samenzoeken’. Funda-gebruikers kunnen verder sinds een aantal jaar reviews van makelaars plaatsen, waar de makelaar weer op kan reageren. “Belangrijk bij die beoordelingen was dat er een rechtsgeldig reglement werd opgesteld”, vertelt de juriste. “Commentaren mogen bijvoorbeeld niet louter gericht zijn op het toebrengen van schade aan de makelaar en zeer negatieve of positieve reacties moeten goed worden onderbouwd.”
Haar werkzaamheden zijn zeker niet uitsluitend IT-gerelateerd: Anit-Laus heeft te maken met ondernemingsrecht, arbeidsrecht, intellectueel eigendomsrecht en privacyrecht, dat laatste in het licht van de enorme datavergaring door funda. Verrassend genoeg maakt vastgoedrecht geen deel uit van haar werk. “De site is immers allang volledig geautomatiseerd. De makelaars voeren zelf hun nieuwe aanbod in via een kantoorautomatiseringssysteem. Die informatie wordt doorgezet naar een van de brancheorganisaties, bijvoorbeeld onder meer NVM, VBO en VastgoedPRO, waar we licentiecontracten mee hebben afgesloten. Zij leveren vervolgens de gegevens aan bij ons. We plaatsen ook uitsluitend het aanbod van leden die zijn aangesloten bij een brancheorganisatie.”
Transparantie
Aanvankelijk was enkel het woningaanbod van funda-oprichter en brancheorganisatie NVM (Nederlandse Vereniging van Makelaars en Vastgoeddeskundigen) op de site te vinden; in 2009 werden objecten van makelaars aangesloten bij vereniging VastgoedPRO (voorheen LMV) en VBO Makelaar aan het woningaanbod toegevoegd. De NVM is nog altijd de belangrijkste aandeelhouder van Funda; derhalve staan zoekresultaten van NVM-makelaars bovenaan op funda, gevolgd door objecten afkomstig van VastgoedPRO en VBO.
Sinds juli 2013 communiceert funda hierover duidelijker richting haar gebruikers: op de site wordt nu expliciet vermeld dat het woningaanbod van NVM-makelaars boven het aanbod van andere makelaars verschijnt, ook als bijvoorbeeld wordt gesorteerd op vraagprijs. Aanleiding voor deze stap was de marktscan Woningmakelaardij van de ACM uit 2012 (toen nog de NMa). “De aanbevelingen in de marktscan brachten weliswaar geen juridische verplichtingen met zich mee, maar we hebben ze wel goed bekeken en gebruikt om op enkele punten de transparantie van de site te verbeteren”, vertelt Anit-Laus. “Daarom is extra informatie over de sortering van het woningaanbod toegevoegd.”
VBO heeft zich echter niet neergelegd bij de voorkeursbehandeling van NVM-makelaars. De vereniging spande in oktober 2012 een nog lopende bodemprocedure aan op beschuldiging van economisch machtsmisbruik door funda. De helderder communicatie over de rangschikking op de website richting de bezoekers heeft niet geleid tot een intrekking van de dagvaarding. De uitkomst van het geschil wordt binnenkort verwacht.
Een nieuwe start
Voor Anit-Laus is dit interview voor haar tegelijkertijd een soort terugblik, geeft ze aan het begin van het gesprek al aan. Na zo’n 6,5 jaar heeft ze besloten om vanaf het voorjaar voor zichzelf te beginnen als in-house legal counsel op interim basis. In deze rol zal zij ondernemingen en startups adviseren en ondersteunen. “Ook al heb ik in mijn generalistische functie bij funda nog zoveel geleerd binnen diverse rechtsgebieden, ik heb altijd al mijn eigen bedrijf willen beginnen.”
Terugblikkend kan de juriste met een gerust hart stellen dat funda in de afgelopen jaren vooral een beter georganiseerd bedrijf is geworden. “Het is nog steeds heel dynamisch, maar de interne huishouding is nu professioneler ingericht. Vooral in het begin was het uitdagend om bij collega’s de meerwaarde van een jurist aan te tonen. Daarnaast is er altijd een spanningsveld tussen de informatie die we aan de bezoekers tonen en de belangen van een makelaar. Die hoeft er immers niet blij mee te zijn dat op funda te zien is hoelang een huis al te koop staat. Een ander spanningsveld: de balans tussen enerzijds risicobeheersing en anderzijds het bedrijf zijn business kunnen laten doen. Daarin een mooi evenwicht vinden is een grote uitdaging.”