Advocatie vroeg tien advocatenkantoren om De Zaak van het Jaar voor te dragen. Kantoren kregen de vrije hand. Het is een diverse verzameling oer-Hollandse appels en internationale peren: deals, de-mergers, litigation, negen jaar pro-bono werk, complexe herstructureringen en nog meer juridisch moois uit de koker van Nederlandse topkantoren. Over de SGP, Nijntje en Chapter 11.
Stibbe – werkte de afgelopen negen jaar op pro bono basis aan de zogenaamde SGP-zaak
Deze zaak werd op 9 april 2010 succesvol afgerond met een arrest van de Hoge Raad. Namens een groot aantal mensenrechtenorganisaties heeft Stibbe de Staat gedagvaard om deze een einde te laten maken aan de discriminatie van vrouwen binnen de SGP. Op basis van een bepaalde interpretatie van de Bijbel sluit de SGP vrouwen uit van het normale lidmaatschap, en staat het vrouwen niet toe om namens deze partij kandidaat te staan voor vertegenwoordigende en bestuurlijke functies.
De Staat bestreed de stelling van de organisaties met een beroep op de godsdienst- en verenigingsvrijheid die de SGP toekomt. De Hoge Raad oordeelde echter dat het verbod van discriminatie het zwaarst moet wegen en bepaalde daarmee in een nu al klassiek arrest de ruimte die er binnen een democratische rechtsstaat bestaat voor discriminerende politieke partijen.
De zaak is ook een juridisch juweeltje. Zo wijdt de Hoge Raad fundamentele overwegingen aan de algemeen en collectieve belangactie van artikel 3:305a BW, de verhouding tussen bestuursrechter en civiele rechter, de rechtstreekse werking van verdragsbepalingen en mogelijkheid van de rechter om de wetgever een gebod op te leggen. Het Stibbe-team bestond toen uit Tom Barkhuysen, Anna Collignon en Winfried van Hemel.
Linklaters – Ontvlechting The Royal Bank of Scotland/ABN AMRO BANK
De bedrijfsonderdelen van ABN AMRO die door de Nederlandse Staat waren overgenomen, werden op 6 februari 2010 juridisch ontvlochten van de onderdelen die RBS had verworven na de acquisitie van ABN AMRO Group door het consortium van RBS, Fortis en Banco Santander in 2007. Het is de eerste keer dat een systeembank in Nederland juridisch werd ontvlochten.
Bij de ontvlechting werden tientallen miljarden euro’s aan activa en passiva overgedragen aan de nieuwe ABN AMRO Bank N.V. De deal was juridisch en operationeel zeer complex en bijna alle praktijkgroepen van Linklaters waren erbij betrokken. Linklaters adviseerde RBS bij deze ontvlechting in meer dan twintig jurisdicties. De complexe structuur van de transactie omvatte ook een overdracht van vier dochtermaatschappijen van RBS N.V. aan ABN AMRO N.V. waaronder New HBU II N.V., verkocht aan Deutsche Bank voor 700 miljoen euro. De complexiteit, de omvang, de mate van samenwerking, het innovatief gehalte, alsook de uitdagende economische omstandigheden en de wijzigende regimes van toezichthouders waarin deze transactie werd uitgevoerd maakten de deal “absoluut uniek”.
Loyens & Loeff – adviseerde Alliander NV bij de overname van zijn branchegenoot Endinet NV
Voor Endinet, in handen van de gemeente Eindhoven (83%) en elf andere gemeenten in de regio Eindhoven, telde Alliander een bedrag van €712 miljoen neer. In december 2009 werd een akkoord op hoofdlijnen getekend. “Kopers en verkopers (de twaalf gemeenten) in een kort tijdbestek op één lijn krijgen vanwege op handen zijnde verkiezingen, het branchetoezicht en de regelgeving op grond waarvan netbeheerders niet zonder toestemming van de minister van eigenaar konden wisselen, maakten deze overname complex en interessant,” aldus Jan-Willem van Rooij (ondernemingsrecht). De transactie werd uiteindelijk afgerond in juli 2010 na goedkeuring van de minister van Economische Zaken, de DREV en de NMa. Alliander versterkt met deze aankoop haar positie als grootste netbeheerder van Nederland. De bundeling van krachten met Endinet past in het streven om de transitie naar een meer duurzame energiehuishouding te bevorderen. Het Loyens & Loeff-team bestond onder andere uit Max Oosterhuis, Jan-Willem van Rooij (beiden ondernemingsrecht) Tom Claassens (arbeidsrecht) en Roland de Vlam (mededingingsrecht en regulering).
