Vorige week verschenen op Advocatie twee berichten rond stagiaires en patroons; de verkiezing van een hele goede ‘Patroon van het Jaar’, maar ook het nieuws dat eenderde van de stagiaires ontevreden is over zijn of haar patroon. Wat is het geheim van een goede patroon? En wat kan de stagiaire zelf doen opdat hij de beste begeleiding krijgt? Voor beiden geldt dat het oud Griekse credo ‘ken u zelve’ zeer bruikbaar is.
Door Christ’l Dullaert
Eerst even over de patroons. Er was in het verleden helemaal niets; geen enkele opleiding voor patroons, geen competentieprofiel voor stagiaires, men deed dus alles maar op gevoel.
Daar kwam verandering in toen de Orde het initiatief nam tot het ontwerpen van een competentieprofiel. Na vele interviews met vele soorten advocaten (ik was er destijds bij) kwamen alle advocaten tot elf kerncompetenties waar je aan moest voldoen, of je nu bij een groot of klein, meer of minder gespecialiseerd kantoor werkte. Op zich was dat – ook voor de Orde – een opmerkelijke uitkomst. Men had niet op zoveel eensgezindheid gerekend. Maar goed, als je een mooi profiel hebt, wil dat nog niet zeggen dat patroons die competenties (her)kennen en al helemaal niet of ze in staat zijn daar gericht op aan te sturen.
Gelukkig hadden vele Raden van Toezicht de wijsheid om aankomende patroons verplicht een training te laten volgen. Weliswaar verander je een mens/patroon niet na een training van 1 dag, maar toch. Samen met Monique van de Grient ontwierp ik de eerste patroonstrainingen en de ervaringen vanuit die trainingen zijn nog steeds heel actueel.
Waar zit ‘m de crux?
Opvallend is dat het zijn van een goede patroon begint bij zelfkennis. Als je een patroon zelf laat scoren op de elf competenties zie je waar de eigen zwakheden van de patroon liggen.
Opvallend is dat een patroon zijn eigen zwakheden ook bij een stagaire laat ontstaan, of daarop onvoldoende corrigeert. Bijna 70% van de patroons scoort zichzelf laag op de vaardigheid om goed te kunnen plannen. U ziet het al voor u; veel geren en gevlieg door kantoor, stress, slaan met deuren. Wordt deze advocaat patroon, dan is de kans groot dat een stagiaire die van huis uit zeer gestructureerd is, bloednerveus wordt van zo’n patroon en ontevreden is over de begeleiding.
Maar een stagiaire die zelf ook ongestructureerd is, zal te weinig gecorrigeerd worden op dit gedrag door zijn patroon. In dit geval is de stagiaire misschien wel tevreden over de begeleiding, maar goed is het niet.
Wat te doen?
Patroons moeten dus eerst aan zelfreflectie doen, voordat zij patroon worden. Dat is stap één. Stap twee is dat zij gaan peilen wat de leerstijl is van de stagiaire. Die kan namelijk sterk verschillen. De ene stagiaire leert het best door zoveel mogelijk zijn eigen gang te gaan, de ander heeft intensieve gestructureerde begeleiding nodig. Dus geen one size fits all. Stap drie is leren om heel erg goed feedback te geven. Een vaardigheid die overigens ook op andere fronten goed van pas kan komen. Voorts zou het verstandig zijn om niet ‘zomaar’ een advocaat met x jaar ervaring patroon te laten worden, maar goed te kijken welke advocaat bij welke stagiaire past.
Hoe haal ik het beste uit mijn patroon?
Zeuren stagiaires? Nee, dat denk ik niet. Maar dat wil niet zeggen dat ze zelf niks kunnen doen. Als je merkt dat de begeleiding niet naar tevredenheid is, dan begint de oplossing ook hier bij het ‘ken u zelve’ van de stagiaire. Wat is jouw leerstijl? Heb je juist heel veel structuur en begeleiding nodig, of wil je juist veel meer vrijheid? Niet alle stagiaires zijn hetzelfde en het kan de patroon helpen als je aangeeft welk soort begeleiding jou het best helpt.
Houd er verder rekening mee dat er een generatiekloof(je) is. Jouw patroon is waarschijnlijk inmiddels allang gegrepen door het ambacht advocatuur, voor jou is het misschien gewoon een baan, niet meer en niet minder. Dat kan botsen.
Voorts kan het van belang zijn bij je sollicitatiegesprekken te achterhalen wie je patroon gaat worden, en of je denkt dat er een match zal zijn tussen jou en die patroon.
Ik denk dat veel van de klachten van stagiaires terecht zijn, omdat veel patroons niet erg voorbereid aan het patronaat beginnen en zichzelf ook niet bewust ontwikkelen in coachende vaardigheden. Maar gelukkig zijn daar ook geweldige uitzonderingen op, kijk maar naar de Patroon van het Jaar. Dat zijn de advocaten die onvermoeibaar en met zeer veel inzet toch maar steeds van voren af aan beginnen en een stagiaire onder hun hoede nemen. Zolang dat het geval is, is tweederde van de stagiaires terecht dik tevreden.
Christ’l Dullaert is directeur van Le Tableau, een full service werving en selectiekantoor voor de advocatuur en het notariaat. Zij studeerde Nederlands Recht en Filosofie, was advocaat en bedrijfsjurist. Dullaert woonde een aantal jaren in New York, van waaruit ze actief samenwerkte met de Harvard Law School. Tevens was zij in die periode liaison officer voor Lawyers without Borders bij de VN in New York. Dullaert schrijft al jarenlang columns voor Advocatie en Novocatie. Zij heeft inmiddels vijf boeken op haar naam staan, waarvan de laatste de titel Yoga in je Toga heeft. In dit boek schetst zij als trendwatcher de toekomst van de advocatuur. Dullaert treedt regelmatig op als spreker bij congressen en kantoorbijeenkomsten. Zij is verder initiatiefnemer en jurylid voor de verkiezing van de Patroon van het Jaar-prijs.