Advocaat en Advocatie-columnist Jaap Baar was 18 juni te gast bij het nieuwe AvroTros-programma ‘Je mag ook niks meer zeggen’ op NPO Radio 1. Hierbij gaan vier gasten met elkaar in gesprek over nieuwe omgangsvormen op de werkvloer en in het dagelijks leven.
Het tweedelige pop-up-programma (de eerste aflevering was op 4 juni) werd gepresenteerd door Roos Moggré, en naast Baar (Kuyp Baar advocaten) waren SBS6-presentatrice Leonie ter Braak, Victor Vlam van de podcast De Communicado’s en Liesbeth Staats – presentatrice van BNR – te gast.
Tijdens het debatprogramma stond de vraag ‘Wat mag je nog wel en wat mag je echt niet meer zeggen?’ centraal. Dit naar aanleiding van onder meer misstanden bij The Voice en alle commotie rondom het tv-programma Vandaag Inside met Johan Derksen.
Medelijden
Over die laatste onthullingen schreef Baar eind april een column voor Advocatie. ‘Ik heb medelijden met mensen die nog steeds te maken hebben met de generatie van Derksen,’ tekende hij toen op. Tijdens het radioprogramma werd Baar gevraagd deze uitspraak te verduidelijken.
“Daar bedoel ik uiteraard niet de hele generatie mee,” reageerde de advocaat. “Ik heb niet zozeer het idee dat intrinsiek veranderd is wat wij vinden dat wel of niet kan. Ik heb meer het idee dat mensen zich er meer over uitspreken, en ook meer over dúrven uitspreken. Wat denk ik goed is, omdat dat misschien tegenwoordig ook makkelijker kan dan het in die jaren kon.”
“Dat is wat ik er voornamelijk mee bedoelde. Ik had er bij Derksen vooral moeite mee, dat heb ik in die column ook aangestipt, dat er eigenlijk – daar aan tafel – niemand op dat verhaal reageerde door te zeggen dit kan écht niet. Of dat er iemand op zijn minst opstond of wegliep, maar dat er juist om gelachen en gegrapt werd.”
Heksenjacht
Baar geeft tijdens zijn radio-optreden vervolgens aan begrip te hebben voor the heat of the moment, waardoor de andere VI-tafelgasten wellicht niet adequaat reageerden, maar toont geen begrip voor de klachten achteraf over de vermeende cancelcultuur. Volgens hem haalden Derksen en consorten tegenspraak en cancelen op dat moment door elkaar. In dit standpunt vindt hij bijval van andere radiogasten, die eveneens van mening zijn dat ‘wie kaatst, de bal kan terugverwachten’.
Aansluitend vroeg presentator Moggré aan de gasten wanneer in hun ogen een heksenjacht ontstaat. Baar: “Het wordt natuurlijk een heksenjacht als aantijgingen echt zonder enig bewijs zijn, zonder duidelijke onderbouwing, en als het gevecht voornamelijk via de media wordt gespeeld. Ik snap natuurlijk best dat het nieuwsfeiten zijn, als zoiets naar buiten komt, maar het is dan wel weer goed dat daarna even pas op de plaats wordt gemaakt. Tot er wat meer duidelijkheid is over die feiten.”
De advocaat snapt dat mensen op non-actief worden gesteld na beschuldigingen over bijvoorbeeld seksueel overschrijdend gedrag, “maar dan moet je dat daarna wel allemaal goed kunnen uitzoeken”. Ook indien iemand is gecanceld, heeft deze persoon daarna recht op een tweede kans, stelde Baar daarbij. “Ik denk dat dit niet anders moet zijn dan bij ander grensoverschrijdend gedrag, of dat nou strafbare grenzen zijn of niet, waarbij je iemand ook – na zijn straf – de kans geeft om weer terug te keren naar de maatschappij.”
Hard en direct
Baar laat tijdens het radioprogramma ook zijn licht schijnen over enkele andere gerelateerde onderwerpen. Zo komt de casus Mai Spijkers voorbij, onder wiens leiding er volgens de Volkskrant een angstcultuur heerste bij boekenuitgever Prometheus. Voor zover nu bekend, deed Spijkers in strafrechtelijk opzicht echter niets onwettigs, aldus Baar.
Ook gaf Baar aan een soortgelijke werkcultuur niet tegen te zijn gekomen in de advocatuur. “Maar dat ligt er denk ik ook aan dat ik bij een klein kantoor ben begonnen, en nu zelf ook een klein kantoor heb. Daar is de cultuur wat anders en wat directer. De advocatuur is een vrij direct en hard beroep, waar men ook wel de confrontatie durft op te zoeken.” Op de vraag van Moggré of je ‘een lul moet zijn’ om in de advocatuur een goede leider te zijn, reageerde Baar ten slotte ontkennend.
Luister hier de radio-uitzending van AvroTros-programma ‘Je mag ook niks meer zeggen’