Freshfields Bruckhaus Deringer – De splitsing van ABN AMRO Bank en de integratie met Fortis Bank
Door Freshfields werd eerder dit jaar ABN AMRO Bank N.V. succesvol gesplitst. Als gevolg van die splitsing werden de door de Nederlandse Staat verworven onderdelen in een nieuwe zelfstandige bank ondergebracht. De nieuwe bank heeft de naam ABN AMRO Bank gekregen, terwijl het overblijvende deel verder is gegaan onder de naam The Royal Bank of Scotland. Wat deze transactie zo uniek maakt, is het feit dat een juridische splitsing van een bank van deze omvang – miljoenen klanten, actief in tientallen jurisdicties en 500 miljard euro aan activa en passiva – nooit eerder had plaatsgevonden.
Het vervolgtraject bestond uit de integratie van de nieuwe ABN AMRO Bank met Fortis. Voorwaarde voor die integratie was dat ABN AMRO de Hollandsche Bank Unie (HBU) zou afstoten. Voltooiing van de HBU-transactie door Freshfields was het startschot voor de fusie tussen ABN AMRO en Fortis Bank Nederland. De fusie tussen deze twee grootbanken stond onder leiding van Freshfields. Het Freshfields team voor de splitsing en fusie: Dirk-Jan Smit, Jan Willem van der Staay. Een groot aantal partners en medewerkers uit alle praktijkgroepen, zowel in Nederland als daarbuiten, was bij de transacties betrokken.
NautaDutilh – staat Delta bij in het geschil met RWE, Essent en haar voormalige aandeelhouders
Over de poging tot verkoop van het aandeel van Essent in de kerncentrale Borssele, in weerwil van een statutaire kwaliteitseis. Op vordering van Delta verbood de voorzieningenrechter een constructie waarmee Essent de verkoop toch mogelijk wilde make, op verbeurte van een dwangsom van € 500 miljoen. Het hof te Arnhem handhaafde het verbod. Op 26 november jl. concludeerde Advocaat-Generaal L. Keus tot verwerping van het cassatieberoep van RWE en Essent. De uitspraak in cassatie wordt in februari 2011 verwacht.
In deze zaak spelen complexe vragen van onder meer vennootschapsrecht, verbintenisrecht, energierecht, Europees recht en (cassatie)procesrecht. De succesvolle uitkomsten tot dusverre zijn mogelijk gemaakt door de gezamenlijke inspanningen van de Corporate Litigators van NautaDutilh en de experts op deze materiële rechtsgebieden, zoals de leden van het Energy Team. Bedrag: meer dan € 1 miljard. NautaDutilh teamleiders: Paul Olden en Freerk Vermeulen
Clifford Chance – Herstructurering LyondellBasell
Clifford Chance Amsterdam heeft de in Rotterdam gevestigde chemiereus LyondellBasell geadviseerd bij haar herstructurering, waardoor het bedrijf medio 2010 uit de Amerikaanse Chapter 11 procedure is gekomen. De betrokkenheid van Clifford Chance omvatte het bepalen van de strategie en adviseren over het gebruik van rechtsmiddelen om lokale faillissementen in Europa te voorkomen – essentieel voor het slagen van de herstructurering.
Het was een gecompliceerde operatie vanwege de combinaties van verschillende schuldlagen en bond issues; de implementatie van het gebruikmaken van uitwinning van zekerheden om de groep als geheel in stand te houden en de rangorde van de crediteuren te respecteren; het aantrekken van voldoende krediet tijdens en na de Chapter 11 periode en financiering na afloop Chapter 11 bescherming; het overtuigen van de betrokken Amerikaanse rechter dat de herstructurering via beschikbare rechtsmiddelen in Nederland kon worden doorgevoerd; het verkrijgen van een beursnotering op de NY stock exchange door LyondellBasell Industries N.V., na doorvoeren van een omzetting van ongeveer US$ 10 mrd aan schuld in aandelen. Team: Jelle Hofland, Ilse van Gasteren, Arno Keuning, Jeroen Thijssen, Tom van Duuren, Gijs Kikkert en Krishna van Zundert.
Houthoff Buruma – Nijntje wint van Cathy
Het Nederlandse bedrijf Mercis, waaraan Dick Bruna zijn rechten heeft overgedragen is al sinds oktober 2009 in onderhandeling met het Japanse bedrijf Sanrio over het karakter Cathy, waarvoor Sanrio wereldwijd licenties heeft afgegeven. Cathy is het vriendinnetje van Sanrio’s meest bekende karakter Hello Kitty en vertoont sterke gelijkenissen met het karakter Nijntje van Dick Bruna. Omdat Sanrio de reeds door haar gedane toezeggingen niet nakwam, is door Mercis een kort geding aanhangig gemaakt bij de rechtbank Amsterdam.
