Nederlandse bedrijven hebben hun risicomanagement onvoldoende, inefficiënt en te oppervlakkig georganiseerd. Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen, Nyenrode Business Universiteit, het Koninklijke NIVRA en PricewaterhouseCoopers. In het onderzoek werden ruim 1000 bedrijven en non-profit instellingen met een omzet of budget van meer dan € 10 miljoen onderzocht. De onderzoekers geven de onderzochte bedrijven en instellingen gemiddeld een rapportcijfer van 4,5.
Slechts eenvijfde van de bedrijven en organisaties heeft het risicoprofiel herzien naar aanleiding van de huidige financiële crisis. Prof. dr. Leen Paape, dean van de Nyenrode School of Acountancy & Controlling en mede-onderzoeker: “Risicomanagement bij Nederlandse bedrijven scoort een zware onvoldoende. De ontwikkeling van risicomanagement in Nederland staat duidelijk nog in de kinderschoenen. Daar komt nog bij dat er nauwelijks voortgang is gemaakt ten opzichte van vijf jaar geleden. Dat is op zijn minst zorgelijk te noemen.”
In het onderzoek is onder meer gekeken naar de frequentie en diepgang van risicoanalyses, de betrokkenheid van lagere managementlagen, de mate waarin proactief en vooruitziend risico’s worden geinventariseerd en het gebruik van risicoraamwerken en externe rapportages. Meer dan de helft van de organisaties blijkt slechts éénmaal per jaar een risicoanalyse uit te voeren. Een integrale analyse – voor zowel strategische, financiële rapportage,operationele, financiële en compliance risico’s – gebeurt maar door 16,5% van de profit organisaties en 7,9% van de non-profit organisaties.
Onvoldoende voor risicomanagement
In het onderzoek is een vijf fasen risicovolwassenheidsmodel gehanteerd (1 is de laagste en 5 de hoogste), waarbinnen bijna de helft (47,5%) van de respondenten zichzelf in fase 3 of hoger heeft aangeslagen. Opvallend daarbij is dat de respondenten aanzienlijk overtuigder zijn van de kwaliteit van hun risicomanagement dan gerechtvaardigd is op grond van de inschattingen van de onderzoekers. Op de vraag ‘welk schoolcijfer (tussen 1 en 10) geeft u uw risicomanagement?’ was de gemiddelde score van de respondenten een 6,5 op, de onderzoekers kwamen uit op een 4,5.
De onderzoekers concluderen verder dat een beursnotering, waardoor een bedrijf onderworpen is aan corporate governance regelgeving, een positieve invloed heeft op de kwaliteit van risicomanagement. Zelfregulering heeft daarentegen een negatief effect op de kwaliteit van risicomanagement.
Paape presenteerde de resultaten gisteren tijdens de Accountantsdag 2009. Op 7 december is op Nyenrode een seminar aan het onderzoek gewijd.