Fulltime thuiswerken in de advocatuur en rechtspraak: het leek tot deze maand schier onmogelijk. Maar in deze ongekende coronacrisis blijkt het toch beter mogelijk dan gedacht – in ieder geval voorlopig -. Twee advocaten en een rechter delen hun thuiswerkervaringen.
Allereerst Marleen van Mourik; advocaat aansprakelijkheidsrecht bij het Groningse kantoor van PlasBossinade. Zij begint aan haar tweede week thuiswerken en ondervindt daar op dit moment weinig last van. Sterker nog: bij tijd en wijle is ze zelfs productiever. “Je kunt je uren beter spreiden en je wordt niet tig keer gestoord door binnenlopende collega’s, dus ik ga soms als een speer.”
Net zoals voor veel anderen blijkt voor Van Mourik de combinatie thuiswerken en kinderen soms echter ongelukkig. Zo nam Van Mourik’s zoontje vorige week bijvoorbeeld haar telefoon op toen een cliënt belde. “Thuiswerken met een jong kind om je heen werkt niet,” stelt ze dan ook. “Gelukkig heeft mijn man als agent geen 9-to-5-baan, waardoor hij af en toe, na een nacht- of weekenddienst, de zorg voor onze zoon op zich kan nemen tijdens mijn werkuren.”
Werkuren die vooralsnog niet drastisch verminderen, volgens Van Mourik: “Het wordt nu ietwat rustiger, maar dat is op zich prettig omdat ik over drie weken met zwangerschapsverlof ga. Daarvóór moet alles afgerond zijn, wat nu in alle rust kan. Van de andere kant kunnen cliënten nu soms niet afspreken, wat stress verhogend is om dezelfde reden: alles moet af.” Van Mourik verwacht dat de situatie voorlopig niet gaat veranderen: “Dit gaat een poosje aanhouden zo. We zullen een manier moeten vinden om de boel draaiende te houden.”
Grote dossiers goed oppakken
Strafrechtkantoor Knoester Van der Hut Alberts & Korteling Advocaten ging al in 2015 digitaal, wat thuiswerken momenteel makkelijker maakt. Advocaat Job Knoester dacht dat hij in deze weken volop tijd zou hebben om enkele al wat langer wachtende grote dossiers eens goed op te pakken. “Tot nu toe is het echter onverminderd druk, maar wel anders,” meldt hij vanuit zijn thuiskantoor. “Meestal ben ik onbereikbaar voor cliënten als ik in de rechtszaal sta of de gevangenis of tbs-kliniek z. Dan moet ik achteraf een aantal mensen bellen. Nu ben ik veel beter telefonisch bereikbaar en bewijzen mijn AirPods doorlopend hun waarde. Ik word veel gebeld en voer veel telefonische besprekingen.”
Knoester hoopt dat het mogelijk wordt om meer zittingen via video-verbinding te behandelen, omdat er nu zoveel zaken zijn uitgesteld. “Anders vrees ik op langere termijn voor verstopping van de rechtspraak, maar ook voor liquiditeitsproblemen binnen de sociale advocatuur. De meeste sociaal advocaten hebben geen economisch vlees op de botten. Ieder jaar verdwijnen sociaal advocaten. De coronacrisis zou dat probleem wel eens kunnen vergroten.”
Telefonische zittingen
Over de rechtspraak gesproken: bestuursrechter Maarten Verhoeven van de rechtbank Oost-Brabant was al gewend om geregeld via telefoon of videoverbinding te communiceren met procespartijen. Hij is zich hierbij bewust van de beperkingen, zo schrijft hij in een blog op Facebook. “Vanwege de onpartijdigheid kan de rechter niet zomaar bellen met partij A, terwijl partij B van niets weet. Daarom pleegt een secretaris van de rechtbank vaak zulke telefoontjes. Maar bij uitgebreide zaken is dat toch te omslachtig. Bijvoorbeeld als we met partijen over de inschakeling van een deskundige willen praten.”
Dus houdt Verhoeven zelf geregeld telefonische zittingen. “Dan bel ik met de woordvoerders van twee of drie partijen om de procedure te bespreken en afspraken te maken. Zij horen elkaar en kunnen allemaal meepraten. Een secretaris zit naast mij, luistert mee en maakt een proces-verbaal, met alle afspraken erin.” Zo’n telefoongesprek is echter geen echte vervanging voor een zitting bij de rechtbank, onderstreept Verhoeven. “Je kunt partijen niet zien en zij kunnen elkaar niet zien. Gezichtsuitdrukkingen en emoties kun je niet horen. Toch hebben we het afgelopen jaar al heel wat telefonische zittingen gehad. Dat die ervaring goed van pas zou komen in deze coronatijd, had ik nooit kunnen bedenken.”
Er gebeurt binnen het Nederlands recht momenteel een hoop als gevolg van de coronacrisis. Sdu en Advocatie hebben daarom op deze vakinformatie-pagina alle relevante informatie, hulpmiddelen en actualiteiten gebundeld ter ondersteuning van u als jurist.
