Advocatenkantoren op de Zuidas halen alles uit de kast voor een gemêleerder personeelsbestand. Toch is de meerderheid van de fee-earners nog steeds man, wit en hetero. Hoe is het om in deze omgeving te werken als je ‘anders’ bent? Vier ervaringsdeskundigen vertellen hun verhaal.
Thijs Bogaers (30)
Senior associate bij Baker McKenzie
Dat Thijs Bogaers zich liever richt op wat kan in plaats van wat niét kan, blijkt uit alles. Skiën is bijvoorbeeld geen optie meer. Maar omdat hij de gezelligheid van het skitripje met zijn kantoor niet wil missen, is hij er elk jaar bij. “Ik baal dat ik niet meer kan skiën, maar wil daar niet in blijven hangen. Vorig jaar ben ik voor het eerst gaan rodelen. Dat ging nog best goed.”
Rond zijn achttiende hoorde hij dat hij retinitis pigmentosa had, een verzamelterm voor genetische afwijkingen die het netvlies raken. “Mijn fotoreceptoren, de cellen die licht omzetten in zicht, sterven langzaam af. Omdat ze niet terugkomen, word ik uiteindelijk blind.” Voorwerpen in de verte ziet hij gedeeltelijk. Bij leeswerk gebruikt hij hulpmiddelen.
Inmiddels is hij kandidaat-notaris bij Baker McKenzie en heeft hij een aangepaste werkplek. “Mijn computer is zo ingesteld dat wat op mijn computerscherm staat ook kan worden voorgelezen. Daarnaast
heb ik onder meer een apparaatje waarmee ik papieren boeken kan digitaliseren. Hierdoor kan ik teksten laten voorlezen of omzetten naar brailledocumenten.”
Toen hij in 2015 als stagiair bij Baker begon, was hij meteen open over zijn beperking. “Mijn collega’s zijn begripvol. Al was er ooit iemand die me voor gek wilde zetten door gebaren te maken die ik niet meer kon zien. Pijnlijk. Ik zei dat hij normaal moest doen. Overigens werkt hij hier niet meer.”
Zelf wil hij zo lang mogelijk bij Baker blijven werken. Door zijn beperking is hij extra gemotiveerd om zichzelf te bewijzen. Zijn leidinggevenden spannen zich in om hem mee te laten draaien en staan open voor de aanschaf van hulpmiddelen. “Ik waak ervoor om niet te snel af te haken. Netwerkevents vind ik lastig omdat ik gezichten niet goed meer zie. Toch blijf ik naar dat soort events gaan. Ik bedenk wat het me oplevert als ik erheen ga, én neem een collega mee om mij te helpen indien nodig.”
Vorig jaar organiseerde zijn kantoor een kringgesprek over de inzet van mensen met een arbeidsbeperking. “Baker wil talent uit alle hoeken binnenhalen. Ook dit event toont aan dat het kantoor begaan is met mensen die een beperking hebben. Tegen hen zou ik willen zeggen: er is meer mogelijk dan je denkt. Oók op de Zuidas.”
Valentine Schols (26)
Associate bij NautaDutilh
“Behoor je tot een minderheid, dan heb je de tijdgeest mee”, zegt Valentine Schols. “We zitten in een periode van verandering. Je kan laten zien wie je bent, ongeacht van wie je houdt.” Schols heeft sinds enkele jaren een vriendin. Sinds september 2022 is ze onderdeel van de Financial Law-groep van NautaDutilh. “Van oudsher is dit een financieel kantoor. Onze praktijkgroep is met ruim twintig advocaten behoorlijk groot en divers. Daarnaast bekleden bij ons kantoor veel vrouwen topfuncties. Dat vind ik belangrijk.”
“Wil je bij ons werken, dan moet je niet alleen de juiste kennis hebben, maar gaat het ook over je vaardigheden en wie je bent als persoon. Je hebt een streepje voor als je opvalt ten opzichte van andere kandidaten. En daarbij geldt: authenticiteit wordt gewaardeerd. Het feit dat ik een vriendin heb maakt mij niet anders en is voor mij binnen kantoor geen enkel obstakel geweest. Integendeel: bij NautaDutilh heeft het me ook kansen gegeven.” Haar nieuwe collega’s wisten haar rap te vinden voor werk en méér. Binnen een maand werd ze gevraagd om de Roze Zuidas Borrel te helpen organiseren. “Wat een leuke kans, dacht ik. Een borrel met mensen uit alle lagen van diverse organisaties op de Zuidas.”
Haar kantoor is een van de oprichters van Forward, een stichting die zich inzet voor het bevorderen van acceptatie, erkenning en zichtbaarheid van lhbt’ers binnen de juridische sector. Daarnaast heeft NautaDutilh sinds 2014 ook een eigen lhbt+- netwerk: ND+, voorheen ND Globe. Schols erkent dat vooroordelen in veel situaties een rol kunnen spelen. “Om jezelf te ontwikkelen is het juist belangrijk om jezelf te kunnen zijn. Bij dit kantoor had ik vanaf de eerste dag het gevoel dat ik mag zijn wie ik ben.”
Recent kwam een collega binnenlopen. Had Schols zin om tijdens de ramadan samen een iftar te organiseren voor kantoorgenoten? “Superleuk! Werk je met mensen met een andere achtergrond of andere ervaringen dan jij, dan verbreed je je horizon.”
