Van de 59 miljoen euro tellende omzet van Pels Rijcken in 2021, is zo’n 45 miljoen euro afkomstig van ministeries en publieke instellingen. Dat meldt het kantoor op zijn website. De ministeries zijn goed voor 46 procent van de omzet, en de overige publieke instellingen voor dertig procent.
Pels Rijcken heeft naar eigen zeggen de cijfers gepubliceerd in een online dashboard omdat ‘de in rekening gebrachte kosten van de werkzaamheden van het kantoor van de landsadvocaat regelmatig onderwerp zijn van vragen vanuit de journalistiek en politiek’.
Ook belooft het kantoor de cijfers jaarlijks te publiceren omdat daarmee invulling wordt gegeven ‘aan artikel 8 uit de overeenkomst met de Staat, waarin het streven wordt benoemd om jaarlijks over de kosten per ministerie op onze website te rapporteren’.
Grootste opdrachtgevers
Op basis van het jaarverslag van Pels Rijcken stelde Advocatie eerder vast dat de miljoenenfraude – die in mei 2021 uitkwam en gepleegd werd door oud-bestuursvoorzitter en -notaris Frank Oranje – weinig impact had op de omzet van het kantoor: die kwam in 2021 slechts 2,4 procent lager uit dan in 2020, op ruim 59 miljoen euro.
Het dashboard van Pels Rijcken specificeert dat het aandeel van die omzet dat komt van de ministeries in totaal zo’n 27,5 miljoen euro bedraagt – exclusief doorbelaste verschotten en btw. Het ministerie van Justitie en Veiligheid en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat waren de grootste opdrachtgevers in 2021: de departementen betaalden beide ongeveer zes miljoen euro aan Pels Rijcken.
(Tekst loopt verder onder staafdiagram.)
Volgens het dashboard is bijna achttien miljoen euro afkomstig van andere instellingen in de publieke sector dan ministeries. Zo werken Pels Rijcken-advocaten ook voor overheden zoals gemeenten, waterschappen, provincies en toezichthouders, stelt het kantoor.
Private partijen
Daarnaast bedient Pels Rijcken ook private partijen als bedrijven, nutsbedrijven en zorg- en onderwijsorganisaties. Daaraan haalde de firma in 2021 circa 14,5 miljoen euro omzet op. Ook het kantoor kan er echter niet omheen dat het 'private aandeel' van de omzet het kleinste deel van de omzet uitmaakt.
Pels Rijcken: 'Dat komt omdat wij, als kantoor van de landsadvocaat, nooit tegen de Staat optreden of cliënten bijstaan van wie de belangen strijdig zijn of kunnen zijn met die van de Staat. De Staat op zijn beurt heeft wel de keuze om ons of een ander kantoor in te schakelen.'
Vergrootglas
Pels Rijcken kwam onder een vergrootglas te liggen nadat de miljoenenfraude van Oranje bekend werd. Het kantoor werd het onderwerp van diverse onderzoeken en stootte onder meer zijn dertienkoppige notariaat af. Ook begin deze maand, op 6 oktober, werd er in de Tweede Kamer gedebatteerd over Pels Rijcken.
Zo stak SP'er Michiel van Nispen van leer over het tarief van de landsadvocaat - tussen de 174 euro (voor advocaat-stagiairs) en 405 euro - dat hij niet vindt rijmen met de tarieven voor de sociale advocatuur. Ook stelde Van Nispen, met betrekking tot het afstoten van het notariaat, dat de staat is meeverhuisd met de Pels Rijcken-notarissen naar een nieuw kantoor, waardoor er volgens hem niets is veranderd.
Zelf kiezen
In het debat gaf minister van Justitie en Veiligheid, Dilan Yeşilgöz-Zegerius, aan dat momenteel 'ieder onderdeel van de Staat zelf bepaalt waar het deze diensten afneemt'. 'Men kan dus zelf kiezen welke notaris wordt ingeschakeld,' aldus de minister.
Dit blijft zo volgens Yeşilgöz-Zegerius tot de conclusies van de Commissie advocatendiensten aan de Staat bekend zijn - naar verwachting begin december. Deze commissie werd in mei dit jaar in het leven geroepen, en onderzoekt hoe de rijksoverheid in de toekomst juridisch moet worden geadviseerd en bijgestaan.