De Braziliaanse keuken is vrij onbekend bij de meeste Nederlanders en zo ook voor mij. Het leek me daarom leuk om op onderzoek uit te gaan, zodat we tijdens de WK-voetbalwedstrijden een Braziliaans hapje en drankje kunnen serveren. Niet alle producten zijn even gemakkelijk verkrijgbaar in Nederland, maar ik heb mijn best gedaan om gemakkelijke en gevarieerde borrelschotels samen te stellen.
Door Juliëtte Geers
Om te beginnen eerst een korte inleiding. Brazilië is een heel groot, tropisch en uitgestrekt land. Qua omvang kan het zich meten met de Verenigde Staten van Amerika. Het heeft verschillende klimaten waardoor de keuken heel divers is. Bovendien is de keuken sterk beïnvloed door invloeden van buitenaf. In de drukbevolkte steden genieten de inwoners van sushi uit Japan, lamsvlees van Europese en Afrikaanse rassen en zeboe uit India.
In de jungle van het Amazonegebied (noordwesten van Brazilië) vind je veel authentieke gerechten met lokale producten waaronder fruit, groente en kruiden. De wortelgroenten cassave en yam worden veel gebruikt, zowel als groente en als meel. Vlees wordt veel gegeten, maar vergeet ook de vis niet; zoetwatervissen, zeevis, tropische vissen, schaal- en schelpdieren spelen een belangrijke rol in een land met maar liefst 9000 kilometer kustlijn (inhammen en uitsteeksels meegeteld).
De Brazilianen genieten van hun eten en nemen er de tijd voor. Laten wij dat ook gaan doen van deze borrelhappen zodat de onbekende keuken van Brazilië net iets dichter bij komt.
Braziliaanse cocktail & borrelschotels
1. Een grote schaal met tropische vruchten
Selecteer je favoriete exotische vruchten en kies voor verschillende kleuren. Denk aan mango, papaja, passievrucht, ananas, guave, sinaasappel, açai (kijk bij de superfoods of neem anders bosbessen) en/of kokosnoot.
Maak het fruit hapklaar. Vormgeving is bij deze schaal van groot belang dus werk met hoogteverschil en maar gebruik van de schil en het blad (van bijvoorbeeld een ananas) om te decoreren. Voor de kinderen kun je aan fruitstokjes denken.
2. Kokoswater en caipirinha*
Kokoswater is een energiedrank wat sporters ook wel drinken na intensieve inspanning. Neem er dus niet teveel van, maar het kan nu als nonalcoholisch drankje pronken op je borreltafel. Caipirinha is de klassieke cocktail van Brazilië waar ze erg trots op zijn. Zorg ervoor dat je het met echte cachaça maakt!
Ingrediënten
– 1 limoen, in schijfjes
– 2 eetlepels fijne kristalsuiker
– 4-8 ijsblokjes, desgewenst vermalen
– 60 milliliter cachaça
Doe de schijfjes limoen en de suiker in een cocktailshaker en stamp alles fijn met een stamper. Voeg het ijs en de cachaça toe en schud alles stevig.
Serveer de drank in een helder klein (beker)glas.
Wil je wat anders? Experimenteer dan ook met andere soorten fruit. In Brazilië zijn vooral caipirinhas met mandarijn-limoen-citroen, sinaasappel-gember en passievrucht populair.
3. Bittergarnituur
In Brazilië houden ze van gefrituurde hapjes. Kies in de winkel voor garnalen- of viskroketjes, gamba’s, kipkrokantjes, rundvleeskroketjes en/of kaasstengels. Als je zelf wilt experimenteren wees dan creatief door bijvoorbeeld de gamba’s een kokosraspjasje te geven. Dipsauzen: mayonaise met limoen of koriander en chilisaus.
4. Cassave chips
De cassave is een wortelsoort waar ook (glutenvrij) tapiocameel van wordt gemaakt, hier wordt pap mee gekookt of cassave kroepoek van gebakken. We kennen het in Nederland goed omdat het in onze voormalige koloniën Indonesië en Suriname populair is. Cassavechips is kant en klaar te koop in de toko maar net zo makkelijk zelf te maken.
Ingrediënten
– een grote cassave (te koop bij de grotere supermarkten maar vaak goedkoper bij de toko)
– kokosolie om in te bakken (een klein laagje zodat de chips onder staat)
– cayennepeper
– grof zeezout
Schil de cassave met een dunschiller en spoel hem af onder de kraan. Dep goed droog met keukenpapier.
Snijd de cassave in ronde plakjes (zo dun mogelijk). Het is een stevige wortel dus gebruik een scherp mes.
Verhit de kokosolie geleidelijk in een wok of andere diepe pan. Je kunt eventueel ook zonnebloemolie gebruiken.
Als de olie eenmaal is verhit (test even met een chipje) bak dan de plakjes cassave in de olie. De cassave heeft niet al te lang nodig. Als eerste wordt de rand van de cassave bruin. Wanneers de binnenkant ook een beetje bruin wordt dan is hij klaar. De buitenrand van de cassave chips is altijd donkerder dan de binnen kant.
Schep met een schuimspaan de chips uit de olie en leg het in een vergiet die je aan de binnenkant hebt bedekt met keukenpapier. Strooi direct een beetje zout en cayennepeper over de chips en schud het door elkaar zodat het zich kan verspreiden.
Bedek dan een platte schaal met keukenpapier en leg de cassave chips erop zodat het helemaal kan afkoelen.
5. Brood met Braziliaanse smeersels*
Ingrediënten
– (geroosterd) brood
– 100 gram ongezouten geroosterde cashewnoten
– 400 gram ongezouten boter, op kamertemperatuur
– 40 gram ongezoet gedroogde kokos, geraspt
– 2 eetlepels extra vergine kokosolie
Pureer de cashewnoten en de helft van de boter in een blender tot een gladde pasta.
Rooster de kokosrasp in een koekenpan al omscheppend bruin.
Neem de pan van het vuur en laat afkoelen.
Meng de helft van de boter, het geroosterde kokos en de kokosolie in een kom.
Bewaar de boters in een luchtdicht afsluitbare pot en serveer op kamertemperatuur. In de koelkast tot 2 weken houdbaar.
6. Gebakken zoete banaan
Ingrediënten
bakbananen (te koop bij de toko)
bloem
zout
1 a 2 eieren
paneermeel of broodkruim
kaneelsuiker (optioneel)
frituurolie
Verhit de frituurpan.
Maak een bord met bloem en zout.
Maak een tweede bord met opgeklopt ei.
Maak een derde bord met paneermeel of broodkruim.
Maak een vierde bord met kaneelsuiker (optioneel).
Pel de bananen en snijd ze in de lengte door en daarna door de helft.
Rol de bananen door het eerste bord met bloem, daarna door het tweede met ei, daarna door het derde met paneermeel of broodkruim.
Bak de bananen goudbruin en rol ze daarna direct door de kaneelsuiker (optioneel).
*dit recept en het beeldmateriaal komt uit: Thiago Castanho, De Braziliaanse keuken, Veltman Uitgevers.
N
a de studie (Amerikaanse) geschiedenis met als bijvak Journalistiek en Nieuwe Media werkt Juliëtte Geers nu met veel plezier als redacteur bij Sdu Uitgevers. Daarnaast heeft ze een passie voor sporten, koken en wonen en schrijft daarover op freelance basis teksten voor off- en online media voor verschillende opdrachtgevers. Ook beheert zij een website over Amerikaanse (eet)cultuur, neem een kijkje op www.madebyjuliette.nl.