Na de moeilijke coronajaren volgde ‘crisisjaar’ 2022. Maar waar in 2021 de advocatuurlijke markt leek te floreren, daalde vorig jaar de totale omzet van de top 50-kantoren met 1,5 procent. Dat tonen de jaarrekeningen die de kantoren tot nu toe hebben gedeponeerd.
Update: na publicatie van dit artikel is de redactie geattendeerd op de jaarcijfers van Kennedy Van der Laan. De omzet van het kantoor is gestegen met +11,5%; van 29,3 miljoen in 2021 naar 32,67 miljoen in 2022. Hiermee heeft Kennedy Van der Laan de sterkste procentuele omzetstijging van de gepeilde top 50-advocatenkantoren. De totale omzetgroei van de kantoren gaat, met Kennedy Van der Laan meegerekend, van 1570,41 miljoen in 2021 naar 1549,84 miljoen vorig jaar. Dit houdt een daling in van -1,31%.
Met de nasleep van de coronapandemie, de stijging van de rente, de inflatie, hoge energieprijzen en geopolitieke spanningen was ook 2022 een jaar vol problemen. Dat lijkt zich te hebben weerspiegeld in de omzetcijfers van de advocatuur van vorig jaar. Waar in 2021 advocatenkantoren – net zoals in coronajaar 2020 – hun omzetten fors zagen toenemen, was dat in 2022 anders.
Zo noteerden afgelopen jaar zeven advocatenkantoren uit de top 50-advocatuur een omzetdaling. Dat is een significante toename ten opzichte van 2021; toen waren dit er slechts drie. Bovendien was toen sprake van lichte dalingen: tot circa drie procent. In 2022 hadden maar drie van de zeven kantoren een omzetdaling van percentages daaronder, bij de rest lagen de procenten hoger. Vooral bij Pels Rijcken en De Brauw waren deze cijfers flink hoger – boven de tien procent: respectievelijk 11,72 procent en 11,75 procent.
‘Pre-covid niveaus’
Het Financieele Dagblad duidde vorige week de cijfers van De Brauw – dat in 2020 nog de grootste omzetstijging (19,6 procent) had, maar over 2021 reeds een zeer lichte daling van 0,13 procent optekende. In het artikel over de afname van de omzet (van 200,3 miljoen in 2021 naar 176,77 miljoen vorig jaar) zijn onder meer cijfers uitgelicht die aantoonden dat niet enkel corporate kampte met teruglopende cijfers, maar ook litigation.
Het is voor het eerst sinds 2019 (167,69 miljoen omzet) dat De Brauw onder de grens van tweehonderd miljoen duikt. Het kantoor zelf spreekt over een netto-omzet die ‘is teruggekeerd naar pre-covid niveaus’, en stelt dat ‘de terugloop gepaard ging met een vermindering van het aantal juridische personeelsleden’.
Ook analisten in het FD wijzen op het vertrek van advocaten bij De Brauw, hetgeen leidde tot minder declarabele uren. Verder weidt de zakenkrant uit over de interne strubbelingen eind vorig jaar, die onder meer gingen over de strategie en de winstverdeling bij de firma. Dit leidde uiteindelijk tot het vertrek van elf partners, maar een De Brauw-woordvoerder laat aan de krant weten geen verband te zien tussen de gedaalde omzet en deze perikelen.
Versterkte inzet op advocatuur
Pels Rijcken, het andere kantoor met een omzetdaling van meer dan tien procent, ziet zich sinds 2021 geconfronteerd met de gevolgen van de miljoenenfraude van Frank Oranje, die dat jaar uitkwam. Hoewel Pels Rijcken in 2021 weliswaar een dalende omzet had, bleek dat de fraude echter weinig impact had op de cijfers. De omzet viel slechts 2,4 procent lager uit dan in 2020, en kwam uit op 59,4 miljoen euro.
In 2022 is die omzet stevig gedaald naar 52,42 miljoen. Een woordvoerder van Pels Rijcken reageert dat de omzet in 2021 ‘boven verwachting was’, waardoor 2022 ‘in lijn was met de daaraan voorafgaande jaren’.“De focus van kantoor was daarnaast in 2022 met name nog intern gericht – op het inrichten van governance, risk en compliance, enzovoorts”, stelt hij verder. “Dit is ook een van de redenen dat er in 2022 minder productieve uren konden worden gemaakt.”
In de jaarrekening wordt verder onder andere geschreven over de getroffen maatregelen na de fraude, en mogelijke risico’s die daarop volgden. Zo kan, volgens het kantoor, de beëindiging van de notariële dienstverlening nog altijd leiden tot omzetverlies. Pels Rijcken hoopt dit op te vangen door ‘versterkte inzet’ op de advocatuurlijke dienstverlening.
Weinig uitschieters
Naast de zeven kantoren met dalende omzet waren er dertien top 50-kantoren in 2022 – waarvan de jaarrekening is gedeponeerd – met een stijging van omzet. Wat daarbij vooral opvalt, is dat er weinig echte uitschieters zijn. In 2021 noteerden zes kantoren bijvoorbeeld een omzetstijging van boven de tien procent; waarvan twee boven de twintig en één zelfs boven de dertig procent. Deze firma’s – respectievelijk Taylor Wessing (61 advocaten), Damsté (55) en KienhuisHoving (42) – behoorden tot de kleine kantoren van de advocatuur top 50.
In dat opzicht leek 2021 op topjaar 2019 – toen eveneens de omzetgroeipercentages van zes kantoren de tien procent overschreden. Het jaar daarvoor – in 2020 – kwamen drie kantoren boven de tien procent uit. Afgelopen jaar was hiervan sprake bij slechts één kantoor: met 222 advocaten de nummer vijf uit de top 50, Stibbe (+10,91 procent – van 111,34 naar 123,49 miljoen). Daarmee lijkt de ‘hegemonie van de kleintjes’ van vorig jaar doorbroken.
‘Potentieel volatiel uitziende toekomst‘
Stibbe noemt in het jaarverslag het werkaanbod van afgelopen jaar ‘goed’ en kijkt optimistisch vooruit. Het kantoor is, ‘ondanks een potentieel volatiel uitziende toekomst’, positief over de aard en omvang van hun praktijk en de mogelijkheden ‘om hoogwaardig werk aan te trekken’ in 2023.
Wat verder opvalt bij de stijgers van vorig jaar is dat DLA Piper (+8,3 procent) op nummer twee is terug te vinden. Dit terwijl het kantoor in 2021 nog helemaal onderaan bungelde op de lijst met een omzetdaling van 2,83 procent.
Het kantoor – nummer elf in de top 50 met 136 advocaten – heeft dus een goed jaar gedraaid, maar is waakzaam vanwege huidige problemen zoals de inflatie en stijgende rente, die uiteraard impact hebben op de juridische sector. DLA Piper verwacht dan ook dat sommige praktijken minder gaan renderen dit jaar, maar heeft vertrouwen – ondanks de onzekere toekomst van de globale en Nederlandse economie – dat het kantoor de moeilijke omstandigheden weet te overkomen.
Taylor Wessing ten slotte is de op twee na grootste stijger en noemenswaardig. Het kantoor boekte in 2021 een omzetstijging van maar liefst 35,84 procent, en voerde daarmee de ranking aan. In crisisjaar 2022 is deze gigantische groei getemperd naar een stijging van omzet van 7,63 procent (van 24,37 miljoen in 2021 naar 26,23).
De jaarlijkse vergelijking van de omzetten van top 50-advocatenkantoren is gebaseerd op de openbare jaarrekeningen voor zover deze zijn gedeponeerd in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (peildatum 21 juni 2023). Ongeveer de helft van de top-50 kantoren heeft (nog) geen jaarverslag gedeponeerd.
Kantoor | Omzet 2022 (mln. euro) | Omzet 2021 (mln. euro) | Verschil % |
Stibbe | 123,49 | 111,34 | +10,91% |
DLA Piper* | 69,14 | 63,84 | +8,30% |
Taylor Wessing | 26,23 | 24,37 | +7,63% |
Holla | 17,37 | 16,24 | +6,96% |
Eversheds Sutherland * | 18,03 | 17,01 | +6,00% |
AKD* | 98,81 | 93,84 | +5,30% |
Van Doorne | 73,2 | 69,89 | +4,74% |
Dirkzwager | 46,44 | 45,01 | +3,18% |
Baker McKenzie* | 79,06 | 77,76 | +1,67% |
Lexence | 38,4 | 37,97 | +1,13% |
KienhuisHoving | 15,83 | 15,74 | +0,57% |
CMS | 51,29 | 51,01 | +0,55% |
Boels Zanders | 20,67 | 20,58 | +0,44% |
Van Benthem & Keulen | 22,05 | 22,09 | -0,18% |
Nysingh | 28,41 | 28,85 | -1,53% |
Loyens & Loeff | 364,7 | 373,91 | -2,46% |
Wijn & Stael | 12,32 | 12,91 | -4,57% |
NautaDutilh | 182,54 | 199,07 | -8,30% |
Pels Rijcken | 52,42 | 59,38 | -11,72% |
De Brauw | 176,77 | 200,3 | -11,75% |
Totaal: | 1517,17 | 1541,11 | -1,55% |
*Baker McKenzie, AKD, Eversheds Sutherland en DLA Piper hanteren een gebroken boekjaar; hun omzetcijfers en de percentages zijn afkomstig uit het boekjaar 2021/2022.
**DAS Rechtsbijstand is omwille van de afwijkende aard van het bedrijf niet meegenomen in het bovenstaande overzicht.