De Voorzieningenrechter heeft vervolgens geoordeeld dat Cathy inbreuk maakt op de auteurs- en merkenrechten van Mercis. De Voorzieningenrechter heeft Sanrio bevolen te stoppen met het verhandelen en licentiëren van Cathy-producten in de Benelux op straffe van een dwangsom van € 25.000,- per overtreding, tot een maximum van € 2 miljoen. Mercis heeft inmiddels een dagvaarding in de bodemprocedure uitgebracht, waarin zij tevens afdracht van de door Sanrio met de Cathy-producten genoten winst vordert. Mercis wordt in deze kwestie bijgestaan door Bas Le Poole en Anne Bekema.
De Brauw Blackstone Westbroek – Almatis Groep – herstructurering via een Amerikaanse Chapter 11 procedure
Na een lang en complex proces werd de internationaal opererende, in Nederland gevestigde aluminiumproducent Almatis gered van een faillissement. De Brauw speelde “een cruciale rol in het navigeren van de multi-jurisdictionele complexiteit van het proces”, naast het Amerikaanse kantoor Gibson Dunn & Crutcher.
Via een Amerikaanse Chapter 11 procedure werd een schuldenlast van €1 miljard teruggebracht tot € 565 miljoen. De regeling is bijzonder en complex, omdat deze is getroffen door een Amerikaanse rechtbank, terwijl de belangrijkste vennootschappen van het bedrijf in Duitsland en Nederland gevestigd zijn. Normaal zou Almatis uitstel van betaling moeten aanvragen in het land waar de hoofdschuldenaar zit, maar door de complexe schuldstructuur van Almatis zaten de belangrijkste schuldenaren met dochters in verschillende landen. Daarom kon de herstructurering niet via een Europese insolventieregeling worden uitgevoerd en liep deze via de Amerikaanse rechter. Het is voor het eerst dat een herstructurering op deze schaal en wijze is geregeld voor een in Europa gevestigd bedrijf. Team: Ruud Hermans (lead partner), Rob van den Sigtenhorst, René Clumpkens, Reinier Kleipool, Els Boonacker.
Simmons & Simmons – Icesave/Landsbanki
Een van de spraakmakende zaken van het afgelopen jaar betrof Landsbanki (Icesave). Simmons & Simmons trad op voor de door de IJslandse rechtbank benoemde bewindvoerders. Dezen stelden zich op het standpunt dat de door de Amsterdamse rechtbank over het Nederlandse filiaal van Landsbanki uitgesproken noodregeling illegaal was, en om die reden moest worden beëindigd. De Nederlandse bewindvoerders hebben zich tot het uiterste verzet tegen de beëindiging van de Nederlandse noodregeling en daarvan zelfs een verlenging gevraagd, maar tevergeefs. De Nederlandse noodregeling eindigde op 13 april 2010 en de baten van €600 miljoen vielen daarmee in het IJslandse faillissement. Dit is vooral belangrijk nieuws voor de spaarders van wie de vorderingen in IJsland wel, maar in Nederland niet bevoorrecht zijn. Het team van Simmons & Simmons bestond uit Gerhard Gispen, Simone Wiggers en Stefanie Deckers.
Allen & Overy – Spijker/General Motors / Saab
In November 2009 leek het er even op dat General Motors (GM) het autoconcern SAAB zou sluiten, totdat zich toch nog een koper aandiende. Het vele malen kleinere Spyker trad als “white knight” naar voren met een bod dat GM in eerste instantie verwierp. Maar na lang onderhandelen werden Spyker en GM het eind januari 2010 toch nog eens en werd SAAB gered.
Een unieke transactie. Met de acquisitie van Saab zou de omvang van Spyker in alle opzichten exponentieel toenemen. Voor de acquisitie moest eerst een complexe financiële herstructurering plaatsvinden. Bovendien was de transactie, door het dreigend faillissement van de verkoper, de betrokkenheid van nationale en Europese overheden en de lobby van trouwe werknemers en klanten van het Zweedse icoon, tot een publieke zaak verworden die vele sentimenten opriep. Allen & Overy adviseerde Spyker bij de overname van Saab op alle juridische facetten van de transactie, zoals op het gebied van ondernemingsrecht, bank- en effectenrecht en intellectueel eigendom.