We zien het regelmatig bij de vele advocaten die we begeleiden bij het opzetten van een eigen praktijk: alles (tijd, geld, energie) is er in de beginfase op gericht het ondernemingsplan dicht te timmeren. Logisch: dit is tenslotte het uitgangspunt bij de toekenning van een starterskrediet. Maar in alle drukte zien de meeste starters één belangrijk aspect over het hoofd: zichzelf.
Ook ‘de ondernemer’ vraagt om aandacht. Niet in de zin van een aai over de bol (al kan dit in die hectische startperiode ook best prettig zijn), maar in de zin van voorzieningen die er voor zorgen dat hij of zij alle aandacht kan schenken aan het opbouwen van een zaak.
Eén van de dingen die er vaak bij in dreigt te schieten is een financieel vangnet bij arbeidsongeschiktheid. En dat terwijl er sinds de afschaffing van de WAZ helemaal geen sociale basisuitkering bij arbeidsongeschiktheid meer is voor zelfstandigen! Veel startende advocaten beginnen als ZZP’er. Het is bekend dat twee op de drie zzp’ers niet zijn verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid, zo bleek o.a. uit een onderzoek naar alle financiële risico’s van zzp’ers van Wijzer in geldzaken. Negen van de tien ondernemers bleek op een of meerdere van de onderzochte gebieden risico te lopen. Zo gaf bijna de helft van de zzp’ers aan onvoldoende of helemaal niet voor de oude dag te sparen.
Arbeidsongeschiktheidsrisico wordt onderschat
Vaak zijn starters jonge mensen die denken dat het risico om arbeidsongeschikt te worden zeer gering is. Inderdaad zijn jonge mensen doorgaans minder vatbaar voor fysieke gezondheidsklachten. Maar voor bijvoorbeeld psychische klachten, zoals een burn-out, gaat dit niet op. En het opstarten van een eigen praktijk brengt veel spanningen met zich mee. Daarnaast kan iedereen een ongeluk overkomen, leeftijd speelt daarbij geen rol.
Een relatief korte periode van ziekte of arbeidsongeschiktheid kan meestal nog wel worden opgevangen door spaargeld of inkomen van de partner. Maar helaas weet je niet welke ziekte of welk ongeval je treft en hoe lang je hierdoor uit de roulatie zult zijn. Sommige aandoeningen/ongevallen kunnen leiden tot levenslange arbeidsongeschiktheid.
Beter een bescheiden verzekering dan geen verzekering
De meeste zzp’ers vinden een arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov) te kostbaar en sluiten daarom maar helemaal geen verzekering af. Dit is natuurlijk geen oplossing. Er zijn voor de starter diverse mogelijkheden om toch een voorziening te treffen. Bijvoorbeeld vrijwillig de verplichte ziektewetverzekering bij het UWV voortzetten als je start vanuit een loondienstsituatie. Voordeel is dat er hiervoor geen gezondheidswaarborgen nodig zijn.
Nadeel is dat het UWV bij arbeidsongeschiktheid uitgaat van zogenoemde passende arbeid. Dat betekent dat bij arbeidsongeschiktheid niet alleen wordt gekeken in hoeverre je je beroep nog kunt uitoefenen, maar naar wat je nog wel kunt. Een particuliere aov kan worden afgesloten op basis van het beroeps arbeidsongeschiktheidscriterium. Is zo’n verzekering te betalen voor een startende advocaat? Ja. Door bijvoorbeeld in de beginjaren het verzekerde bedrag op een minimumniveau te stellen en te kiezen voor een wat langere eigen risicotermijn. Op die manier kan de premie worden teruggebracht tot een niveau dat past in het budget van een startend ondernemer.
Doriene Gosseling is adviseur inkomensvoorzieningen bij Niehoff Werning & Kooij, financieel adviseurs voor advocatuur en notariaat.