Wesley Boldewijn (32)
Partner bij Dentons
Wesley Boldewijn had altijd het gevoel dat hij maar één kans had om succesvol te zijn. Hij heeft een Nederlandse moeder en een Surinaamse vader. Zijn ouders zijn jong ouder geworden. “Ze hebben als het ware krom gelegen om mij te kunnen laten studeren. Ik ben streberig en voelde de druk om te slagen. Ik wilde het beste onderwijs, zodat ik later bij een topkantoor kon werken.” Hij ging in Leiden fi scaal recht studeren en werd lid van het corps.
“In Leiden zag ik amper getinte jongens. Ik besefte dat ik anders was dan de meesten. In de negen jaar dat ik nu op de Zuidas werk, heb ik nooit het gevoel gehad dat ik er niet bij mocht horen. Maar er waren in het begin ook ouderwetse mensen. Een oud-collega ‘grapte’ dat ik een ‘excuusneger’ zou zijn en een ander dat ze subsidie voor mij kregen. Meestal maak ik een scherpe grap terug. Je wilt niet de zeurpiet zijn die nergens tegen kan.”
Ook als collega’s bijvoorbeeld willen weten wat hij vindt van de slavernij-excuses wordt hij aan zijn kleur herinnerd. “Ik begrijp dat ze mijn mening vragen en vind dat prima: ik kan de zwarte én witte kant belichten.”
Bij Dentons is hij een fiscale praktijk aan het opbouwen en draagt hij bij aan het aannamebeleid. Zijn kantoor wil voorkomen dat medewerkers klonen van elkaar zijn. Boldewijn zet onder meer in op recruitmentevents. “Door naar zulke events te gaan, laat ik zien dat je bij ons als persoon van kleur carrière kunt maken. Sommige studenten vinden de Zuidas eng en elitair.”
Eenmaal binnen bij Dentons treffen ze ‘vriendelijke en ambitieuze collega’s’ en ‘een harde, maar eerlijke cultuur’, waar ‘veel van je wordt verwacht, maar ook veel in je wordt geïnvesteerd’. Voor hem is dat geen probleem. “Vooral als ik naar nieuwe cliënten ga, vraag ik me wel eens af wat ze denken. Ik zie er anders uit dan de gemiddelde advocaat; nemen ze me wel serieus? Ik doe dan extra mijn best om de beste versie van mezelf te zijn. Die bewijsdrang zit in me.”
Vanessa Liem (43)
Partner bij Van Doorne
“Heb je niet-westerse ouders, dan groei je op in twee werelden. Dat is ingewikkeld”, zegt Vanessa Liem. Haar Chinese-Indonesische ouders zijn geboren op Java en kwamen in de jaren zestig met haar grootouders naar Nederland. Haar beslissing om rechten te studeren, op kamers te gaan en corpslid te worden, strookte niet met hun verwachtingen. Ze werd geacht thuis te blijven wonen en tandarts te worden. Om haar hart te kunnen volgen, nam ze afstand van haar ouders. Inmiddels zijn ze hechter dan ooit.
Sinds 2018 is ze advocaat bij Van Doorne, waar ze in 2021 partner werd. Daarnaast is ze medeoprichter van 2CU, letterlijk: to see you, een stichting om de kwaliteit van leven van kinderen met een Zeer Ernstige Meervoudige Verstandelijke en Meervoudige Beperking en hun gezinnen te verbeteren. Haar meervoudig gehandicapte zoontje Thijmen inspireerde haar hiertoe. Om de top te bereiken heeft ze haar achtergrond jarenlang verstopt.
“Ik lachte mee over grappen over mijn afkomst. Ik paste me aan om te overleven. Dat begon al op de basisschool, waar ik werd gepest.” Later vreesde Liem dat haar afkomst als voordeel zou worden gebruikt. “Ik wilde geen multiculti-excuustruus zijn; iemand die punten opleverde.” Pas sinds ze partner is, is ze open over haar achtergrond.
“Blijkbaar voelde ik me eerder niet vrij genoeg.” Ze merkt dat veel bedrijven nu intrinsiek gemotiveerd zijn om divers en inclusief te zijn. “Tegenwoordig is het minder ‘een moetje’ en wordt de toegevoegde waarde van diversiteit ingezien.” Als partner en lid van de D&I-commissie bij Van Doorne wil ze het verschil maken. In september ondertekende Van Doorne als eerste advocatenkantoor het Charter Diversiteit van de SER.
Uit eigen ervaring én dankzij haar zoon weet ze dat het cruciaal is om te erkennen dat onderlinge verschillen er mogen zijn. “Bij Van Doorne willen we werknemers bewust maken van culturele verschillen, zoals de rol van de familie en de bijbehorende verplichtingen. Het is belangrijk dat collega’s nieuwsgierig zijn en vragen durven te stellen. Alleen als wij zonder vooroordelen verschillen kunnen zien én die vervolgens omarmen kan diversiteit leiden tot inclusie.”
Dit artikel is gepubliceerd in het nieuwe Advocatie Magazine. Klik op de cover om het magazine te openen of ga naar de Magazine-pagina. Hier kunt u ook een gratis abonnement aanvragen.
