Komt het er nu echt aan, ‘the end of lawyers’ met ChatGPT als schrijver van contracten, juridisch onderzoeker en paralegal? Gaat AI de advocaat vervangen, of voorlopig vooral ondersteunen?
Advocaten zullen nog niet overbodig worden door AI, maar het werk van een journalist wordt een stuk eenvoudiger met ChatGPT. Voor zover dat vergelijkbaar is, bijvoorbeeld bij onderzoek, of het maken van een basisdocument, wordt AI een goede ondersteuner. De op basis van artificial intelligence (AI) ontwikkelde tekstgenerator, levert bruikbare input voor dit artikel. ChatGPT beantwoordt rap de vraag ‘how can AI replace the work of a lawyer?’ Het Engelse antwoord wordt al even soepel door Google Translate vertaald, ook zo’n met AI gevoed systeem.
Gelukkig voor de juridische professional die dit leest, is de chatbot best bescheiden over de mate waarin AI de advocaat gaat vervangen: “AI kan momenteel het werk van een advocaat niet vervangen, omdat het niet in staat is om complexe juridische beslissingen te nemen of bestaande wetten toe te passen op scenario’s uit de echte wereld. AI kan echter worden gebruikt om bepaalde juridische taken te automatiseren, zoals documentanalyse en contractbeoordeling, waardoor advocaten tijd vrijmaken om zich te concentreren op complexere juridische zaken. AI kan ook worden gebruikt om juridische informatie aan cliënten te verstrekken, om de besluitvorming te ondersteunen en de tijd te verkorten die advocaten nodig hebben om relevante juridische informatie te vinden.”
Bij het lezen van een citaat uit een computerprogramma klinkt wellicht nog een wat blikkerige computerstem in je hoofd, maar dat is achterhaalde science fiction, want Adobe kondigde recent aan dat ze met AI iedere menselijke stem kunnen nabootsen op basis van twintig seconden input van de
oorspronkelijke stem. Niet direct toepasbaar in de juridische wereld, maar het geeft wel aan wat AI kan. De computer leert snel.
Computer says no
De tijden van ‘computer says no’, de hilarische filmpjes die stugge computersystemen ridiculiseren die alleen maar nee zeggen, zijn echt voorbij. De met AI gestuurde computer denkt met je mee, maakt het makkelijker. Dat is geen theorie meer in het recht, weet CEO Jorn Vanysacker (36) van het Vlaamse Henchman, die een platform ontwikkelde waarop advocaten makkelijker complexe contracten kunnen opstellen en onderhandelen. Op basis van hun eigen database krijgen ze, in Word, suggesties voor het invoegen van eerder gebruikte clausules.
Vanysacker: “Henchman is een sidekick voor de advocaat, ze googelen in hun eigen database op het niveau van clausules. De advocaat die denkt dat legal tech zijn job niet gaat beïnvloeden, loopt echt achter de feiten aan. AI gaat het vak verrijken. De client gaat steeds meer efficiency verwachten van hun kantoor, daar heb je legal tech echt bij nodig. Maar ook in de ‘war for legal talent’ speelt technologie een belangrijke rol. Meer en meer kiezen medewerkers te werken voor kantoren waar ze de juiste tools en expertise vinden om hun werk goed te doen. Kantoren die hun klanten en medewerkers hier niet in ondersteunen, zullen eindigen met de inferieure medewerkers en cliënten.”
Volgens Vanysacker is AI een verrijking voor juristen: “Het vervangt monkeywork, geeft een eerste aanzet voor een contract of clausule, en vult je werk aan. De ondersteuning van de juiste tools en technieken laat de jurist toe een expertrol op zich te nemen, we noemen dit de augmented lawyer.” Hij adviseert juristen die nog niet op legal tech inzetten, er snel mee te beginnen. “Breng je processen in kaart, ga met de markt praten, maar bouw niks zelf. Er is al veel beschikbaar.”
Wake-up call
Als student datascience had Koen Aarns (26) vier jaar geleden niet bedacht dat hij de juridische wereld met AI zou verblijden, maar met juridische zoekmachine Bluetick doet hij inmiddels niet anders. Ze kwamen op het idee door een vriendin die klaagde over het onhandige zoeken in juridische data. “Je moet als jurist altijd de complexe situatie van je cliënt vertalen in een paar zoektermen en dan mis je altijd iets. Wij hebben context-gerelateerd zoeken ontwikkeld, waarin je meer aspecten van een zoekopdracht mee kunt geven. Dat leidt tot veel betere resultaten.” Bluetick is recent overgenomen door Sdu, en geïntegreerd in Rechtsorde. Aarns werkt nu bij Sdu. Hoe legt hij de juristen die hij regelmatig traint uit wat artificial intelligence is? “Het is eigenlijk niks meer dan computers die leren van ervaringen uit het verleden. ChatGPT is een wake-up call voor het grote publiek. Het kan goede antwoorden geven in het juridische vakgebied, en dat wordt nog beter als het algoritme met meer diepgaande kennis wordt gevoed.” Voor de software van Bluetick hebben Aarns en collega’s gewerkt op een manier die AI niet kan invullen.
“We hebben goed met advocaten gekeken naar hoe ze een rechterlijke uitspraak lezen, daar hebben we een patroon in gezien en dat zijn we aan het invoeren. Bij het uitzoeken van informatie in ongestructureerde content, gaat de computer ook steeds beter begrijpen wat jij zoekt. Het is dan aan de jurist om strategische keuzes te maken; wat wordt de aanpak, hoe doe je de onderhandelingen? De computer weet niks meer dan hij al gezien heeft en kan niet echt denken.”
Vijf grootste voordelen van AI
Vraag aan ChatGPT: Wat zijn de 5 grootste voordelen van AI, vergeleken met mensen werkzaam in de advocatuur?
- Verhoogde efficiëntie: AI kan alledaagse taken automatiseren, zoals het beoordelen van documenten en juridisch onderzoek, waardoor advocaten meer tijd kunnen besteden aan complexe juridische kwesties.
- Grotere nauwkeurigheid: AI-gestuurde technologieën kunnen patronen detecteren en inzichten aan het licht brengen die advocaten kunnen helpen betere beslissingen te nemen.
- Kostenbesparingen: AI kan de kosten van juridische diensten verlagen door arbeidsintensieve taken te automatiseren en advocaten te helpen meer zaken te verwerken.
- Verbeterde toegang tot juridische diensten: AI kan helpen juridische diensten toegankelijker en betaalbaarder te maken, met name voor degenen die traditionele juridische diensten misschien niet kunnen betalen.
- Betere naleving: AI-gestuurde tools kunnen advocaten helpen om te zorgen voor naleving van toepasselijke wet- en regelgeving.
Dit artikel is gepubliceerd in het nieuwe Advocatie Magazine. Klik op de cover om het magazine te openen of ga naar de Magazine-pagina. Hier kunt u ook een gratis abonnement aanvragen.