PurpleBlue begon in wezen in 1993 met de komst van Erwin Hijmans bij de afdeling Grondzaken van ingenieursbureau Tauw. Hij leverde juridisch en financieel advies aan de klanten van Tauw, en aan Tauw zelf. In 2008 was deze afdeling uitgegroeid tot een volwaardige business unit van Tauw, en kreeg het zijn eigen naam om daarmee zijn specifieke dienstverlening en zijn positie ten opzichte van het ingenieursbureau te benadrukken. Thans heeft PurpleBlue met veertig juristen en tien planeconomen, georganiseerd in zeven vaksecties, de omvang van een fors advocatenkantoor.
Door Micha Kat
Luuk van Kreij, senior adviseur aanbesteden & bouw: “We waren in het begin een beetje een vreemde eend in de bijt met al die techneuten, maar we kregen gaandeweg een steeds nadrukkelijker eigen profiel en imago.” PurpleBlue kent eigenlijk drie soorten werk: advisering en ondersteuning van de eigen externe klanten op het gebied van juridisch en financieel advies voor omgevingsontwikkeling (verreweg het meest voorkomende werk), advieswerk in multidisciplinaire projecten van andere onderdelen van Tauw en puur ‘bedrijfsjuridisch’ advieswerk voor Tauw zelf. Het werk van Tauw speelt zich vooral af in de aandachtsgebieden bouw, water, milieu en ruimtelijke ordening. Klanten zijn overheden (provincies, gemeenten, waterschappen) en corporate klanten, vooral in milieurecht en bouwrecht (industrie en projectontwikkelaars).
Het werk als pure ‘bedrijfsjurist’ voor Tauw zelf vraagt verhoudingsgewijs de minste aandacht en beperkt zich tot advieswerk bij contracten, claims/aansprakelijkheden en een incidenteel M&A-traject. Luuk van Kreij werkt op deze punten nauw samen met Hedwig Tummers. PurpleBlue heeft binnen Tauw een juridische helpdesk voor eerstelijns rechtshulp opgezet waarmee laagdrempelige juridische advisering kan worden verleend.
Het arbeidsrecht heeft Tauw uitbesteed. Van Kreij: “Van belang is wel onze interne advisering bij aanbestedingen die Tauw voor zijn klanten voorbereid of waaraan Tauw zelf als inschrijver deelneemt. Als Tauw zich tekortgedaan voelt of meent ten onrechte afgewezen te zijn, maken wij vaak een assesment als voorportaal voor de eventuele inschakeling van een externe advocaat. Maar het meeste advieswerk betreffende aanbestedingen doen we rechtstreeks in opdracht van derden, in de regel overheden.” Luuk van Kreij rapporteert in principe aan Roel van der Meulen, de manager van PurpleBlue die op zijn beurt rapporteert aan de directie, Wim Kox voor Tauw Nederland en Bram de Borst voor Tauw Group (met de tien buitenlandse vestigingen).
Het juridische werk
Luuk van Kreij zelf werkt merendeels voor ‘eigen klanten’ van PurpleBlue. Het milieurecht heeft daarin een wat bijzondere positie: die adviezen zijn meestal bestemd voor klanten van andere Tauw-onderdelen. Van Kreij: “Soms wordt je zelfs een soort algemene externe jurist voor je klanten, maar de kern van het werk is toch wel vaak het aanbestedingsrecht”. Meestal organiseert PurpleBlue een aanbesteding in opdracht van een overheid. Het gaat daarbij vaak op het scherpst van de snede, mede ook omdat de deelnemers aan aanbestedingen vaak buitengewoon alert opereren en elk zwak punt in een traject vaak genadeloos aanvallen. Van Kreij: “Er worden nogal wat kort gedingen gevoerd. Recent ging er nog een partij procederen omdat hij een taalkundige “en/of”- formulering met betrekking tot een referentie-eis niet juist, dan wel te vaag vond.”
In een grotere zaak begeleiden Tauw en PurpleBlue samen een aanbesteding in opdracht van een gemeente voor een groot werk. Tauw levert dan de technische input, PurpleBlue de juridische. “De hele procedure wordt doorlopen en een aannemer gaat aan de slag, maar die zegt dan: er stond een fout in de technische specificaties, we moeten nu een miljoen meer in rekening brengen wegens extra werk. De gemeente is primair verantwoordelijk. PurpleBlue zal dan samen met Tauw de gemeente adviseren en ondersteunen bij het verweer tegen een dergelijke vordering.”
Een geheel ander soort werk is de organisatie van de Tauw University waarvoor PurpleBlue interne cursussen verzorgd in bouwrecht, contractenrecht en aanbestedingsrecht voor de ‘bouwmanagers’ die zo enige basale juridische kennis kunnen ontwikkelen. Deze cursussen worden echter ook ten behoeve van externe opdrachtgevers verzorgd. Daarnaast is Luuk van Kreij momenteel voorzitter van het ‘collegiaal juristen overleg’ van ingenieursbureau’s (zoals Arcadis, DHV, Haskoning, Witteveen & Bos en nog circa vijf anderen) waarbij een dertigtal juristen regelmatig van gedachten wisselen over zaken als wet- en regelgeving en verzekeringen. En wat meer ter tafel komt, uiteraard.
Litigation
De meeste litigation, het kwam al ter sprake, speelt zich af in de aanbestedingssfeer. Een typerende zaak is die waarin een waterschap een aanbesteding deed voor baggerwerk en de verwerking van de opgebaggerde specie. Tauw en PurpleBlue begeleidden de aanbesteding.
Na metingen van de provincie blijkt vervolgens dat de specie een hoger vervuilingsgraad heeft (categorie 4) dan in het bestek stond (categorie 2) waardoor veel extra kosten moesten worden gemaakt voor de verwerking. Luuk van Kreij: “Dat is nog een heel gedoe met die categorieën, want volgens ons vonden de metingen plaats binnen zeer vervuilde concentraties. Bij menging van alle specie zouden ze zeker op categorie 2 zijn uitgekomen, maar de aannemer ging wel procederen.” PurpleBlue adviseert hierbij zowel Tauw als het waterschap. De zaak komt – in twee instanties – terecht bij de Raad van Arbitrage voor de Bouw. Uiteindelijk komt er een schikking in het voordeel van de opdrachtgever, het waterschap. Het traject duurde zo’n 2,5 jaar. Merkwaardig aspect in deze zaak is dat de Raad van Arbitrage een maand later alsnog vonnis heeft gewezen waarin de opdrachtgever volledig in het gelijk is gesteld.
Advocatenkantoren
Tauw als geheel probeert de keuze van advocatenkantoren te stroomlijnen, zodat er niet meer per vestiging wordt geopereerd. Voor arbeidsrecht is Schoenmaker van Rhijn uit Deventer preferred supplier. Kienhuis Hoving uit Enschede (Antoine Broesterhuizen en Arjan ter Mors) doet bouwrecht en aanbestedingsrecht, JPR uit Deventer (Bart Holthuis) ondernemingsrecht. Luuk van Kreij: “We zien een toenemende concurrentie vanuit de advocatuur. Zelfs advocatenkantoren detacheren tegenwoordig hun mensen bij onze opdrachtgevers voor rond € 150 per uur.” (28 mei 2009)