De dood van een bankstagiair in Londen die nachten achter elkaar had doorgewerkt – in augustus 2013 – heeft ook aan de Zuidas meer ogen geopend. Banken, consultancy en advocatuur doen er meer om een te hoge werkdruk en burnouts te voorkomen, schreef het FD onlangs. Een ronde langs de grote advocatenkantoren leert iets over het bestaande beleid dat enkele kantoren hanteren, al praten de meesten nog altijd liever niet over werkdruk en burnouts op kantoor.
Door Joris Rietbroek
De grotere banken in Londen troffen binnen een jaar na het overlijden van de 21-jarige stagiair Moritz Erhart steviger maatregelen om hun jongste krachten meer te ontzien. Zo gunt Bank of America Merrill Lynch jonge bankiers tenminste vier weekenddagen per maand vrij en experimenteert JPMorgan Chase met ‘beschermde weekends’: (jonge) bankiers worden die weekeindes geacht zakelijke mailtjes of telefoontjes straal te negeren.
De Brauw Blackstone Westbroek zoekt vermindering van de werkdruk vooral binnen het eigen arbeidsbeleid. Het kantoor gaf vorige maand tegenover het Financieele Dagblad aan nieuw beleid te hebben om de werkdruk zo gelijk mogelijk te verdelen en zo burnouts tegen te gaan. Recentelijk zijn er twee ‘staffing coördinatoren’ aangesteld die zich fulltime bezighouden met de (her)verdeling van werkzaamheden. Wie het extreem veel op zijn of haar bordje heeft, raakt wat taken kwijt; wie plotseling tijd over heeft, krijgt er gegarandeerd werk bij.
Dat maakt nieuwsgierig naar wat andere Zuidas-kantoren zoal ondernemen om burnouts uit te bannen. Maak immers ’s avonds laat een wandeling langs de Zuidas, en je ziet altijd nog wel ergens licht branden in de torens waar de advocaten huizen. Maar tijdens een navraagronde blijkt dat het taboe op zaken als werkdruk, stress en burnouts klaarblijkelijk nog niet de wereld uit is. Of men is in ieder geval nog niet bereid om bevindingen en maatregelen met de buitenwacht te delen. ‘Wij zien zeker de relevantie van dit onderwerp. Echter, wij zien hierin geen aanleiding om mee naar buiten te gaan,’ is de strekking van de reactie van zeker de helft van ruim tien gepolste kantoren.
10-minuten-gesprek
Een van de kantoren die deze aanleiding wel ziet: Clifford Chance, waar ‘de dialoog over Generation Y en wat voor werkgever wij willen zijn’ springlevend is, zegt een woordvoerder. Het kantoor heeft wekelijkse 10-minuten-gesprekken ingevoerd om voortdurend van de medewerkers te horen hoe ze de werkdruk ervaren. Die gesprekken hebben zij steeds met een andere partner of counsel, waarna partners en counsels wekelijks de bevindingen bespreken met HR en eventuele zorgen meteen te lijf kunnen gaan. “Er kan bijvoorbeeld worden afgesproken dat het voor een medewerker tijd wordt om na een lange periode van drukte vakantiedagen op te nemen om nieuwe energie op te doen. Ook de tijd dat een sabbatical werd gezien als een gebrek aan ambitie ligt achter ons.”
Verder geeft Clifford Chance Amsterdam medewerkers meer ruimte om te flexwerken, vinden er geregeld kantooronderzoeken naar de medewerkerstevredenheid plaats en is er onlangs door een projectgroep van partners, jonge advocaten en HR-medewerkers een nieuw talent development plan ontwikkeld. Dit laatste met het oog op de andere kijk die jonge advocaten tegenwoordig hebben op carrièreontwikkeling, vergeleken met de mensen die 10, 15 jaar geleden bij het kantoor begonnen.
Daarnaast investeert Clifford Chance ‘in gezondheid, vitaliteit en werkallocatie.’ “Zo hebben we met behulp van de organisatie Lifeguard een ‘Health and Energy’-programma uitgerold met als doel medewerkers bewuster te maken van het effect van gezonde voeding, stressmanagement, ontspanning en beweging. Medewerkers die deelnemen aan het programma hebben een externe performance coach. Verder kan iedereen gratis gebruik maken van fitnessfaciliteiten en dat wordt gretig gedaan.”
Opladen en ontladen
Boekel de Nerée stelt vooral goed op te letten op de werkverdeling binnen de teams. “We houden onze mensen goed in de gaten en schakelen coaches in als de werkdruk te veel wordt,” zegt een woordvoerster. “Hierdoor kunnen we burnout-klachten bijna altijd voorkomen en komen zware gevallen nauwelijks voor bij ons. Daarnaast kunnen we eventueel preventieve maatregelen nemen, mocht de werkdruk toch te veel worden. Die verschillen per individueel geval.”
Allen & Overy laat weten momenteel geen advocaten met een burnout te hebben. “En in het verleden was het aantal gelukkig zeer beperkt,” zegt een woordvoerster. “We doen veel op het vlak van preventie om overbelasting van onze mensen te voorkomen en een goede balans tussen opladen en ontladen te vinden.” Hiervoor biedt het kantoor naast het reguliere opleidingsprogramma trainingen op het vlak van energiemanagement en een personal development programma voor alle ervaringsniveaus (inclusief de partners), waarin zaken als het maken van keuzes, het reduceren van stress en persoonlijke effectiviteit aan bod komen. “De partners worden geacht gerichte feedback te geven en voorbeeldgedrag te vertonen.” Daarnaast schenkt Allen & Overy eveneens extra aandacht aan gezonde voeding en beweging; bij twee sportscholen in de buurt kan er gratis gesport worden.
Buddy
Aandacht voor gezond leven is er eveneens al jaren structureel bij Loyens & Loeff, zegt HR-directeur Maya Chapman. “Een specifiek interventieprogramma om burnoutklachten tegen te gaan hebben we niet, maar ons verzuimpercentage is met 1,9% dan ook heel laag. Ik heb de afgelopen jaren geen burnoutgevallen meegemaakt.”
Te midden van de uitdagende werkomgeving de eigen grenzen kennen en afbakenen, dat is wat Chapman betreft de sleutel om stress of zwaardere klachten te voorkomen. “De partners kunnen daar een voorbeeldfunctie in hebben, door bijvoorbeeld zelf tijdig naar huis te gaan”, zegt Chapman. “Onze kantoorcultuur is vrij laidback; tot heel laat doorwerken komt niet structureel voor. Verder komt bewustwording van de eigen grenzen voortdurend terug in beoordelingsgesprekken of individuele coachingprogramma’s.”
Iets anders dat indirect een te hoge werkdruk moet tegengaan: advocaat-stagiairs die bij Loyens & Loeff in Amsterdam of Rotterdam beginnen, krijgen een ‘buddy’ toegewezen. Deze medewerker met drie tot vier jaar werkervaring helpt de stagiair bij ‘het maken van een zachte landing op kantoor’, en daar hoor ook het leren omgaan met hoge werkdruk bij. Een nieuwigheid op het gebied van sport en om de vrouwelijke Lolo-kantoorgenoten dichter bij elkaar te brengen: bokscursussen voor de dames. Chapman: “Die zijn meteen heel populair; het is heerlijk om je op zo’n manier leeg te maken na een lange werkdag.”