Advocaten moeten bij aanvang meer vermelden aan cliënten dan enkel een uurtarief, zo heeft de Amsterdamse rechtbank geoordeeld. Een cliënt van Van der Kooij Besters Advocaten hoeft hierdoor zo’n 2500 euro aan rekeningen niet te betalen aan het kantoor.
De cliënt weigerde eerder de som te betalen omdat hem enkel een uurtarief was medegedeeld bij de start van de opdracht, zo meldt onder meer RTL Z op basis van een uitspraak van deze maand. Volgens de rechtbank in Amsterdam heeft Van der Kooij Besters onvoldoende geïnformeerd over ‘het totaal aan kosten’ en ‘de financiële gevolgen van de overeenkomst’.
De rechter verwijst in zijn oordeel onder meer naar een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Het Europese hof concludeerde in januari 2023 al dat advocaten die enkel een uurtarief hanteren, en bij aanvang van de opdracht geen totale kostenindicatie geven, de Europese consumentenbeschermingsregels overtreden.
Consument of zakelijk
In de zaak in Amsterdam heeft de rechter allereerst de vraag beantwoord of de betreffende cliënt een consument was, waarvoor het consumentenrecht geldt, of optrad als een bedrijf – zoals Van der Kooij Besters meent.
Het kantoor stelt dat de cliënt niet als consument kon worden beschouwd omdat hij al klant was, en reeds zaken heeft gedaan ‘in verband met zijn vastgoedportefeuille’. De rechter gaat hier niet in mee. ‘Onbestreden is gebleven dat de advocaatwerkzaamheden door gedaagde zijn gevraagd ten behoeve van een hem in privé-eigendom toebehorend pand,’ wordt geoordeeld.
Niet betaald
Ook uit de opdrachtbevestiging en verzonden facturen van Van der Kooij Besters bleek dat de cliënt als privépersoon handelde en dat het kantoor daarvan op de hoogte was. Verder stond in de startovereenkomst het uurtarief van 165 euro opgetekend, exclusief btw en kantoorkosten, waarvan facturering ‘maandelijks zal geschieden’.
De cliënt betaalde uiteindelijk een bedrag van 2.127,55 euro, ‘vermeerderd met 319,13 euro’ aan zaken als buitengerechtelijke kosten en rente, niet aan Van der Kooij Besters. Het kantoor spande daaropvolgend een rechtszaak aan om het bedrag te vorderen, maar de Amsterdamse rechtbank stelt de cliënt in het gelijk omdat deze dus als consument wordt aangemerkt.
Oneerlijk kostenbeding
Door dit laatste gelden bepaalde afspraken in het kostenbeding, waarbij de rechter in zijn oordeel stoelt op de eerdergenoemde Europese uitspraak. Toen was het hof kraakhelder: een advocaat overtreedt Europese bepalingen als enkel op basis van een uurtarief een overeenkomst wordt gesloten, en geen aanwijzingen worden gegeven over de totale kosten.
Een overeenkomst puur op basis van uurtarief voldoet niet aan de eis dat bedingen ‘duidelijk en begrijpelijk’ moeten zijn. Ook Van der Kooij Besters heeft daar naar oordeel van de rechter niet aan voldaan. ‘Het kostenbeding is oneerlijk,’ waardoor de vordering kortom is afgewezen.
Het kantoor zou weliswaar tien uur hebben aangegeven nadat de cliënt om een inschatting vroeg, maar dit is ‘nog niet voldoende transparant’. Deze tijdschatting is namelijk gebaseerd op een eerdere procedure bij de gemeente Den Haag; over de huidige kwestie is nergens schriftelijk een minimaal aantal uren overeengekomen.