De inhoudelijke focus die veel advocaten hebben op die ene zaak die een cliënt ze voorlegt is fantastisch. Maar er zit ook een risico aan: in hoeverre kijkt de advocaat verder dan die ene zaak? Een essentiële vraag, zeker in de zakelijke dienstverlening.
Laat ik het proberen duidelijk te maken: recent hoorde ik twee keer een general counsel mopperen dat zijn advocatenkantoor niet verder kijkt dan die ene zaak waar ze mee bezig zijn. En dat terwijl de opdrachtgever een ruimere blik verwacht, een waarneming van een buitenstaander die ziet hoe datzelfde juridische werk in veel minder tijd gedaan kan worden, dus efficiënter.
De twee general counsels van niet de minste bedrijven – die ik afgelopen week hoorde vertellen over legal projectmanagement – stipten aan dat de dienstverlening door advocatenkantoren hierin wel beter kan. Beide zijn oud-advocaten, die veel gebruikmaken van hun voormalige confrères, en zij vertelden over wat ze belangrijk vinden aan de samenwerking met juridisch experts. Interessante gesprekken.
Interne processen
Wat me eerlijk gezegd verbaasde, en daarom is het des te zinvoller om er iets over te zeggen op deze plaats: ze zeiden allebei dat ze voor het verbeteren van hun werkprocessen niet bij hun advocatenkantoor hoeven aan te kloppen. Die kijken meestal niet verder dan de case waar ze voor worden ingeschakeld.
Ze gaven meteen toe dat de counsel meestal ook niet vraagt om verder te kijken dan de betreffende case. Logisch, want wat heeft de advocaat te maken met de interne processen op de juridische afdeling van een groot bedrijf? Alles, zou ik zeggen!
De counsels zeiden wel allebei dat ze het hun kantoor bij voorbaat vergeven. Advocaten zijn goed in de juridisch-inhoudelijke kant van de zaak en dat is veel waard. En toch kan een goede dienstverlener meer dan goede inhoud leveren, en steeds meer advocatenkantoren doen het ook wel. Maar het blijft lastig, want uiteindelijk is het kantoor zelf op de korte termijn niet gebaat bij efficiënter werken. Zolang advocaten per uur betaald worden en pas worden ingeschakeld als de vlammen al uit het gebouw slaan, valt er weinig te winnen bij efficiënt werken, zo lijkt het.
Klant kwijt
Een goede advocaat komt bij veel verschillende opdrachtgevers over de vloer, en kan daarom vergelijken hoe het juridische werk wordt uitgevoerd. Waar gaat het efficiënt, waar vindt hij elke keer opnieuw het wiel uit? Telkens het wiel uitvinden levert op de korte termijn een paar betaalde uren extra werk op, maar als die opdrachtgever een keer echt kritisch naar de juridische kosten gaat kijken, gaat hij alternatieve dienstverleners zoeken. En als jij dan altijd alleen maar uren hebt geschreven en nooit bedacht hebt hoe het anders kan, ben je die klant kwijt.
Een goede general counsel vraagt zijn advocatenkantoor dus eerder om advies, nodigt een advocaat of partner uit om een keer met de voeten op tafel te zitten als de brand geblust is, of nog beter: als de brand nog niet is uitgebroken. De advocaat stuurt geen rekening voor die benen-op-tafel-sessies, en de counsel belooft dat hij ze ook voor andere werkzaamheden zal inschakelen als het oude, vertrouwde werk is gesneuveld in een efficiencyslag.
En een proactieve advocaat gaat uit zichzelf naar zijn klant toe, bijvoorbeeld als hij voor de zoveelste keer dezelfde soort vragen krijgt, en zorgt voor een duurzame oplossing. Diezelfde advocaat organiseert een seminar op maat voor zijn klant, traint HR-managers in het opbouwen van een goed dossier, levert gratis goede standaarddocumenten en checkt jaarlijks de belangrijkste contracten.
Maakt hij zichzelf overbodig? Een beetje, voor het standaardwerk. Maar hij maakt zich tegelijk onmisbaar als vertrouwde juridische dienstverlener.