De opleiding voor advocaatstagiaires moet grondig gereorganiseerd worden. Dat adviseerde de Commissie Kortmann bijna anderhalf geleden en nu heeft de Algemene Raad van de Nederlandse Orde van Advocaten een concreet voorstel gestuurd naar zijn College van Afgevaardigden. De Beroepsopleiding (BO) en de Voortgezette Stagiaire Opleiding (VSO) moeten plaatsmaken voor de driejarige Nieuwe Stagiaire Opleiding (NSO). In het voorjaar, hooguit het najaar, van 2013 moet de opleiding van start gaan.
Het voorstel is de uitvoering van de aanbevelingen van de commissie Stagiaire-Opleiding, die onder voorzitterschap van Bas Kortmann eind 2010 concludeerde dat de opleiding in zijn huidige vorm tekortschiet. Algemeen deken Jan Loorbach: “Net als bij monumenten moet er wel eens wat aan verbouwd worden. Een aantal onderdelen van de advocatenopleiding zijn aan herziening toe.” De commissie stelde voor (delen van) de opleiding opnieuw in te richten en gaf al een aardig voorzetje. Met het voorstel voor de ‘Nieuwe Stagiaire Opleiding’ (NSO) wordt daaraan verder vorm gegeven.
De grootste verandering is dat de NSO wordt onderverdeeld in een deel dat door ‘een door de Orde aan te wijzen uitvoeringsorganisatie’ wordt verzorgd en een deel dat ook door andere – geaccrediteerde – partijen kan worden aangeboden. Dat deel wordt zodoende ‘overgelaten aan de markt’ en betekent een gedeeltelijke liberalisering van de advocatenopleiding.
Daarmee kan volgens de schrijvers van het voorstel meer maatwerk worden geboden en beter worden aangesloten op de praktijk. Met de nieuwe opleiding komt er meer samenhang in het hele curriculum dat wordt aangeboden, aldus Loorbach. Ook komt er meer aandacht voor moderne onderwijsvormen en zal er meer discipline verlangd worden van studenten. In het huidige opleidingsmodel zijn veel onderdelen vrijblijvend. Huiswerk dat niet wordt gecontroleerd is er in het nieuwe model niet meer bij; er komt meer controle op de verrichte studie-inspanning en er zullen examens gemaakt moeten worden, ook in het tweede en derde jaar.
Andere partijen
De driejarige opleiding bestaat uit een algemeen deel, een vast deel gekoppeld aan een bepaalde major of minor en een facultatief deel, dat de student naar eigen inzicht invult. Het algemene deel valt onder de Orde en bestaat uit vaardigheids- en ethiekvakken en uit algemeen procesrecht. Voor de overige vakken is volgens de Algemene Raad liberalisering mogelijk. Daarbij moet wel worden gewaakt voor de samenhang van de opleiding en integratie van vaardigheden en inhoud, benadrukt de Raad. De partij die van plan is studiestof aan te bieden, moet een ‘leerlijn’ aanbieden die aansluit bij het algemene deel, aldus portefeuillehouder Nieuwe Stagiaire Opleiding Marjan van der List van de Algemene Raad.
De Orde zal nu samen met de universiteiten, waarmee ze in een stichting gaan zitten, de nieuwe inhoud van de opleiding gaan bepalen. “Er wordt hard gewerkt aan de nieuwe structuur en de inhoud. Dat schiet aardig op,” weet Loorbach. De uitvoering vindt dan straks plaats door een nog aan te wijzen professionele instelling, waarbij gebruik gemaakt zal worden van advocaat-docenten; advocaten die les gaan geven. Als alles goed gaat kan de NSO in het voorjaar van 2013 van start gaan. En anders wordt het hooguit hetzelfde najaar. Discussiepunten zijn de kosten en onder meer hoe de stof verdeeld wordt over de jaren; educatief gezien, maar voor de advocatenkantoren ook bedrijfskundig.
In het nieuwe systeem is sprake van accreditatie en mogen veel meer partijen de inhoud overdragen. In het voorstel staat dat “[n]aar verwachting […] niet alleen de Law Firm School en De Brauwerij opleidingen willen aanbieden voor het geliberaliseerde deel, maar ook een (groot) aantal andere partijen, waaronder juridische faculteiten, private opleidingsinstituten, specialistenverenigingen en mogelijk ook netwerken van advocatenkantoren.”
De Law Firm School en De Brauwerij (van De Brauw Blackstone Westbroek) kregen van de Orde de afgelopen jaren ontheffing voor hun stagiaires om delen van de verplichte opleiding buiten de Orde om te volgen. Ook met hen is de Algemene Raad in gesprek gegaan en het lijkt erop dat ze er wel uitkomen. Loorbach: “Wat wij op dit moment doen leidt tot een cursusstructuur die goed zou kunnen passen bij wat zij aanbieden. De eerste contacten met de Law Firm School zijn goed.”
Morgen wordt het voorstel behandeld door het College van Afgevaardigden. Dan zal duidelijk worden hoe het voorstel wordt ontvangen in het parlement van de advocatenorde.
UPDATE: Het voorstel is ongewijzigd aangenomen door het College van Afgevaardigden, laat Van der List weten.
Voorstel van de Algemene Raad tot Nieuwe Stagiaire Opleiding
Rapport van de Commissie Stagiaire Opleiding: Met recht advocaat