Er zijn te weinig zaken binnengekomen voor rechtsbijstand-pilot LegalGuard – slechts dertien – om dit initiatief goed te kunnen evalueren. Dit antwoordt minister Dekker op vragen van SP-Tweede Kamerlid Van Nispen over LegalGuard en de rol van Achmea. Een mislukking wil de minister het niet noemen.
Voor de op 1 maart 2019 gestarte pilot LegalGuard – een sublabel van Achmea – werkt de verzekeraar samen met de Raad voor Rechtsbijstand. Het vooruitzicht was dat juristen van Achmea – in plaats van advocaten – in een jaar tijd zo’n 750 betrekkelijk eenvoudige consumentenzaken zouden behandelen. Eind 2019 bleken er echter slechts dertien zaken te zijn aangemeld.
Minister Dekker voor Rechtsbescherming heeft zich al eerder enthousiast uitgelaten over de pilot, met het oog op zijn herziening van het stelsel van gefinancierde rechtsbijstand. Hij ziet rechtsbijstandsexperimenten als LegalGuard als een alternatief naast de (sociale) advocatuur. Ook in deze reeks antwoorden op de Kamervragen rept hij over ‘een ontwikkeling die goed past binnen de uitwerking van de contouren voor een nieuw stelsel voor rechtsbijstand.’ Een aantal advocaten is kritisch, onder meer omdat juristen van een rechtsbijstandsverzekeraar uit commercieel oogpunt sneller bereid zouden zijn om te schikken.
Dekker schrijft in zijn brief van dinsdag geen ‘sluitende verklaringen’ te hebben voor het lage aantal zaken in de pilot. ‘Onderzoek naar de motieven van de rechtzoekenden om wel of juist niet deel te nemen aan de pilot is onderdeel van de evaluatie,’ aldus Dekker. Het aantal zaken is echter ‘te gering voor een voldoende representatieve kwantitatieve evaluatie’.
Toch vallen er ‘in kwalitatieve zin’ weldegelijk lessen te trekken uit de pilot, stelt hij. Een mislukking wil Dekker de pilot dan ook niet noemen. ‘Met name bij de opzet van toekomstige pilots zijn de ervaringen die zijn opgedaan in deze pilot zeer waardevol. Daarom wordt de pilot door de Raad niet voortijdig stopgezet. […] We leren van de uitkomsten en op basis daarvan geven we het stelsel verder vorm.’
‘Aanbestedingsregels in acht genomen’
De veronderstelling dat Achmea zou zijn voorgetrokken om de LegalGuard-pilot uit te voeren – en dat dit onder meer zou blijken uit een filmpje van een werkbezoek door de minister aan de verzekeraar –, werpt Dekker verre van zich. Van het laag houden van het aantal aan te brengen zaken (750) om aanbestedingsregels te ontwijken is volgens hem geen sprake. ‘Er is bewust gekozen om op deze wijze een pilot op kleine schaal met de desbetreffende aanbieder op te zetten, omdat de door hen gehanteerde werkwijze in eerdere contacten een interessante werkwijze leek. Daarbij zijn de aanbestedingsregels in acht genomen.’
Ook het roemruchte filmpje over het werkbezoek van de minister speelt geen rol, zegt hij. ‘Zoals eerder aangegeven vond het werkbezoek plaats in het kader van een brede oriëntatie om inzichten te verkrijgen in innovatieve manieren van werken. Om zichtbaar te maken dat ik me liet informeren is er door mijn ministerie voor gekozen om dit met een filmpje naar voren te brengen. De wijze waarop Achmea daarbij in beeld kwam tijdens het filmpje had niet de focus.’
Klik hier voor de brief met antwoorden op de Kamervragen
Foto: Hollandse Hoogte / Jaco Klamer