Ze willen niet te boek staan als onheilsprofeten, integendeel. Maar het komt dichterbij: de markt voor juridische dienstverlening gaat als gevolg van disruptieve technologieën stevig op de schop. Voor advocaten is het zaak dat uitgangspunt te omarmen, en te bekijken hoe ze daar als ondernemer op kunnen inspelen, stellen professor Jan Adriaanse (Turnaround Management) en Jurgen Nieuwenhuijsen (Erasmus Centre for Entrepeneurship).
Je gaat binnenkort met een Uber-taxi naar Schiphol, nadat je je woning via Airbnb hebt verhuurd aan buitenlandse toeristen. Vervolgens vlieg je met Easyjet naar je vakantiebestemming. Allemaal (betrekkelijke) nieuwigheden die de respectievelijke markten – taxivervoer, reisbranche en luchtvaart – op de kop gaan zetten, of al gezet hebben.
Ook de advocatuur staat het een en ander te wachten, zo is de stellige overtuiging van Adriaanse en Nieuwenhuijsen. Er staan nieuwe, alternatieve aanbieders op, er is forse weerzin tegen het ‘open eind’ van uurtje factuurtje, op internet is steeds meer juridische informatie gratis of voor weinig geld te vinden en er komt meer concurrentie van lagelonenlanden. “Waarom stapt Google in online legal service Rocket Lawyer? Dat doen ze uiteraard omdat ze een nieuwe markt met een enorm groeipotentieel zien ontstaan,” aldus Nieuwenhuijsen.
Het traditionele businessmodel van de advocatuur komt door al deze ontwikkelingen steeds meer onder druk te staan, zegt Adriaanse. “Advocaten denken zelf meestal dat het zo’n vaart allemaal niet zal lopen. Ze zijn immers al behoorlijk lang heel succesvol, en dan is het lastig om onbevangen en met open vizier naar jezelf te kijken. Toch is het van groot belang om de fundamentele vraag naar je eigen toekomstige bestaansrecht te stellen.”
Hij illustreert zijn stelling met een voorbeeld uit een andere sector: de tandartsen. Die hielden zich in het verleden voornamelijk bezig met het boren en vullen van gaatjes. De nadruk komt echter steeds meer te liggen de preventie sfeer: hoe voorkom je gaatjes? En nu is een fabrikant aan het experimenteren met het sealen van tanden. Als dat een succes wordt, dan is de tandarts in de toekomst niet eens meer nodig, althans veel minder.
Of kijk naar de energiemarkt, vult Nieuwenhuijsen aan. Vroeger hielden energieleveranciers zich bezig met het verkopen van zoveel mogelijk energie. Onder invloed van de wens van mensen om sustainable te leven, houden energiebedrijven zich nu vooral bezig met het verkopen van zo min mogelijk energie. “Dat is waar energiebedrijven vandaag de dag hun toegevoegde waarde leveren. Want dat is telkens de vraag: wat is, in de veranderende wereld, mijn toegevoegde waarde?”
De advocatuur innoveert wel, maar te weinig en in te kleine stapjes, oordeelt Adriaanse. “Het toverwoord van nu is de zogeheten sectorfocus. Dat kan best een innovatie zijn, maar als antwoord op de vraag naar je eigen bestaansrecht is het mijns inziens onvoldoende.”
Kant-en-klare oplossingen hebben ze niet, ook Adriaanse en Nieuwenhuijsen weten niet wanneer en hoe snel veranderingen in de juridische sector plaats zullen vinden. Het is ook zaak om de rust te bewaren, zegt Nieuwenhuijsen. “Stel, je zit in een donker bos, en jou wordt gevraagd om daar uit te komen. Je kunt dan als een kip zonder kop gaan rennen, met het gevaar dat je tegen een boom op loopt. Je kunt ook voorzichtig en op de tast de uitgang zoeken.”
Sdu Opleidingen organiseert op vrijdag 12 december in samenwerking met het Erasmus Center for Entrepreneurship de training Business Model Innovatie voor Juristen. In deze bootcamp, speciaal gericht op de juridische markt, wordt u uitgedaagd om een ander licht op uw business model te schijnen. U wordt geïnspireerd om zaken radicaal anders aan te pakken. En u krijgt handvatten hoe u met nieuwe business aan de slag kunt gaan, die hand in hand samen gaan met uw huidige kerncompetenties. Academie en praktijk worden gecombineerd in deze eendaagse uitdagende bootcamp rondom business model innovatie.
Het ECE is een initiatief van de Erasmus Universiteit. Het heeft de ambitie om een community met ondernemers te ondersteunen in vaardigheden, kennis en netwerk.
Docenten zijn professor Jan Adriaanse (Universiteit Leiden) en dr. Ferdinand Jaspers (Rotterdam School of Management). Klik hier voor meer informatie.