De financiële crisis heeft gedurende 2008 een grondige impact gehad op de patronen van fusies en overnames in de Europese financiële sector. Vele diepgewortelde trends in deze tak van de overnamemarkt gaan niet meer op. Dit blijkt uit het rapport van accountants- en adviesorganisatie PricewaterhouseCoopers (PwC), genaamd ‘Back to the domestic future: Where next for FS M&A in EMEA’.
De waarde van fusies en overnames in de Europese financiële sector daalde in 2008 ten opzichte van 2007 met 14 procent naar €179 miljard. Bij een meerderheid van de top-20 overgenomen instellingen was de overheid de kopende partij. De voornaamste toekomstige beweegreden voor overnames is om herstructurering te bewerkstelligen, zo stelt het rapport.
Uit het rapport komen een aantal substantiële trendveranderingen naar voren: de totale waarde van overnames waarbij een private partij biedende was, is in een diep dal geraakt, het zwaartepunt van activiteiten is van opkomende economieën naar binnenlandse prioriteiten gegaan en een vernieuwde focus naar stabiliteit en solventie is ten koste gegaan van groei.
Een door PwC ten behoeve van dit rapport gehouden opiniepeiling onder 292 Europese financiële dienstverleners geeft aan dat een meerderheid verwacht dat overheidsinvloed dealactiviteiten in de sector verder zal afremmen.
Overheidsinvloed
Het afgelopen jaar wordt gekenmerkt door een daling van fusies en overnames over de gehele linie. De totale waarde daalde scherp van €208 miljard in 2007 naar €179 miljard in 2008. Bij 60% van de top-20 overgenomen instellingen is een Europese nationale overheid de kopende partij. Als deze deals bij de totale waarde worden weggelaten, zakte de totale dealwaarde met maar liefst 65%.
Binnenlandse acquisities
Gedurende 2008 sloeg door overheidsinvloed de trend van buitenlandse acquisities, met name in de opkomende economieën, om naar het sluiten van binnenlandse deals. Deze binnenlandse transacties in de financiële dienstverlening hadden een gezamenlijke waarde van €137 miljard. Dat betekent een stijging van maar liefst 81% ten opzichte van de €76 miljard het jaar daarvoor. Acquisities waarbij een buitenlandse partij opgekocht werd vertoonde daarentegen een sterke daling. In 2008 was er €41 miljard mee gemoeid versus €132 miljard in 2007, een verschil van 69%. Investeerders lieten Oost-Europese instellingen links liggen. Daar daalde de dealwaarde van €11 miljard in 2007 naar €6 miljard in 2008.
Acquisities waren het afgelopen jaar sterk gericht op banken. In 2008 waren alle acquisities waarbij een bank betrokken was, goed voor een waarde van €152 miljard. Het jaar daarvoor was dat €140 miljard. Het overgrote deel van dit bedrag, €104 miljard, was afkomstig van overheden die banken overnamen. De waarde van transacties waarbij een verzekeraar of een vermogensbeheerder betrokken was, daalde aanzienlijk; €58 miljard in 2007 naar €16 miljard in 2008.
Vooruitblik 56% van de ondervraagde financiële dienstverleners is van mening dat de neerwaartse trend die is ingezet in 2008 op het gebied van fusies en overnames zal doorzetten dit jaar, “De financiële crisis zal de fusies en overnames in de financiële sector overschaduwen gedurende het jaar. De effecten van regelgeving en overheidsingrijpen zal ervoor zorgen dat er onzekerheid blijft op dit gebied. De verwachting is dat dit zich tot in 2010 zal voortzetten”, zegt PwC-partner Andries Mak van Waay.
De voornaamste beweegreden voor een fusie of overname in de financiële sector is om herstructurering te bewerkstelligen, zo stelt het rapport. Overheidsinvloed zal een katalysator blijven voor het opnieuw invullen van strategische prioriteiten in de industrie. Deze prioriteiten zullen voornamelijk te maken hebben met het in de etalage zetten van bepaalde takken van financiële dienstverleners.
Veel banken en verzekeraars met staatssteun moeten op grond van Brusselse mededingingsregels ingrijpend herstructureren. 87% van de ondervraagden zegt dat ze zich zullen richten op dit soort transacties. 66% van de deelnemers aan het onderzoek verwacht een verdere val van aandelenkoeren van financiële dienstverleners. Private equity-partijen en overheidsfondsen zullen zich in de toekomst meer gaan opwerpen als investeerders. Financiële dienstverleners die hun services richten op transactieverwerking en betaalhandelingen moeten bieders uit de ‘consolidators’ en private equity-hoek verwachten.