Advocatie-columnist én juridisch ondernemer Marijn Rooijmans vraagt zich af of het fulltime werken binnen de advocatuur nog wel van deze tijd is. Wellicht tijd voor het invoeren van andere manieren van werken?
Het nationaal groeifonds trekt 75 miljoen uit om de deeltijdcultuur te doorbreken, las ik in het FD van 30 april jl. Heb je het ook gelezen?
Nergens werken zoveel mensen zo weinig als in Nederland, terwijl er in allerlei sectoren een schreeuwend tekort is. Het idee achter het initiatief in dit krantenartikel is dus simpel: zorg dat mensen, met name in de sectoren als zorg, onderwijs en kinderopvang waar deeltijdwerk de spuigaten uit loopt, meer uren gaan maken. Dan verminder je het personeelstekort.
We hebben het er zelf naar gemaakt
Dat we in Nederland zoveel in deeltijd werken is overigens geen toeval. In De Correspondent vond ik er deze heldere uitleg over. Het is het gevolg van jarenlang overheidsbeleid: deeltijdwerk werd lang gezien als eigenlijk de enige manier waarop vrouwen aan het arbeidsproces konden deelnemen. Tijdens de hoge werkeloosheid in de jaren ’80 ontstond daarbovenop het idee – het spiegelbeeld van het intitiatief van het Groeifonds – dat als we allemaal iets minder zouden werken er meer banen voor meer mensen zouden ontstaan. Begin deze eeuw werd deeltijdwerk zelfs een recht. En terwijl de krapte op de arbeidsmarkt al jaren toeneemt, sluiten schootijden nog steeds niet aan op werktijden, zijn opvangplaatsen schaars en duur en neemt de behoefte om in deeltijd te werken dus alleen maar toe.
In alle eerlijkheid dacht ik bij het krantenartikel van het FD zelf heel even: ‘mooi, laten we dat deeltijdwerk de kop indrukken!’. Want zeg nu zelf, deeltijdwerk is toch alleen fijn voor die deeltijdwerker zelf?.
Herken je die emotie? Dan ben je vast van mijn generatie. Wij Gen X’ers zijn gewend om hard te werken, veel uren te maken, altijd aan te zijn. In ons hart hebben we er moeite mee dat de generaties na ons vaak een heel ander werkethos hebben. Hoezo zijn je medewerkers zo vaak vrij als je ze nodig hebt? En bij andere bedrijven is het ook zo. Dan krijg je van die out-of-office-berichten met ‘vandaag werk ik niet’ op mails waar je eigenlijk vandaag een reactie op wilt om door te kunnen.
Dat schuurt dus een beetje, maar toch…
En toch…, toch laat ik mijn collega’s bij voorkeur niet fulltime werken. In de loop van de jaren heb ik namelijk gemerkt dat ze blijer, meer ontspannen en effectiever zijn als ze door de week heen ook soms overdag tijd hebben voor sport of hun privébesognes. Dat ze dan soms niet in de lucht zijn als ik ze nodig heb, blijft schuren natuurlijk, maar voor ons als team en als bedrijf is het gewoon echt beter.
Dat klinkt logisch, niet? Toch hoor je – ja, je kunt het je haast niet voorstellen – dat er veel advocatenkantoren zijn waar deeltijd werk nog steeds een soort taboe is. Waar partners denken: ‘in mijn tijd moest ik gewoon fulltime werken, dus jij medewerker, jij moet dat ook’. Begrijpelijk want menselijk, maar vanuit ondernemersperspectief nogal kortzichtig denk ik.
Want wat win je ermee? Ok, fulltime medewerkers passen makkelijker in het klassieke kantoormodel en als medewerkers parttime werken zijn ze relatief duur. De loonkosten zijn wat lager, maar opleiding en huisvestingskosten blijven vrijwel gelijk terwijl je in redelijkheid natuurlijk niet kunt verwachten dat mensen die deeltijd werken de fulltime norm aan omzet genereren. Je maakt dus misschien iets minder winst op parttimers, maar dat is geen gegeven. Ik hoor ook wel dat ze soms productiever zijn. Ondertussen weet je wel zeker dat mensen die met stress in hun buik aan het werk zijn omdat ze eigenlijk thuis iets te doen hebben, je clienten niet de service kunnen verlenen die jullie kantoor positief op de kaart zet.
Daar komt bij dat degenen die naar je luisteren en zich onder druk laten zetten om maar vooral fulltime te blijven werken, terwijl ze dat eigenlijk liever anders willen, niet altijd de toekomstige partners zijn. De echt ondernemende toppers die laten zich niet zo makkelijk piepelen. Die trekken hun eigen plan en als dat niet strookt met de mogelijkheden die jullie kantoor hen biedt dan zijn ze zo vertrokken. Naar het bedrijfsleven waar parttime werken wel normaal is, of naar de Kamer van Koophandel om zich in te schrijven met een eigen kantoor, of als zelfstandige. Dit alles wreekt zich met name in het midden segment 5 tot 10 jaar ervaring, waar vertrekkende medewerkers toch al zo moeilijk te vervangen zijn.
Nu ik er zo over nadenk: misschien is het in de Nederlandse advocatuur wel tijd voor een campagne vóór deeltijdwerk!
