Hoewel lang werd gedacht dat softwarelicenties persoonsgebonden en dus niet overdraagbaar waren, heeft het Europese Hof van Justitie in een baanbrekend arrest bepaald dat de tweedehands verkoop van softwarelicenties wel degelijk mag. Na verkoop van software zijn de rechten van de leverancier ‘uitgeput’, zodat verdere verhandeling is toegestaan. Wel zullen koper en verkoper aan een aantal specifieke voorwaarden moeten voldoen.
Softwarelicenties
Software is geen fysiek product dat wordt verkocht zoals auto’s of computers. Software is intellectueel eigendom en wordt beschermd door het auteursrecht. De rechthebbende op een stuk software verleent anderen toestemming deze te gebruiken: de licentie. De inhoud en scope van een licentie is ter vrije keuze, maar in de praktijk wordt vaak gewerkt met een paar standaardvormen.
Een bekend voorbeeld is de EULA of End User License Agreement: een licentie die gebruik voor interne doeleinden toestaat, maar geen wederverkoop. Een ander voorbeeld is de OEM licentie, onder welke men software bij een computer mag bundelen en gezamenlijk verkopen.
Veel licenties voor standaardsoftware bepalen dat men na betaling van een eenmalig bedrag de software in principe eeuwigdurend mag gebruiken. In haar arrest C-128/11 bepaalde de hoogste Europese rechter, het Europese Hof van Justitie, dat dergelijke licenties een ‘verkoop’ van de software opleveren. Dit houdt in dat men deze licenties mag doorverkopen aan derden: tweedehands licenties zijn zodoende legaal.
Eisen aan tweedehands licenties
Om voor verkoop in aanmerking te komen, moet een licentie aan een aantal eisen voldoen:
- Europese licentie. De licentie moet voor gebruik in de Europese Unie zijn afgegeven. Auteursrechtelijke ‘uitputting’ geldt alleen binnen de EU.
- Eenmalige vergoeding.Wanneer men periodiek moet betalen, bijvoorbeeld een maandelijks abonnement, kan geen sprake zijn van uitputting. Licenties voor software ‘in de cloud’ zijn dus hierom niet door te verkopen.
- Economische waarde. De vergoeding moet in overeenstemming zijn met de ‘economische waarde’ van de software. Het bedrag moet rechtvaardigen dat de licentie mag worden doorverkocht.
- Geen splitsing. De licentie moet in zijn geheel worden verkocht. Als een licentie bijvoorbeeld een gebruiksrecht voor een Officepakket bevat, mag niet slechts de licentie voor de tekstverwerker worden doorverkocht. Van een licentie die voor 50 gebruikers ineens geldt, kunnen niet 10 rechten worden doorverkocht. Die licentie is voor 50 gebruikers en dat kan alleen als geheel worden doorverkocht. Het is alles of niets.
Let op dat uitsluitend de softwarelicentie kan worden doorverkocht. Eventuele onderhoudscontracten of andere toezeggingen van de leverancier vallen hier niet onder. De koper van de tweedehands licenties zal zelf op zoek moeten gaan naar ondersteuning. De leverancier is overigens gerechtigd ondersteuning te weigeren aan tweedehands kopers, tenzij…
Het volledige artikel staat in het laatste nummer van het ICTRecht magazine. Wilt u weten welke contractuele bepalingen van toepassing zijn op tweedehands softwarelicenties en hoe dit in de praktijk uitpakt? En wilt u meer weten over de juridische implicaties van o.a. Bitcoins, ethische hackers en beveiliging? Vraag dan nu een gratis proefnummer aan via http://www.ictrecht.nl/tijdschrift.