De spectaculaire ondergang van investeringbank Bear Stearns leidt tot een golf van rechtszaken van boze aandeelhouders. Sommigen zien goede kansen, anderen twijfelen aan de haalbaarheid van de claims. Advocaat Craig Wolson: “Wie had er baat bij om geruchten te verspreiden dat Bear Stearns in de problemen zat? Het zou mij niet verbazen zijn als de neergaande spiraal in gang is gezet door handelaren die op een koersdaling van Bear Stearns hebben gespeculeerd.”
Door Jacco Kroon
Alan Schwartz, de topman van Bear Stearns, heeft dikke wallen onder zijn ogen tijdens het interview op 12 maart bij de Amerikaanse financiële zender CNBC. Maar hij klinkt strijdbaar als hij aanhoudende geruchten ontkent dat zijn bank in geldproblemen zit. “Onze liquiditeitspositie is sterk. Onze balans is niet verzwakt. We zien geen enkele liquiditeitsdruk laat staan een crisis.”
Nog geen honderd uur later is Bear Stearns feitelijk bankroet. De 85-jarige investeringbank die als geen ander furore maakte met op tweederangs hypotheken gebaseerde beleggingsproducten, wordt met steun van de Amerikaanse centrale bank voor 2 dollar per aandeel verkocht aan Wall Street collega JP Morgan. Het 2 dollar-biljet dat een grapjas de dag na de deal op de draaideur van het Bear Stearns-hoofdkantoor heeft geplakt, onderstreept de vernedering.
Heeft Schwartz beleggers voorgelogen? In massarechtszaken gespecialiseerde advocaten weten het antwoord al en laten er geen gras over groeien. Zes dagen na de gewraakte uitspraken dient advocatenkantoor Coughlin Stoia Geller Rudman & Robbins de eerste beleggingsfraudezaak in tegen Bear Stearns, bij een federale rechtbank in Manhattan. Inmiddels zijn er een handvol zaken bijgekomen en de verwachting is dat nog duizenden gedupeerde beleggers zullen volgen.
Miljardenschade
”Dit kan de grootste aandeelhoudersrechtszaak worden sinds Enron en Worldcom”, zegt Barbara Hart, partner bij Lowey Dannenberg Cohen & Hart in Whiteplains, een advocatenkantoor dat veel institutionele beleggers vertegenwoordigd. “De sussende uitspraken van Schwartz en andere Bear Stearns bestuurders zijn op zijn best discutabel en op zijn slechts alarmerend.”
De potentiële schade die aandeelhouders kunnen claimen, loopt in de miljarden. Begin 2007 was Bear Stearns nog een slordige 19 miljard dollar waard. Na het eerste bod van JP Morgan was de dat bedrag verschrompeld tot 276 miljoen dollar. JP Morgan heeft haar bod per aandeel nu weliswaar tot een tientje verhoogd, maar daarmee is de koopprijs nog steeds waard minder dan het hoofdkantoor van Bear Stearns, dat door vastgoedexperts op 1.2 miljard dollar geschat wordt.
En er lijkt voldoende munitie te zijn om Bear Stearns, en nieuwe eigenaar JP Morgan, het vuur aan de schenen te leggen in de rechtszaal. Hoewel de snelheid waarmee de bank uiteindelijk viel iedereen verraste, tekenden zich vorig jaar zomer al problemen af. Twee hedgefondsen van Bear implodeerden nadat ze zich verslikt hadden in beleggingen in tweederangs hypotheekproducten. Ook toen waren er sussende woorden en werden er rechtszaken opgestart.
Oud zeer
Barbara Hart verwacht binnenkort ook een zaak tegen Bear Stearns te beginnen. “Veel van onze klanten hebben geld verloren op aandelen in de bank, dus die zijn zeer geïnteresseerd.” Toch wil Hart niet te snel naar de rechtbank sprinten, maar eerst onderzoeken of er sprake van misleiding met voorbedachte rade. “Welke verdediging voeren Schwartz e.a. op voor hun uitspraken? Wat is de rol van derden, zoals accountants, geweest? Er moet nog veel op zijn plaats vallen.”
Als misleiding met voorbedachte rade aannemelijk is, verwacht Hart dat naast Bear Stearns in ieder geval ook Schwartz en zijn medebestuurders individueel zullen worden aangeklaagd. Dat ook JP Morgan er ernstig rekening mee houdt dat de aandeelhoudersrechtszaken succesvol zijn, blijkt uit het feit dat de bank 6 miljard dollar heeft gereserveerd voor overnamekosten van Bear Stearns. Als overnemende partij draait JP Morgan op voor het oude zeer in de boedel.
Harde klappen
Advocaat Craig Wolson denkt echter dat er een goede kans is dat JP Morgan dat geld in haar zak kan houden. “Schwartz heeft de schijn misschien tegen, maar het kan goed zijn dat hij tot op het laatst legitieme redenen had om aan te nemen dat er geen probleem was. Een vertrouwenscrisis waarbij iedereen tegelijk hun geld van de rekening wil halen, komt eigenlijk altijd als donderslag bij een heldere hemel.”
Volgens Wolson zitten de echte boosdoeners waarschijnlijk in een andere hoek. “Wie had er baat bij om geruchten te verspreiden dat Bear Stearns in de problemen zat? Het zou mij niet verbazen zijn als de neergaande spiraal in gang is gezet door handelaren die op een koersdaling van Bear Stearns hebben gespeculeerd. Ga achter die mensen aan.”
Wolson heeft alle reden om ontstemd te zijn. De ondergang van Bear Stearns is het dramatische dieptepunt van de hypotheekcrisis die Wall Street vanaf zomer vorig jaar in haar greep houdt. Sinds die tijd zijn er 34.000 mensen ontslagen bij investeringsbanken en met Bear Stearns komen daar nog eens duizenden ontslagen bij.
In het kielzog van die malaise vallen er ook harde klappen op advocatenkantoren die veel voor Wall Street werken. Zo verloor Wolson in januari zijn baan bij het prestigieuze advocatenkantoor Cadwalader, Wickersham & Taft, samen met 34 collega’s. “Nu komt de hele juridische afdeling van Bear Stearns weer op straat te staan”, zegt Wolson. “Ik vrees dat het nog wel een tijdje duurt voor ik weer aan het werk ben.”