Op zijn veertiende kwam Kiyan Rezaie als vluchteling vanuit Afghanistan naar Nederland, zo vertelt hij in het nieuwe Advocatie Magazine. Bijna 20 jaar later, na enkele omwegen via het Ministerie van Defensie en de IND, is een langgekoesterde wens werkelijkheid: Rezaie is sinds twee jaar advocaat.
Door Joris Rietbroek
Foto: Roel Dijkstra Fotografie
Met zijn ouders, oudere broer en jongere zus ontvluchtte Kiyan Rezaie (34) in 2000 Afghanistan. De Taliban waren toen nog aan de macht en onderdrukten de sjiitische minderheid waartoe ook de familie Rezaie behoorde. “Mijn vader moest om politieke redenen vluchten, we hadden geen andere keus dan het land te verlaten. We vroegen de reisagent annex mensensmokkelaar om ons naar een veilig land te brengen. En dat werd Nederland,” blikt Rezaie kort terug, in de tuin van het fraaie pand waar hij sinds kort kantoor houdt en waar meer zelfstandige advocaten werken, om de hoek van het Rijksmuseum in Amsterdam.
Dankzij de categoriale bescherming die destijds gold voor Afghaanse asielzoekers, kreeg het gezin binnen een jaar een Nederlandse status. De familie vestigde zich in Steenbergen en Rezaie ging in Bergen op Zoom naar school. Na tien maanden Nederlandse les, toen hij nog in het asielzoekerscentrum in Musselkanaal zat, kon hij al instromen in het derde jaar van de havo. “Ik haalde hoge cijfers voor Nederlands, dat was goed voor mijn zelfvertrouwen.” De laatste twee jaar van het vwo behaalde hij via het volwassenenonderwijs.
Traditie doorbroken
Eerlijk is eerlijk: zijn ouders hadden het liefst gezien dat hij vervolgens geneeskunde was gaan studeren. “Dat is een soort traditie in Afghanistan,” vertelt Rezaie. “Je krijgt van je ouders mee dat je vooral moet proberen om dokter of chirurg te worden. Die beroepen staan in Afghanistan het hoogst aangeschreven. Mijn oudere broer was bovendien al begonnen aan zijn studie Geneeskunde. Hij is inmiddels chirurg, en mijn zus is tandarts geworden. Ik ben kortom de enige van drie kinderen die iets heel anders is gaan doen.”
Rezaie was voor zijn studiekeuze al gefascineerd door het recht. Of vooral door een mogelijkheid waarbij het helpen van mensen, het gebruik van taal en maatschappelijke belangen samen komen. “Ik ging als eerste in de familie rechten studeren, eerst aan het hbo. Inmiddels hebben een paar nichten en neven mijn voorbeeld gevolgd. Ik heb dus een zekere traditie doorbroken.” De hbo-opleiding verliep succesvol. Een weliswaar pittig premaster haalde hij eveneens, waarna hij in 2012 twee masters afrondde aan de UvA: Public International Law en Privaatrecht.
Terug naar Afghanistan
Zijn pad naar de advocatuur kende wel enkele omwegen. Twee vrienden van Rezaie werkten bij het Ministerie van Defensie en vertelden hem dat Defensie juristen zocht voor de politietrainingsmissie in de Afghaanse provincie Kunduz. “Met mijn masters kwam ik daarvoor in aanmerking. Mij leek het heel interessant, maar mijn familie stond niet zo te popelen. Toch wilde ik graag gaan, om iets terug te doen voor Afghanistan én voor Nederland. Ik wilde iets kunnen betekenen voor de verbetering van de internationale veiligheid en voor een veiliger leven voor de mensen daar.”
Rezaie werd na een verkorte militaire opleiding enkele maanden uitgezonden, totdat de Nederlandse regering de trainingsmissie in augustus 2013 staakte. “Toch was het een rijke ervaring voor me. Ook al was het maar kort, ik heb daar mijns inziens kunnen bijdragen aan het verbeteren van de rechtsstaat, door politiemensen en advocaten te trainen en ook door bibliotheken van universiteiten te helpen aan de juiste boeken.”
Weer terug in Nederland kreeg hij het aanbod om als beslismedewerker bij de IND op het Justitieel Complex Schiphol te gaan werken. Rezaie zou er uiteindelijk drie jaar werken en kreeg vele via Schiphol gekomen vluchtelingen aan zijn tafel.
Het hele verhaal van Kiyan Rezaie is te lezen in een nieuwe digitale editie van Advocatie Magazine. Lees verder met een klik op de cover: