Maandagavond werd tijdens een feestelijke en drukbezochte bijeenkomst in het Concertgebouw in Amsterdam het eerste exemplaar van de Houthoff Buruma Bedrijfsjuristen Monitor 2009 uitgereikt aan Roland Notermans, Senior Vice President van Philips International en bestuurslid van het Nederlands Genootschap van Bedrijfsjuristen. Kernthema’s voor bedrijfsjuristen voor de komende jaren, zo bleek uit het onderzoek en de bijdragen van verschillende sprekers: het delen van kennis, offshoring en compliance.
Het spits werd afgebeten door managing partner Philippe Creijghton van Houthoff Buruma. Hij wees het gehoor van 225 aanwezigen onder meer op de belangrijke bevindingen in het rapport ten aanzien van compliance: het belang van compliance neemt volgens de respondenten sterk toe, maar binnen de bedrijven is er nog lang niet altijd een aparte afdeling die zich daar mee bezighoudt. In 47% van de gevallen ligt compliance op het bord van de bedrijfsjurist, en die is daar niet altijd even blij mee: 12% vindt dat het ‘onvoldoende’ draait, 18% ‘matig’ en 14% ‘redelijk’.
Een aparte afdeling compliance blijkt beter te werken: bijna tachtig procent van de respondenten – werkzaam bij een bedrijf waar dat het geval is – zegt dat de aparte compliance-afdeling goed werkt. De rest zegt onvoldoende (9%), matig (8%) of redelijk (5%).
Daarna was het woord aan Jaap Bosman van Houthoff, die de toehoorders langs enkele andere in het oog lopende conclusies van het rapport leidde. Voor wat betreft de relatie tussen bedrijfsjuristen en advocaten wees hij op een aantal bevindingen die soms een wat mindere tevredenheid van de bedrijfsjurist te zien geven: een kwart van de bedrijfsjuristen vindt dat de leesbaarheid van de advocatuurlijke adviezen beter kan (“to the point”), en eveneens een kwart vindt dat dat geldt voor de inzichtelijkheid van de adviezen. Een iets groter deel van de respondenten, 35%, vindt dat advocaten zich pro-actiever moeten opstellen.
Ook Rob van Otterlo (Nederlandse Orde van Advocaten en Universiteit van Amsterdam) ging in op de relatie bedrijfsjurist-advocaat, en dan met name voor wat betreft het delen van kennis. Volgens Van Otterlo zal die relatie de komende jaren steeds sterker beoordeeld worden op de bereidheid om kennis te delen. Juist door de wedloop naar kennis en de bereidheid om met die kennis te investeren in de relatie, kunnen advocatenkantoren zich onderscheiden, aldus Van Otterlo.
De laatste spreker van de avond, de eerdergenoemde Roland Notermans, sprak over de bedrijfsjurist anno 2009, de gevolgen van de kredietcrisis en de relatie van de bedrijfsjurist met advocaten. Hij liet ook zijn licht schijnen over het soort werk dat de bedrijfsjurist behoort te doen: dat moet van toegevoegde waarde zijn. Kennismanagement kan daar een waardevolle bijdrage aan leveren. Het automatiseren van routinewerk, bijvoorbeeld, bespaart een hoop tijd en geld. Notermans gaf daarbij het voorbeeld van geheimhoudingsverklaringen. Bij Philips worden daarvan jaarlijks circa tweeduizend ondertekend. Vroeger een klus voor de bedrijfsjurist, nu geautomatiseerd. Slechts in het geval van uitzonderingen en afwijkingen komt er nog een jurist aan te pas.
Notermans ging ten slotte in op het belang van het delen van kennis tussen bedrijfsjuristen onderling. Het NGB onderzoekt of het tot de oprichting van een kennisplatform kan komen, waarmee bedrijfsjuristen hun voordeel kunnen doen. Notermans wees op een verontrustende conclusie uit het onderzoek: 48% van de bedrijfsjuristen is van oordeel dat er binnen het bedrijf steeds dezelfde fouten worden gemaakt, en zelfs 68% is van mening dat op meerdere plekken binnen het bedrijf wordt geworsteld met hetzelfde probleem, zonder dat men dat van elkaar weet. De lerende organisatie is kennelijk nog heel ver weg.
Na de onderhoudende inleidingen was het tijd voor een hapje, een borrel en…het delen van kennis.
Foto’s: Maurits Bollen