Dr. Rob van Otterlo is per 1 maart benoemd tot bijzonder hoogleraar Organisatie van juridische dienstverlening aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam. Van Otterlo zal zich in onderzoek en onderwijs primair richten op de “organisatorische kant van juridische dienstverlening”. Het gaat om een nieuwe leerstoel in het leven geroepen door Stichting Leerstoel Advocatuur.
Wat gaat u precies doen?
”Onderzoek en onderwijs verzorgen op gebied van organisatie van de juridische dienstverlening. Ik ga met een economische bril kijken naar de advocatuur. Vooral naar de organisatorische kant, de ontwikkeling van leiderschap en ontwikkeling van juridische professionals. Dus niet law and lawyers maar lawyers in lawfirms.”
Is dit iets nieuws?
”Ja, want er is nog niets iets soortgelijks in Nederland. Dit in tegenstelling tot Engeland en Amerika, waar de economische context al wel veel aandacht krijgt.”
Waarom is dit niet eerder gedaan?
”Tot nu toe keek men primair naar de juridische inhoud en niet naar de context waarin de beroepsgroep opereert. De advocatuur is een eigen beroepsgroep die een eigen ontwikkeling verdient. Net als accountants of notarissen.
Dus dit is een aanvulling op de bestaande leerstoelen Rechtspraktijk van de Advocatuur en Sociale rechtshulp, die zich wél op het inhoudelijk juridische richten. Met deze nieuwe leerstoel willen we een center of excellence worden voor onderwijs en onderzoek in de professionele juridische dienstverlening.”
U kijkt vooral naar management, human recource en ontwikkeling van leiderschap bij de kantoren. Hoever is de Nederlandse advocatuur hier al mee?
”De laatste jaren is er al meer belangstelling voor professionalisering. Maar als je het vergelijkt, moet er een inhaalslag gemaakt worden met bijvoorbeeld de accountancy. Die hebben al een historie in ontwikkeling van professionals.”
Waarom loopt de advocatuur nog achter?
”Advocaten zijn individuele professionals die hun vak zelfstandig uitoefenen en de organisatie meestal als een ondersteuning bij de uitoefening van hun vak zien. Ze zien de organisatie minder als iets om de kwaliteit van hun werk te vergroten.
Een andere reden is de eigenheid van de organisatiestructuur. Die is nog vaak vlak, en besluitvorming is daardoor trager. Tegenwoordig wordt binnen kantoren het dagelijks bestuur steeds belangrijker. Dit is een trend die komt overwaaien uit de Angelsaksische traditie.”
Wat verwacht u van de uitkomsten onderzoeken die u gaat doen?
”Ik verwacht dat er zaken uitkomen waar de juridische beroepsgroep zijn voordeel mee kan doen, zodat de advocatuur verder kan professionaliseren.
En het onderwijs wordt breder en beter voor de student. Want de pas afgestudeerde advocaat heeft nu nog vaak geen idee van de organisatorische en economische kanten van het vak.”
Van Otterlo is sinds 2001 werkzaam bij de Nederlandse Orde van Advocaten in Den Haag. Sinds 2007 is hij als Hoofd Uitvoering Wet- & Regelgeving verantwoordelijk voor de eenheden Uitvoering Regelgeving, Opleiding en Helpdesk & Service. (27 februari 2008)