De kranten staan er bol van: Het verkrijgen van financiering voor MKB bedrijven is een stuk moeilijker geworden. Wat betekent dit dan voor Management Buy In (MBI) transacties? Is het voor MBI-kandidaten nog wel mogelijk om bancaire overnamefinanciering aan te trekken?
Door Laura Schagen
Wij zien inderdaad dat banken momenteel nog kritischer dan voorheen naar de totale MBI propositie kijken, voor zij bereid zijn financiering te verstrekken. Uiteraard zullen ze allereerst kijken naar de onderneming zelf: wat is het voor onderneming? In welke markt opereert zij? Hoe conjunctuurgevoelig zijn de resultaten? Heeft het bedrijf een stevige basis, voldoende onderscheidend vermogen en kan het onafhankelijk van de huidige eigenaar functioneren? Etc. Etc.
De MBI-kandidaat
Vervolgens zal de bank kritisch kijken naar de potentiële overnemer: Is dit wel een èchte ondernemer? En, past hij goed binnen deze onderneming? Kent hij de branche? Wat voor ervaring brengt hij mee en welke toegevoegde waarde kan hij leveren? Een gefocuste kandidaat die goed voorbereid is en weet wat hij wil èn kan, heeft een grotere kans van slagen.
Hoogte van de overnamesom
Vervolgens zal de financieringsmogelijkheid sterk afhankelijk zijn van de hoogte van de overnamesom. Gezien de economische vooruitzichten zullen naar verwachting de komende periode de bedrijfsresultaten achterblijven bij die van de afgelopen jaren. Daarnaast is de prijs van geld toegenomen. Ook zullen de banken minder snel meegaan in een prognose en sterker de focus leggen op de resultaten van de afgelopen jaren. De vraag is echter of de verkopend DGA zich voldoende realiseert dat deze zaken substantiële gevolgen hebben voor de verkoopwaarde van zijn onderneming. Een belangrijk punt hierbij is dat zijn pensioen vaak voor een groot gedeelte afhankelijk is van de verkoop van zijn onderneming. De prijs die hij een half jaar geleden voor zijn onderneming had kunnen krijgen zou echter de komende tijd echter wel eens op een heel ander niveau kunnen liggen.
Hoogte van de eigen middelen
Het moet hier gaan om (makkelijk) liquide (te maken) middelen en minder om zaken als overwaarde in het eigen huis. Hoe groot het exacte bedrag aan eigen middelen is dat een MBI-er moet meebrengen is zeer afhankelijk van de specifieke omstandigheden van de casus. Zaken als: hoogte van de overnamesom, hoogte van een achtergestelde lening van de verkoper en hoogte van de blanco financiering ten opzichte van het gedeelte van de overnamesom dat in de werkmaatschappij kan worden aangetrokken, spelen hierbij een grote rol.
Uiteraard kunnen gekwalificeerde MBI-ers met een goede propositie, die (in relatie tot de overnamesom) inderdaad zelf over te weinig eigen middelen beschikken om een bepaalde overname te realiseren, een beroep proberen te doen op een investeerder. Daarnaast zal de verkoper in veel gevallen gevraagd worden een achtergestelde lening te verstrekken.
Wij merken dat banken nog steeds bereid naar “goede”MBI transacties te kijken. De prijs voor deze financiering is overigens wel hoger geworden: de basisrente is per saldo immers toegenomen en banken brengen daarnaast een hogere risicopremie in rekening. Ook zullen banken naar verwachting meer gebruik gaan maken van de mogelijkheid van het borgstellingskrediet van de overheid. Ook dit werkt kostenverhogend.
Financiering is echter alleen mogelijk als alles klopt: Het moet gaan om een interessante propositie met een goede MBI-er;voldoende inbreng van eigen middelen en de overnameprijs zal redelijk moeten zijn . Wij verwachten dat dit laatste element de grootste bottleneck voor MBI-transacties zal blijken de komende tijd. Wij, als adviseurs van kopers in MBI transacties, zien hier een belangrijke taak weggelegd voor de verkopende intermediairs. Om MBI transacties mogelijk te maken zijn realiteitszin bij de verkoper en intermediairs, die hierin goed adviseren, onontbeerlijk!
Laura Schagen is Managing Partner van BuyInside